Hafan
Pori
Awduron A-Z
Chwiliad testun rhydd
English
Llinell Amser
Twitter
Facebook
Google
English
Hafan
Pori
Awduron A-Z
Search
Ailosod
Rhyw
Gwryw (3,564)
Benyw (203)
(1)
Awdur
Robert Thomas Jenkins (438)
William Llewelyn Davies (212)
Robert David Griffith (138)
Gomer Morgan Roberts (131)
Evan David Jones (126)
Ray Looker (93)
Arthur Herbert Dodd (78)
John Graham Jones (76)
Griffith Milwyn Griffiths (69)
Mary Auronwy James (68)
Robert (Bob) Owen (67)
Thomas Richards (63)
Thomas Iorwerth Ellis (62)
John Dyfnallt Owen (47)
Richard Griffith Owen (45)
Benjamin George Owens (42)
David Myrddin Lloyd (36)
Hywel David Emanuel (36)
Rhidian Griffiths (35)
Emyr Gwynne Jones (34)
Edward Morgan Humphreys (34)
David Williams (32)
Walter Thomas Morgan (32)
Brynley Francis Roberts (31)
Griffith John Williams (31)
Enid Pierce Roberts (30)
Thomas Jones Pierce (28)
John James Jones (27)
Watkin William Price (27)
John Edward Lloyd (26)
Thomas Parry (26)
D. Ben Rees (23)
David Gwenallt Jones (22)
David Jenkins (22)
Evan Lewis Evans (20)
Thomas Mardy Rees (20)
Bertie George Charles (19)
David Lewis Jones (19)
Elwyn Evans (19)
Glyn Roberts (18)
Huw Williams (18)
Idwal Lewis (18)
Megan Ellis (18)
William Joseph Rhys (17)
Daniel Williams (16)
Llewelyn Gwyn Chambers (16)
Moelwyn Idwal Williams (16)
Robert Tudur Jones (15)
D. Hugh Matthews (14)
Frederick John North (14)
Nansi Ceridwen Jones (14)
Gwilym Arthur Jones (13)
Griffith Thomas Roberts (13)
Glanmor Williams (13)
Henry John Randall (13)
James Frederick Rees (13)
Mary Gwendoline Ellis (13)
Rhiannon Francis Roberts (13)
Thomas Oswald Williams (13)
Arwyn Lloyd Hughes (12)
Alun Roberts (12)
Gildas Tibbott (12)
Griffith Thomas Roberts (12)
Garfield Hopkin Hughes (11)
Thomas Isfryn Jones (11)
D. Huw Owen (10)
Emrys George Bowen (10)
Ffion Mair Jones (10)
Geraint Bowen (10)
Ifor Williams (10)
David Glanville Rosser (9)
Emyr Wyn Jones (9)
John Williams James (9)
Trevor Herbert (9)
Thomas Jones (9)
Dafydd Johnston (8)
David Thomas (8)
Gwyn Jones (8)
Herbert John Lloyd-Johnes (8)
Huw Walters (8)
Ioan Bowen Rees (8)
Marion Löffler (8)
Richard Thomas (8)
William Williams (8)
Bedwyr Lewis Jones (7)
David James Bowen (7)
Derwyn Jones (7)
Ioan Wyn Gruffydd (7)
John Martin Cleary (7)
John Oliver Stephens (7)
John Tudno Williams (7)
William Gilbert Williams (7)
Cecil John Layton Price (6)
Edward William Price Evans (6)
Gareth W. Williams (6)
Iorwerth Cyfeiliog Peate (6)
Ivor John Sanders (6)
Lyn Owen (6)
Mary Gwyneth Lewis (6)
Richard Bryn Williams (6)
Thomas Herbert Parry-Williams (6)
William Rowlands (6)
Evan Gilbert Wright (5)
Edward Ivor Williams (5)
Edward Tegla Davies (5)
Francis Jones (5)
Frank Price Jones (5)
Gwilym Arthur Edwards (5)
Robert Geraint Gruffydd (5)
Gwilym Richard Tilsley (5)
Huw Morris-Jones (5)
John Davies Knatchbull Lloyd (5)
John Edward Hughes (5)
John Gwynn Williams (5)
Katharine Monica Davies (5)
Llywelyn Phillips (5)
Lawrence Thomas (5)
Margaret Beatrice Davies (5)
Mary Clement (5)
Melfyn Richard Williams (5)
Selwyn Jones (5)
Thomas Eirug Davies (5)
Albert Hughes Williams (4)
Aled Lloyd Davies (4)
Arthur Rocyn Jones (4)
Angela V. John (4)
Bryan Boots (4)
Brinley Rees (4)
D. Densil Morgan (4)
David Leslie Davies (4)
Donald Moore (4)
Edwin Augustine Owen (4)
Ellis Davies (4)
Edward Ronald Morris (4)
George Geoffrey Lerry (4)
Gwyn Jenkins (4)
Gerallt Jones (4)
Gwilym Prichard Ambrose (4)
Gwilym Henry Jones (4)
Herbert Gladstone Wright (4)
Henry Lewis (4)
Howell Thomas Evans (4)
John Ellis Caerwyn Williams (4)
James Ednyfed Rhys (4)
John James Evans (4)
John William Jones (4)
Katie Gramich (4)
Katherine Williams (4)
Llion Wigley (4)
Morfudd Nia Jones (4)
Norma Gwyneth Hughes (4)
Owen Picton Davies (4)
Peter Lord (4)
Prys Morgan (4)
Robert Hyde (4)
Richard E. Huws (4)
Samuel Henry Fergus Johnston (4)
Tom Ellis Jones (4)
Thomas Harris Lewis (4)
Thomas Roberts (4)
Arthur Gray-Jones (3)
Archibald Henry Lee (3)
Beth R. Jenkins (3)
Ceri Davies (3)
Ceinwen Hannah Thomas (3)
Ceridwen Lloyd-Morgan (3)
David Elwyn James Davies (3)
David Ewart Parry Williams (3)
David Jacob Davies (3)
Daryl Leeworthy (3)
Derwyn Morris Jones (3)
Dafydd Rhys ap Thomas (3)
David Saunders (3)
Edgar William Jones (3)
Geraint H. Jenkins (3)
Gethin Matthews (3)
Gareth W. Griffith (3)
Idris Llewelyn Foster (3)
John Davies (3)
John Hughes (3)
John Thomas Jones (3)
Keith Robbins (3)
Łukasz Jan Korporowicz (3)
Morris Brynllwyn Owen (3)
Marc Collinson (3)
Rebecca Eversley-Dawes (3)
Ruth Gooding (3)
Roland Glyn Mathias (3)
Stephen Lyons (3)
Tom Beynon (3)
Thomas Jones (3)
Thomas John Morgan (3)
William Emyr Williams (3)
William Griffith (3)
William Hopkin Davies (3)
William Linnard (3)
William Thomas Pennar Davies (3)
Aneirin Lewis (2)
Arthur Spencer Vaughan Thomas (2)
Benjamin Hudson (2)
Bleddyn Jones Roberts (2)
Colin Alistair Gresham (2)
Catherine Duigan (2)
Dewi Aled Eirug Davies (2)
Desmond Clifford (2)
Daniel Davies (2)
David Emrys Evans (2)
David James Llewelfryn Davies (2)
Dennis John Wright (2)
Derec Llwyd Morgan (2)
Danna R. Messer (2)
David Tecwyn Lloyd (2)
Dewi Watkin Powell (2)
Ebenezer Curig Davies (2)
Edward Davies (2)
Elis Gwyn Jones (2)
Evan Roberts (2)
Eric Edwards (2)
Gwilym Evans (2)
Gerald Morgan (2)
Gruffydd Glyn Evans (2)
Gareth Haulfryn Williams (2)
G. Len Jones (2)
Gwilym Davies (2)
Gwerfyl Pierce Jones (2)
Harold Carter (2)
Helen Myfanwy Ramage (2)
Hugh Owen (2)
Huw Thomas Davies (2)
Idris Reynolds (2)
Isaac Samuel Lloyd (2)
Ifor Owen (2)
Iorwerth Jones (2)
J. Beverley Smith (2)
John David Jones (2)
John Daniel Vernon Lewis (2)
John Ellis Meredith (2)
John K. Bollard (2)
John Lias Cecil Cecil-Williams (2)
James Mansel John (2)
John Owen (2)
John Prior-Morris (2)
John Tysul Jones (2)
John Williams Hughes (2)
Lyn Ebenezer (2)
Lewis Edward Valentine (2)
Lawrence William Hockey (2)
Muriel E. Chamberlain (2)
Meredydd Evans (2)
Mary Thorley (2)
Matthew W. Day (2)
Nerys Ann Jones (2)
Owen Edwards (2)
Robert Alun Roberts (2)
Ruth Elizabeth Richardson (2)
Rhys David (2)
Richard L. Ollerton (2)
Robert (Bobi) Maynard Jones (2)
Robert Stephen (2)
Raymond Wallis Evans (2)
Richard W. Ireland (2)
Stephen Joseph Williams (2)
Sally Roberts Jones (2)
Thomas Arthur Levi (2)
Tony Brown (2)
Thomas Campbell James (2)
Thomas Bassett (2)
Thomas Hudson-Williams (2)
Thomas James Hopkins (2)
Trefor M. Owen (2)
T. Robin Chapman (2)
William Ambrose Bebb (2)
Walford Davies (2)
William David (Bill) Jones (2)
William Evans (2)
William Gareth Evans (2)
William Jenkyn Thomas (2)
Warren Kovach (2)
William Morris (2)
William Thomas Havard (2)
William Troughton (2)
Arthur ap Gwynn (1)
Arthur Chater (1)
A. David Fraser Jenkins (1)
Aled Eames (1)
Alun Eirug Davies (1)
Alfred Ernest Hughes (1)
Annie Grace Bowen-Jones (1)
Arfon Jones (1)
Aubrey John Martin (1)
Arthur James Roderick (1)
Arthur John Richard (1)
Alan Llwyd (1)
Alun Llywelyn-Williams (1)
Alan Reeve (1)
Alwyn Rice Jones (1)
Averil Mansfield (1)
Angharad Price (1)
Alfred Owen Hughes Jarman (1)
Alun Jones (1)
Audrey West (1)
B. A. Mark Williams (1)
Benjamin Bowen Thomas (1)
Bet Davies (1)
Barbara Dew Roberts (1)
Benjamin George Jones (1)
Belinda Humfrey (1)
Barry Jenkins (1)
Brinley Richards (1)
Brinley Thomas (1)
Bianka Vidonja Balanzategui (1)
Clive Betts (1)
Christopher Dignam (1)
Christopher Evans (1)
Christopher Fuller (1)
Ceris Gruffudd (1)
Cynog Dafis (1)
Charles Heber Humphreys (1)
Carole Powell (1)
Caroline Palmer (1)
Colin Thomas (1)
Chris Williams (1)
Douglas Anthony Bassett (1)
Dafydd Jenkins (1)
David Alun Williams (1)
David Brayley (1)
David Brinley Clay Jones (1)
Daniel Bertram Jones (1)
Dorothy Elwyn Forrester (1)
Danielle Fahiya (1)
David Goronwy Griffiths (1)
Daniel G. Williams (1)
David Hughes Lewis (1)
Daniel Huws (1)
Dylan Iorwerth (1)
Dafydd Ifans (1)
Dillwyn Miles (1)
David John Griffiths (1)
David James Morgan (1)
David Joseph Davies (1)
David John Roberts (1)
David Mathew (1)
David Meredith (1)
Dyfed Oswald Evans (1)
David Pike (1)
Deian R. Hopkin (1)
Desmond Davies (1)
Daniel T. Davies (1)
David Tudwal Evans (1)
David Tecwyn Evans (1)
David Thomas Jones (1)
Donald Treharne (1)
Deri Tomos (1)
David Trevor William Price (1)
Donald Walter Hopkins (1)
David Wyre Lewis (1)
David Wynne Thomas (1)
Edouard Bachellery (1)
Edward Jones (1)
Elizabeth Eirliw Louis (Bethan) Jones (1)
Ernest Edward Wynne (1)
Evan Gwyndaf Evans (1)
Edward George Hartmann (1)
Emlyn Glasnant Jenkins (1)
Emyr Hywel Owen (1)
Edwyn Henry Stuart Jones (1)
Evan John Jones (1)
Elin Angharad (1)
Edward Lewis Ellis (1)
Elfyn Pritchard (1)
Eirlys M. Barker (1)
Elvey MacDonald (1)
Emlyn Davies (1)
Enaf Morrice Job (1)
Enid Parry (1)
Emrys Owain Roberts (1)
Euryn Ogwen Williams (1)
Eiry Palfrey (1)
Evan Thomas Davies (1)
Emlyn Wynne Evans (1)
Emyr Wyn Jones (1)
Eryl Wyn Rowlands (1)
Frazer Thomas (1)
Francis Wynn Jones (1)
Garnet Rees (1)
Gwilym Arthur Usher (1)
Gruffydd Aled Williams (1)
Gwilym Beynon Owen (1)
George Counsell Boon (1)
Grahame Davies (1)
Geraint Elfyn Jones (1)
Gwenno Ffrancon (1)
Gareth Ffowc Roberts (1)
Graeme Holmes (1)
Genevieve Johnson-Smith (1)
Glyn Parry (1)
Graham Lloyd Rees (1)
Gwyneth Morgan (1)
Gwilym Owen Williams (1)
Gruffydd Parry (1)
Gwilym Peredur Jones (1)
Gareth Richard Foulkes (1)
Glyn Rhys Hughes (1)
Griffith Jones (1)
Gordon Roberts (1)
Gerwyn Wiliams (1)
Gwen Saunders Jones (1)
Glyn Tegai Hughes (1)
Gwilym Thomas Jones (1)
Gwyneth Tyson Roberts (1)
George Thomas Streather (1)
Gwilym Tudur (1)
Geraint Vaughan-Jones (1)
Gwynfor Evans (1)
Griffith Wynne Griffith (1)
Gwenllian Jones (1)
Gwynfor Jones (1)
Gwynfryn Richards (1)
Gwilym Williams (1)
Hedd ab Emlyn (1)
Harold Williams (1)
Huw Ceiriog Jones (1)
Hywel David Lewis (1)
Huw Ethall (1)
Hugh Emlyn Hooson (1)
Heini Gruffudd (1)
Howell Harris Hughes (1)
Harold Idris Bell (1)
Haf Llewelyn (1)
H. Morrey Salmon (1)
Harold Mostyn Watkins (1)
Herbert Noel Jerman (1)
Huw Pryce (1)
Henry Parry Jones (1)
Huw Thomas (1)
Hywel Teifi Edwards (1)
Islwyn ap Nicholas (1)
Ifor Ball Powell (1)
Idris Cox (1)
Iestyn Daniel (1)
Ieuan Parri (1)
Islwyn Ffowc Elis (1)
Ivor Glyn Rees (1)
Ivor Gwynfil Rees (1)
Idwal Jones (1)
Islwyn Jenkins (1)
Iwan Meical Jones (1)
Ieuan Phillips (1)
Ioan Phillips (1)
Ivor Richards (1)
Ieuan Samuel Jones (1)
Ivor Bulmer-Thomas (1)
Ivor T. Rees (1)
James Arthur Davies (1)
Jamie Gilham (1)
John Charles Jones (1)
John Charles McLean (1)
Janet Evans (1)
J. E. Wynne Davies (1)
Jamie Griffiths (1)
John Goronwy Edwards (1)
John Griffith Williams (1)
John Gwynfor Jones (1)
John Hrothgar Habakkuk (1)
John Henry Jones (1)
John Idwal Jones (1)
John John Williams (1)
John Keith Evans (1)
John Langton (1)
Jeremy Leighton John (1)
John Lloyd (1)
John Lloyd Thomas (1)
John Morgan (1)
John Morgan Lloyd (1)
Jill Morgan (1)
John Harris (1)
John Rowlands (1)
John Owen (1)
John Evans (1)
John Gwilym Jones (1)
John P. Jenkins (1)
John Roberts (1)
John Roberts Evans (1)
John Roberts Williams (1)
John Edward Horatio Steegman (1)
Jean Silvan Evans (1)
John Thomas Jones (1)
John Thomas Owen (1)
John Wyn Roberts (1)
Lloyd Tyrell- Kenyon (1)
Kirsti Bohata (1)
Keri Edwards (1)
Katherine Himsworth (1)
William Keith Williams Jones (1)
Lorraine Davies (1)
Leslie Harries (1)
Llyr James (1)
Llewelyn Wyn Griffith (1)
L. N. Hopper (1)
Liz Rees (1)
Luke Thurston (1)
Mary Beynon Davies (1)
Mair Elizabeth Cole (1)
Mair Thomas (1)
Menna Baines (1)
Mary Burdett Jones (1)
Meic Birtwistle (1)
Morfudd Clarke (1)
Morfydd E. Owen (1)
Meg Elis (1)
Margaret Ethelwynne Thomas (1)
Margaret Helen Davies (1)
Marian Henry Jones (1)
Moses John Jones (1)
Morgan John Williams (1)
Mark Baird (1)
Megan Lewis (1)
Meirion Lloyd Davies (1)
Mel Williams (1)
Margaret Mitford Williams (1)
M. Paul Bryant-Quinn (1)
Hywel Meilir Pennant Lewis (1)
Maurice Richards (1)
Michael Siddons (1)
Morris Thomas (1)
Menai Williams (1)
M. Wynn Thomas (1)
Nicola Bennetts (1)
Neville Evans (1)
Nia Gwyn Evans (1)
Nicci Obholzer (1)
Norena Shopland (1)
Norman Percy Thomas (1)
Owen D. Roberts (1)
Owen Elias Roberts (1)
Onfel Thomas (1)
P. Ann Jones (1)
Percy Cyril Connick Evans (1)
Paul Frame (1)
Peter Gaskell (1)
Philip Hugh Lawson (1)
Paul Joyner (1)
Pryderi Llwyd Jones (1)
R. Alun Evans (1)
Ralph A. Griffiths (1)
R. Arwel Jones (1)
Robert Beynon (1)
Robert Rhys (1)
Reginald Campbell Burn Oliver (1)
Rita Singer (1)
Robert Morton Stanley Ellis (1)
Richard Edmund Hughes (1)
Richard Elwyn Hughes (1)
Richard Gridley (1)
Robert Gwilym Hughes (1)
Richard Gwynedd Parry (1)
R. Gareth Wyn Jones (1)
Richard Ithamar Aaron (1)
Robert Ivor Parry (1)
Rhys Lewis Griffiths (1)
Richard Leonard Hugh (1)
Richard Leslie Jones (1)
Rhys Maldwyn Thomas (1)
Roland Thomas (1)
Rowan O'Neill (1)
Roger Thomas (1)
R. Palmer Parry (1)
Robert Roberts (1)
Robert Richard Hughes (1)
Richard Rees (1)
Rosanne Reeves (1)
Robert Scourfield (1)
Roger Turvey (1)
Robert William Hughes (1)
Seth Armstrong Twigg (1)
Samuel Bartlett (1)
Siân Hutchinson (1)
Syd Morgan (1)
Tecwyn Ellis (1)
Thomas Elwyn Griffiths (1)
Terence Gilmore-James (1)
Thomas Gruffydd Davies (1)
Trevor Hugh Bowen (1)
Thomas Hughes Jones (1)
Thomas Richard Owen (1)
Thomas Lewis (1)
Trebor Lloyd Evans (1)
Thomas Maelgwyn Davies (1)
Thomas Michael Hughes (1)
Thomas Oswald Phillips (1)
Thomas Tegryn Davies (1)
Vyrnwy John Lewis (1)
Vivienne Sanders (1)
Wil Aaron (1)
William Alun Mathias (1)
William Alister Williams (1)
William Beynon Davies (1)
William Cyril Rogers (1)
William David Williams (1)
William Emrys Jones (1)
W. Gwyn Thomas (1)
William Ham Bevan (1)
W. John Morgan (1)
William John Townsend Collins (1)
William Llewelyn Evans (1)
William Morgan Rogers (1)
William Phillips (1)
William Philip Jones (1)
Wynn Powell Wheldon (1)
William Rees (1)
William Roger Hughes (1)
William Rosser Jones (1)
William Rhys Nicholas (1)
William Richard Philip George (1)
William Richard Williams (1)
W. R. Williams (1)
Wyn Thomas (1)
William Thomas Owen (1)
Winifred V. Davies (1)
William Watkin Davies (1)
Ywain Goronwy ap Griffith (1)
Categori
Crefydd (1,480)
Llenyddiaeth ac Ysgrifennu (845)
Barddoniaeth (679)
Addysg (494)
Hanes a Diwylliant (409)
Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol (399)
Ysgolheictod ac Ieithoedd (372)
Cerddoriaeth (316)
Diwydiant a Busnes (275)
Eisteddfod (224)
Perfformio (217)
Gwasanaethau Cyhoeddus a Chymdeithasol, Gweinyddiaeth Sifil (190)
Argraffu a Chyhoeddi (182)
Cyfraith (156)
Perchnogaeth Tir (134)
Teuluoedd Brenhinol a Bonheddig (133)
Milwrol (129)
Gwyddoniaeth a Mathemateg (124)
Natur ac Amaethyddiaeth (121)
Celf a Phensaernïaeth (110)
Meddygaeth (110)
Chwaraeon a Gweithgareddau Hamdden (62)
Dyngarwch (52)
Peirianneg, Adeiladu, Pensaerniaeth Forwrol ac Arolygu Tir (37)
Teithio (36)
Gwrthryfelwyr (30)
Economeg ac Arian (28)
Ymgyrchu (20)
Gwladgarwyr (13)
Y Gofod a Hedfan (10)
Troseddwyr (5)
Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddo (1)
Iaith Erthygl
Saesneg (4,967)
Cymraeg (3,961)
Canlyniadau chwilio
709 - 720
of
3961
for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"
Testun rhydd (
3961
)
709 - 720
of
3961
for "Sir William Williams, 1st Baronet, of Gray"
Opsiynau Arddangos
Trefnu
Enw
Sgôr
Esgynnol
Disgynnol
Canlyniadau
12 Canlyniad
24 Canlyniad
48 Canlyniad
«
‹
58
59
60
61
62
›
331
Hidlo
Opsiynau Arddangos
Trefnu
Enw
Sgôr
Esgynnol
Disgynnol
Canlyniadau
12 Canlyniad
24 Canlyniad
48 Canlyniad
«
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
»
«
‹
58
59
60
61
62
›
331
EINION OFFEIRIAD
(fl. c. 1320), y gwr y cysylltir ei enw â'r gramadeg neu'r 'llyfr cerddwriaeth' cynharaf sydd gennym
hynny yw, llyfr yn trafod celfyddyd cerdd dafod, ac yn rhoddi talfyriad Cymraeg o'r gramadeg Lladin a ddefnyddid yn yr Oesoedd Canol. Canodd awdl i Rys ap Gruffudd ap Hywel ap Gruffudd ab Ednyfed Fychan, a pherthyn hon i'r cyfnod 1314-22. Myn Syr Thomas
Williams
yn NLW MS 3029B mai gwr 'o Wynedd ' ydoedd, ac iddo lunio'r gramadeg 'yr ynrrydedd a Moliant' i'r un Rhys ap Gruffudd. Ni chyfeirir ato
EL KAREY, YOUHANNAH
(1843/4 - 1907), cenhadwr
wedd, ac mae ffynonellau eraill yn ei ddisgrifio fel dyn pwerus, cydnerth, tal a golygus gyda barf hir. Cyfrannodd ei wraig gyntaf, Rachel, at y gwaith cenhadol, a ganwyd iddynt ddau o blant, Percy a Marian, ond bu hi farw yn 1881. Yn 1883, yng Nghapel Bethania y Bedyddwyr yn Rhisga,
Sir
Fynwy, priododd El Karey ag Alice Mary Maud Roper (g. 1853), athrawes ysgol a merch i'r cyn-gaethwas ac ymgyrchwr
ELDRIDGE, MILDRED ELSIE
(1909 - 1991), artist
Martin), dan gyfarwyddyd ei chyn-diwtor Cyril Mahoney, ar gyfres o furluniau yn Ysgol
Sir
Brockley (erbyn hyn Ysgol Prendergast), sy'n dal i fodoli; mae cyfraniad Eldridge, The Birdcatcher and the Skylark, yn fynegiant cynnar o'i phryder am y modd y mae'r ddynoliaeth yn erlid byd yr anifeiliaid. O 1934 bu Eldridge hefyd yn arddangos ei gwaith yn yr Academi Frenhinol a daliodd i wneud hynny i mewn i'r
ELEANOR DE MONTFORT
(c. 1258 - 1282), tywysoges a diplomydd
i lythyrau oddi wrth Eleanor gael eu danfon i 'yr arglwydd Edward' (domino Edwardo) ar draul ei mam. Chwaraeodd y cwlwm hwn ran allweddol yn yr ymadwaith gwleidyddol rhyngddynt pan oedd y ddau yn oedolion. Yn bump oed, diweddïwyd Eleanor â Llywelyn ap Gruffudd, tywysog Gwynedd. Awgryma'r croniclwyr Nicholas Trevet a
William
Rishanger a blwyddnodydd Caer-wynt fod y cynghrair priodasol yn ganlyniad
ELFODD
(bu farw 809), esgob
ymddengys yr enw yn y ffurfiau ' Elbodugus ' ac ' Elbodg ' (Harleian MS. 3859), ac ' Elvodugus ' (Nennius), sef ' Elbodu(g) ' mewn hen Gymraeg. Y mae'n enwog am iddo fabwysiadu, yn y flwyddyn 768 (Harleian MS. 3859), y dull Rhufeinig o bennu Sul y Pasg, dull yr oedd yr Eglwys Gymreig wedi ymwrthod ag ef yn 602-3. Amrywia'r traddodiadau ynghylch tras a hanes Elfodd (gweler The Lives
of
the British
ELIAS, DAVID
(1790 - 1856), gweinidog ac athro ysgol
Ganwyd 16 Mehefin 1790 ym Mrynllwyn Bach, Aber-erch,
Sir
Gaernarfon, mab Elias a Jane Jones, a brawd John Elias. Dechreuodd bregethu yn 1815, ac ordeiniwyd ef yn 1835. Yn 1817 aeth i gadw ysgol i Gaergybi. Aeth i fyw i Bryndu ac wedi hynny i Bentraeth, lle y cadwai fasnach. Gwr pruddglwyfus, pregethwr llym, ac, fel ei frawd, yn Uchel-Galfiniad. Ysgrifennodd Yr Arfaeth Dragywyddol (Caernarfon
ELIAS, JOHN
(1774 - 1841), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd
. Bu ei briod farw 2 Ebrill 1828. Ymhen dwy flynedd priododd weddw Syr John Bulkeley, Presaddfed, Bodedern; ei henw morwynol oedd Ann
Williams
o Aberffraw, merch o amgylchiadau cyffredin. Symudodd wedi hyn i'r Fron, Llangefni, ac yno y bu farw 8 Mehefin 1841. Claddwyd ef 15 Mehefin yn Llanfaes, ger Beaumaris. Fel pregethwr, efe oedd y mwyaf poblogaidd a nerthol yn ei ddydd yng Nghymru. Meddai
ELIAS, WILLIAM
(1708 - 1787)
swyddog tir i deulu Wyn Glynllifon. Priododd Ann
Williams
19 Ionawr 1730, fel y dengys llythyr sydd yn Wynnstay MS. 7 (251), ac enwir 10 o blant iddo yn yr achau, yn eu plith y '
William
Elias Junior ' y mae ei enw yn Wynnstay MS. 7, ac yn y Diddanwch teuluaidd hefyd. Symudodd i Blas-y-glyn yn 1774, ac yno y bu farw yn 1787, a'i gladdu yn Llanfwrog, 2 Gorffennaf, yn 79 mlwydd oed. Canwyd marwnadau iddo
ELIDIR SAIS
(fl. niwedd y 12fed ganrif a hanner cyntaf y 13eg.), bardd
Canodd englynion marwnad i Rodri ab Owain Gwynedd (bu farw 1195) ac i Ednyfed Fychan. Nid Sais mohono, oblegid dywed Gwilym Ddu (The Myvyrian Archaiology
of
Wales, 277B) fod Elidir yn 'ŵr o ddoethion Môn, mynwes eigion,' a rhydd ei waith gyda chynnyrch prifeirdd eraill yn 'iawn ganon,' neu'n safon i feirdd. Canu crefyddol yw'r rhan fwyaf o'i gynnyrch, ac fe'i ceir yng nghasgliad y Dr. Henry Lewis
ELIS DRWYNHIR
(fl. c. 1600?), bardd
na chafwyd ond dau ddarn o'i waith yn y llawysgrifau, sef dau englyn. Cafwyd hefyd englyn dienw ' i Elis drwynhir pan aeth yn faili
sir
.' Rhydd Henry Blackwell fardd o'r enw Elis ab Ifan ap Rhicart neu Elis ab Ifan Drwynhir y dywedir iddo flodeuo c. 1600. Ceir yn Enwogion Cymru fardd o'r enw Elis ab Ieuan ap Rhisiart neu Elis ab Ifan Drwyndwn, y dywedir iddo flodeuo ar ddiwedd yr 16eg ganrif. Y
ELLI
(fl. 6ed ganrif), sant
Elli, a hefyd hanes sefydlu mynachlog gan Elli mewn lle dienw, mynachlog a oedd i fod hyd byth yn ddarostyngedig i dylwyth ('familia') Cadog. Cysegrwyd dwy eglwys i Elli, sef Llanelli yn
Sir
Gaerfyrddin a Llanelli yn
sir
Frycheiniog. Cedwir ei ŵyl ar 23 Ionawr.
ELLICE, ROBERT
, milwr ym myddin Siarl I
defnyddiwyd ei gasgliad achau yn helaeth gan Robert Vaughan, Hengwrt, y cafodd Robert Ellice ystad Gwasnewydd (Croesnewydd yn awr) yn nhrefgordd Broughton a phlwyf Wrecsam; bu ei deulu'n byw yno hyd tua diwedd yr 17eg ganrif; eithr yn 1646 disgrifir ef fel '
of
Ruabon.' Bu'n ymladd o dan Gustavus Adolphus yn rhyfel 1618-48. Pan dorrodd y Rhyfel Cartrefol allan yn ei wlad ei hun cymerodd gastell y Waun (Chirk
«
‹
58
59
60
61
62
›
331