Y Bywgraffiadur Cymreig

ABRAHAM, WILLIAM (Mabon; 1842 - 1922), aelod seneddol a llywydd cyntaf Ffederasiwn Glowyr De Cymru y glowyr ar y ' Joint Sliding Scale Association ' o 1875 hyd ei ddiwedd yn 1903. Ni weithiai y glowyr ar ddydd Llun cyntaf y mis o 1892 i 1898, er mwyn cwtogi cynnyrch a sefydlogi cyflogau. Galwyd y dydd yn 'Ddiwrnod Mabon.' Yn 1885 etholwyd ef yn aelod seneddol dros y Rhondda, ac ef oedd y glowr cyntaf i'w ethol o Ddeheudir Cymru. Cynrychiolodd orllewin Rhondda o 1918 i 1922. Cysylltodd ei hun
ALBAN, Syr FREDERICK JOHN (1882 - 1965), cyfrifydd a gweinyddwr. i Fwrdd Dŵr Taf Fechan, a gweithredodd ar dribiwnlysoedd a sefydlwyd o dan ddeddfau seneddol ynglŷn â thrydan, dŵr, a nwy. Bu'n gadeirydd pwyllgor cyllid Ysgol Feddygol Cymru (y Coleg Meddygol erbyn hyn). Cadwodd ei ddiddordeb mewn trefnyddiaeth feddygol oddi ar ei gyfnod gwasanaeth i'r Gymdeithas Goffadwriaethol. Y pryd hwnnw llwyddasai i berswadio awdurdodau lleol Cymru i gydweithio i sicrhau
teulu ARNOLD Llanthony, Llanfihangel Crucorney, seneddol Trefynwy yn Senedd y Confensiwn (Ionawr 1689), ond dewisodd gynrychioli Southwark pan etholwyd ef dros Southwark a Threfynwy y mis canlynol. Methodd â chael diddymu dyfarniad y llys yn ei erbyn; llwyddodd i gael ei ailosod ar y fainc yn Westminster a Middlesex (3 Ebrill 1690), a pharhaodd i fod mewn cyswllt ag Oates a syniadau gwleidyddol eithafol hwnnw. Er iddo gynrychioli Trefynwy unwaith yn
ATKIN, LEON (1902 - 1976), gweinidog yr Efengyl Gymdeithasol ac ymgyrchydd dros y difreintiedig yn ne Cymru yn 1964. Safodd yn ymgeisydd seneddol yn Nwyrain Abertawe yn yr is-etholiad 28 Mawrth 1963 yn dilyn marwolaeth David Llewelyn Mort. Gwnaeth yn dda, yn drydydd allan o chwech gan lwyddo i gadw ei ernes ac ennill 8% o'r bleidlais, yn fwy nag ymgeiswyr y Comiwnyddion a Phlaid Cymru gyda'i gilydd. Dyma'r canlyniad: Neil McBride (Llafur), 18,909; R. Owens (Rhyddfrydwr), 4,985; Parchg Leon Atkin (Plaid y
AWBERY, STANLEY STEPHEN (1888 - 1969), gwleidydd, hanesydd lleol ac awdur aelod seneddol (Llafur) dros etholaeth Canol Bryste. Ailetholwyd ef gyda mwyafrif sylweddol yn 1950, 1951, 1955 ac 1959, a phenderfynodd ymddeol yn 1964. Yr oedd yn aelod o'r ddirprwyaeth seneddol i Malaya yn 1948 ac yn aelod o'r Pwyllgor Dethol ar Amcangyfrifon yn 1950-51. Yr oedd yn hanesydd lleol brwd a gweithgar ac yn awdur nifer o weithiau pwysig gan gynnwys Labour's early struggles in Swansea
teulu BACON, perchenogion gweithydd haearn a glo , a haearn at wneuthur peiriannau i'w defnyddio mewn ffatrioedd ac ar reilffyrdd. Ar ddechrau'r rhyfel cafodd Bacon archebion am ynnau a gynnau mawr ac adeiladodd ffwndrioedd newydd. Ni allai, fodd bynnag, gyflawni'r archebion hyn yn uniongyrchol; yr oedd Act seneddol (1782) yn lluddias aelodau seneddol - yr oedd Bacon wedi dilyn John Wilkes yn 1764 fel aelod seneddol Aylesbury - rhag gwerthu offer
teulu BAILEY Glanusk Park, Syr JOSEPH BAILEY (1783 - 1858), barwnig, meistr gwaith haearn, tir-feddiannwr, ac aelod seneddol Teuluoedd Brenhinol a Bonheddig Diwydiant a Busnes Perchnogaeth Tir Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol Mab hynaf Joseph (neu John) Bailey, Wakefield, swydd Efrog, a Susannah, chwaer Richard Crawshay, Cyfarthfa. Yn fachgen ieuanc aeth o swydd Efrog i Ferthyr Tydfil i chwilio am ei ewythr cyfoethog
teulu BAILEY . Pan oedd yn bryd i'r dyffryn gael rheilffordd ymunodd a Syr Josiah John Guest i gael pasio gweithred seneddol (1845) er mwyn gwneuthur ffordd haearn Aberdâr a'i chysylltu yn Navigation (Abercynon yn awr) â'r Taff Vale Railway. Gadawodd Nantyglo gan adael ei nai i ofalu am weithydd Nantyglo a Beaufort. Dechreuwyd gwneud pwll glo Aberaman a ffwrneisiau toddi haearn, etc. Agorwyd y ffordd haearn 1 Awst
teulu BARHAM Trecwn, gan ei fab hynaf, JOSEPH FOSTER -BARHAM (ganwyd 1 Ionawr 1759) yn 1803 ar ôl marw ei fodryb Martha Vaughan, yr olaf o hen deulu Trecwn. Yn 1792 priododd Caroline Tufton (bu farw 1832), ail ferch Sackville Tufton, yr 8fed iarll Thanet, ac efe oedd y cyntaf o'r Barhamiaid a fu'n byw yn Nhrecwn. Bu'n aelod seneddol dros Stockbridge am hanner can mlynedd. Ar ôl ei farw yn 1832, dilynwyd ef gan ei fab
BATCHELOR, JOHN (1820 - 1883), dyn busnes a gwleidydd Seneddol i adeiladu Doc Penarth, ac yn aelod o'r garfan a sefydlodd Ddoc Sych Mount Stuart. Yn 1850 etholwyd Batchelor a'i gyd-frocer llongau Richard Cory i Gyngor Tref Caerdydd fel cynghorwyr Rhyddfrydol dros Ward y De. Yn sgil estyn yr etholfraint i gynnwys y dosbarth masnachol cynyddol enillodd y Rhyddfrydwyr reolaeth dros y cyngor yn 1853, a phenodwyd Batchelor yn Faer Caerdydd. Llwyddodd yn fuan i
BAYLY, LEWIS (bu farw 1631), esgob ac awdur codi gwg John Williams, un o brif wyr y llys ar ei ffordd i fod yn Arglwydd Ganghellor, ac yn achos i Dr. Griffith Williams, person Llanllechid, i ysgrifennu adroddiadau cyfrinachol am ffaeleddau Bangor i'r awdurdodau goruchel. Trodd yr esgob yn y tresi drwy ddod yn un o brif gyfeillion Syr John, a brwd gefnogi ymgais ei fab i ddod yn aelod seneddol dros sir Gaernarfon yn erbyn bwriad plaid John
BEAUMONT, Is-Gyrnol yr Anrhydeddus RALPH EDWARD BLACKETT (1901 - 1977), Aelod Seneddol a gŵr cyhoeddus ymgeisydd o adain Samuel y blaid Ryddfrydol. Er hynny, parhaodd llawer o Ryddfrydwyr amlwg i'w gefnogi ac fe'i hailetholwyd gyda'i fwyafrif wedi cynyddu ychydig. Ni chafodd Beaumont swydd wleidyddol uchel; bu'n Ysgrifennydd Seneddol Preifat i'r Is-bostfeistr Cyffredinol 1932-35; i'r Postfeistr Cyffredinol 1935-40, ac i'r Ysgrifennydd Gwladol dros Ryfel 1942-45. Fe'i trechwyd gan yr ymgeisydd Llafur yn

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 431 for "Seneddol"