Y Bywgraffiadur Cymreig

ADAM 'de USK' (1352? - 1430), gwr o'r gyfraith cyfreithiwr eu gwerthfawrogi a'u cydnabod yn deilwng. Cafodd ganiatâd y brenin i fynd, ac fe gychwynnodd ar 19 Chwefror. Nid hir y bu cyn ennill ffafr y pab; yr oedd, yn Ionawr 1403, wedi gofalu cael pardwn y brenin am y camwedd yn Westminster. Yr oedd Boniface IX ac yn enwedig Innocent VII yn barod i roddi esgobaeth ym Mhrydain iddo. Eithr yn awr, efallai o achos gwrthryfel Glyn Dwr, wynebai Adam elyniaeth
ALLTUD GLYN MAELOR - gweler JONES, JOHN ROBERT
ANIAN (bu farw 1293), esgob Llanelwy Rhuddlan. Yn y cyfamser buasai Anian mewn llawer anghydfod â gwrthwynebwyr llai pwysig na'r brenin. O 1269 hyd 1272 bu'n cynorthwyo John Fitz Alan yn ei gyngaws yn erbyn abaty Amwythig ynglyn â hawliau awdurdod ar eglwys Croesoswallt. Yn 1279 bu'n anghydweld â phrior Chirbury, ac yn 1274 ag abaty Glyn y Groes ynglyn â mater ficeriaethau yn yr eglwysi a ddaliai'r abaty yn y cylch. Helynt fwy pwysig oedd
teulu ANWYL Parc, Llanfrothen gandd'o yr oedd i fyned i'w gefndyr, Oweniaid Porkington (Brogyntyn yn awr), a blwydd-dâl o £100 dros byth i'w dalu i Anwyliaid Bodtalog, Tywyn, Meirionnydd, ei etifeddion yn ôl y gyfraith. Bu'r ewyllys hon yn achos cyfreithio am flynyddoedd lawer; o'r diwedd daeth yr eiddo i feddiant teulu Williams y Marl a theulu Oweniaid Brogyntyn a Glyn. Buwyd yn codi arian ar Parc a Llwyn yn 1748, a gwerthwyd hwynt
ASHTON, CHARLES (1848 - 1899), llyfryddwr a hanesydd llenyddiaeth Cymru Ganwyd 4 Medi 1848 yn Ty'nsarn, Llawr-y-glyn, Sir Drefaldwyn, yn fab i Elizabeth Ashton. Tua'r 9 oed, dechreuodd dderbyn addysg gan un John Jones a gadwai ysgol yn achlysurol yn y capelau lleol. Yn 12 oed dechreuodd weithio yng ngwaith mwyn Dylife, eithr blinodd ar hynny, a symudodd i weithio yng Nghaer lle yr oeddid yn gwneuthur y Grosvenor Park ar y pryd. Fe'i ceir yn ddiweddarach yn borter
BAKER, WILLIAM STANLEY (1928 - 1976), actor a chynhyrchydd Almaeneg-Eidaleg, Orzowei, a ddarlledwyd yn 1977. Priododd Baker yr actores Ellen Martin, y cwrddodd â hi yn y London Apollo, yn Hydref 1950. Ganwyd iddynt bedwar o blant: yr efeilliaid Martin (1953) a Sally (1953-), Glyn (1957-), a ddaeth yn actor hefyd, ac Adam (1961-). Tu ôl i'r camera, roedd Baker yn enwog am ei hoffter o geir cyflym, ei gaethiwed gamblo, ei frwdfrydedd am alcohol a mynd ar sbri dros
BELL, ERNEST DAVID (1915 - 1959), arlunydd a bardd Celfyddydau, ac yn 1951 yn guradur Oriel Gelfyddyd Glyn Vivian, Abertawe. Cydweithiodd David Bell â'i dad ar y cyfieithiadau o gerddi Dafydd ap Gwilym a gyhoeddwyd dan y teitl Dafydd ap Gwilym: fifty poems, fel cyfrol xlviii Y Cymmrodor yn 1942. Ef oedd awdur 24 o'r cyfieithiadau. Yn 1947 cyfieithodd i'r Saesneg eiriau Wyth gân werin (Enid Parry). Yn 1953 cyhoeddodd The Language of pictures, llyfr a
BEVAN, ANEURIN (1897 - 1960), gwleidydd ac un o sylfaenwyr y Wladwriaeth Les unwaith eto. Penodwyd ef yn gynrychiolydd gan gangen ei undeb yn ystod streic y glöwyr, 1926, a dangosodd ei hun yn drefnydd medrus a siaradai'n gyson mewn cynadleddau cenedlaethol. Etholwyd ef yn aelod o Gyngor Sir Mynwy yn 1928 a'r flwyddyn ganlynol yn aelod seneddol Llafur dros etholaeth Glyn Ebwy yn olynydd Evan Davies. Parhaodd i gynrychioli'r sedd hon yn y senedd hyd ei farwolaeth. Yn fuan profodd
BEYNON, ROSSER (Asaph Glan Tâf; 1811 - 1876), cerddor Ganed yng Nglyn Eithinog, Glyn Nedd, Morgannwg, mab John ac Elizabeth Beynon. Yn 1815 symudodd y tad a'r fam a saith o blant i fyw i Merthyr Tydfil. Cafodd Rosser ychydig addysg yn ysgol George Williams, ond aeth i weithio i'r gwaith haearn yn 8 oed, a dringodd i fod yn is-oruchwyliwr yno. Dechreuodd ymddiddori mewn cerddoriaeth yn ieuanc, a thrwy lafurio yn galed i'w ddiwyllio ei hunan daeth yn
BIRCH, EVELYN NIGEL CHETWODE (Barwn Rhyl o Dreffynnon), (1906 - 1981), gwleidydd Ceidwadol Yswiriant Llundain a Manceinion. Ar ôl cyfnod yn ffermio yn Sir y Fflint, aeth ati i ddatblygu ystâd fechan gwerth rhyw £60,000 o fewn Hampshire. Etholwyd ef yn llywydd Cymdeithas Johnson ym 1966, ac ym 1970 daeth yn Arglwydd am Oes, gan gymryd teitl yr Arglwydd Rhyl. Ymhlith ei ddiddordebau oedd darllen hanes, garddio, saethu a physgota. Priododd ar 1 Awst 1950 yr Anrhydeddus Esmé Glyn, merch y 4ydd
teulu BLAYNEY Gregynog, Hawliai'r teulu eu bod yn ddisgynyddion Brochwel Ysgythrog. Y cyntaf o'r teulu y mae gwybodaeth bendant amdano yw IEUAN BLAENAU sydd â'i enw ' Evan Blayney o Dregynon ' ymhlith bwrdeisiaid y Trallwng yn y siartr a roddwyd i'r dref ar 7 Mehefin 1406. Sonnir am ei fab GRUFFYDD gan y bardd Lewis Glyn Cothi. Y nesaf o'r teulu oedd mab Gruffydd - sef EVAN LLOYD ap GRIFFITH, a'i fab yntau THOMAS ap
BOWEN, DAVID GLYN (1933 - 2000), gweinidog a diwinydd aml-ffydd

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 254 for "Glyn"