Y Bywgraffiadur Cymreig

Hidlo

ELLI (fl. 6ed ganrif), sant Yr unig frynhonnell i draddodiad Elli yw 'Buchedd' Cadog a gyfansoddwyd tua diwedd yr 11eg ganrif. Pan oedd yn teithio mewn gwledydd tramor, dywedir i Gadog Sant lanio ar nifer o ynysoedd a elwid Ynysoedd Grimbul, ac i frenhines y diriogaeth honno ymbil arno ei rhyddhau hi o felltith ei amhlentyndod. Eiriolodd yntau ar ei rhan, ac ymhen amser ganwyd iddi fachgen, Elli, a ymddiriedwyd gan ei fam i
HUGHES, ELLEN (1862 - 1927), bardd, traethodydd, darlithydd, pregethwr, dirwestwraig o'u cryfder cynhenid: 'Gelli, ti elli!' oedd ei neges i ferched ei hoes.
THOMAS, LEWIS (1877 - 1955), arloeswr celfyddyd cerdd dant yn neheudir Cymru yn hanner cyntaf yr 20fed ganrif . Prynwyd telyn a chafodd wersi gan Delynores Elli, a meistroli'r delyn yn ddigon da i gyfeilio i'w blant lle gynt y defnyddiai'r piano. Bu llawer o gerddorion proffesiynol yn ceisio'i gymorth a'i gael yn fwy na pharod i gyfrannu o'i ddysg. Dechreuodd gystadlu fel ' gosodwr ', a bu ei gasgliadau o osodiadau'n fuddugol mewn mwy nag un Eisteddfod Genedlaethol - Caerffili, 1950, Aberystwyth, 1952, ac

Canlyniadau chwilio