Y Bywgraffiadur Cymreig

BASSETT, RICHARD (1777 - 1852), offeiriad Methodistaidd Ganwyd yn Nhresigin, Llanilltud Fawr, Morgannwg, 7 Tachwedd 1777. Addysgwyd ef yn ysgol ramadeg y Bontfaen, a bu yng Ngholeg Iesu Rhydychen, am ysbaid. Ordeiniwyd ef yn ddiacon yn 1801, ac yn offeiriad yn 1802. Bu'n gurad yn Sain Tathan a Llan-dw; cafodd reithoriaeth Eglwys Brewys yn 1832, a ficeriaeth Tregolwyn yn 1843, a bu farw 31 Awst 1852. Ei gyfaill pennaf oedd William Howels; ef a'i
BELL, Syr HAROLD IDRIS (1879 - 1967), ysgolhaig a chyfieithydd . Diau mai ymwybod â'i dras Cymreig, a hefyd diddordeb ei dad, a barodd i Bell ymddiddori yn yr iaith Gymraeg. Dechreuodd ei dysgu pan oedd yn chwech ar hugain oed. Ei gyfraniad cyntaf oedd gwaith ysgolheigaidd, Vita Sancti Tathei and Buched Seint y Katrin, sef testun Lladin Buchedd Tathan a chyfieithiad i'r Saesneg, a Buchedd Catrin yn Gymraeg, gyda rhagymadrodd. Cyhoeddwyd y gyfrol yn 1909 yn
teulu GAMAGE Coety, chanrif arall ym Morgannwg. Rhwng 1640 a 1780 profwyd tua 40 o ewyllysiau'r Gameisiaid yn Llandâf. Daeth y teuluoedd hyn yn drwyadl Gymreig. Ysgrifennodd WILLIAM GAMAGE (tua 1637-41) i annog William Herbert, Cogan Pill, i feistroli'r Gymraeg. Gadawodd EDWARD GAMAGE, rheithor Sain Tathan lawysgrif Gymraeg (Llanofer B.19). Cododd cainc a ddeilliai o Robert Gamage, Coety, mab Syr William Gamage, dylwyth
ILLINGWORTH, LESLIE GILBERT (1902 - 1979), cartwnydd gwleidyddol yn Sain Tathan o 1925, ac yn 1936 gadawodd Gymru yn barhaol, gan symud i Lundain. Yn 1939 cymerodd le 'Poy' (P. H. Fearon) fel cartwnydd gwleidyddol gyda'r Daily Mail, ac arhosodd yn y swydd honno tan 1969. Erbyn iddo ymuno â'r Mail nid oedd gan Illingworth ddaliadau radicalaidd. Fe'i gwelai ei hun yn ddyn dosbarth canol is yn arlunio ar gyfer darllenwyr dosbarth canol is, a derbyniai safbwynt
MATTHEWS, EDWARD (1813 - 1892), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur Ganwyd 13 Mai 1813, yn New Barn ger Sain Tathan, Bro Morgannwg, mab Thomas ac Anne Matthews. Chwalwyd ei gartref pan oedd yn ieuanc ac ymfudodd y tad i America. Cafodd argyhoeddiad crefyddol o dan weinidogaeth David Morris o'r Hendre. Aeth i weithio i Hirwaun yn 1827 a dechreuodd bregethu yno yn 1830. Dychwelodd i'r Fro yn 1833 gan gartrefu ym Mhen-llin yn nhy Mrs. Truman, gwraig weddw a ddaeth
TATHAN (fl. 5ed ganrif), sant Tathalius hwn deyrnasu, nid yn Iwerddon, ond ymhlith Gwyddyl Gogledd Cymru. Chwedlonol ydyw'r mwyafrif o'r manylion a geir yn y fuchedd, ond y mae'n glir mai yng Ngwent yr ymsefydlodd Tathan, ac i Garadog, brenin y ddwy Went, roddi iddo dir yng Nghaerwent, ac iddo yntau sefydlu yno ysgol a mynachlog. Yr oedd Cadog, mab y brenin Gwynllyw, yn ddisgybl iddo. 26 Rhagfyr yw ei ddydd gŵyl (ond yn yr English
WILLIAM, THOMAS (1761 - 1844), gweinidog Annibynnol ac emynydd emynau hefyd yn The Tear of Friendship (Caerdydd, 1817). Marwnad i Jones, Llan-gan, yw cynnwys y llyfryn olaf; canodd nifer o farwnadau eraill, megis honno i Peter Williams (Caerfyrddin, 1796), ac i'w briod, Cwyn yr Unig (Caerdydd, 1828). Y mae ei gân goffa enwog i John Williams, Sain Tathan, yn Dyfroedd Bethesda. Cyhoeddwyd casgliad o'i weithiau a chofiant gan Thomas Rees, Abertawe, yn 1882.
WILLIAMS, JOHN (1728 - 1806), emynydd Dywedir mai o Flaen Pennal, Sir Aberteifi, yr hanoedd, a'i fod yn frawd i David Williams, Llyswyrny; eithr nid oes sail i'r dybiaeth. Cylchwr ydoedd, a bu'n cadw siop am flynyddoedd yn Sain Tathan, Bro Morgannwg. Ef, nid hwyrach, yw'r 'John Williams, Carpenter' a briodwyd â Mary Voss yn Sain Tathan, 24 Mehefin 1755; bu'n briod r thair o wragedd eraill yn eu tro. Yr oedd yn aelod yn Aberthyn, ond

Canlyniadau chwilio

1 - 8 of 8 for "Tathan"