Y Bywgraffiadur Cymreig

MORGAN, DEWI (Dewi Teifi; 1877 - 1971), bardd a newyddiadurwr Ganwyd Dewi Morgan 21 Rhagfyr 1877 ym Mrynderwen, Dôl-y-bont, Ceredigion yn fab i William Morgan (1852-1917) a Jane Jones (1846-1922). Pan oedd yn ddwy oed symudodd y teulu i Garn House ym Mhen-y-garn lle bu ei dad yn cadw siop groser ac yn rhedeg busnes glo a chario nwyddau. Ychydig o addysg ffurfiol a gafodd Dewi: ar ôl cyfnod yn helpu gyda busnes ei rieni aeth i weithio at y Cambrian News yn
WILFRE, esgob Esgob Dewi o 1085 (wedi marw Sulien) hyd 1115, a'r olaf o esgobion annibynnol Dewi; Cymro, ar waethaf y ffurfiau Normanaidd ar ei enw. Bwriodd ei goelbren gyda'r Cymry yn y gwrthryfel yn 1096 yn erbyn Normaniaid Dyfed, ac yn ddial am hynny diffeithiodd Gerallt o Benfro ei diroedd ym Mhebidiog yn 1097 - yn ôl Gerallt Gymro, carcharwyd Wilfre ei hunan am ddeugain niwrnod gan Arnulf Montgomery. Mewn
THOMAS, DEWI-PRYS (1916 - 1985), pensaer Ganwyd Dewi-Prys Thomas ar 5 Awst 1916 yn ardal Toxteth Park, Lerpwl, plentyn hynaf Adolphus Dan Thomas (1889-1974), swyddog undeb y gweithwyr banc, a'i wraig Elysabeth (Lys) Watkin Thomas (g. Jones, 1888-1953). Ganwyd ei chwaer Rhiannon ('Nannon') Prys Thomas yn 1919. Roedd yr hanesydd Robert John Pryse ('Gweirydd ap Rhys', 1807-1889) yn hen daid iddo. Sylwer mai yn ddiweddarach y mabwysiadodd
HUGHES, DEWI ARWEL (1947 - 2017), diwinydd ac arweinydd Cristnogol Ganwyd Dewi Arwel Hughes ar 1 Ionawr 1947 yn Bugeilfod, Llangwm, Sir Ddinbych, yr ieuengaf o bedwar o blant Gruffudd Evans Hughes (1912-1975), gwerthwr nwyddau amaethyddol, a'i wraig Annie (g. Edwards, 1908-1957), gwniadwraig. Roedd ganddo dair chwaer, Elen Haf, Lona Wyn a Gwenan Arwel. Flwyddyn wedi ei eni, symudodd y teulu i Garth Isa, Frongoch ger y Bala. Bu farw ei fam yn 1957, pan oedd Dewi
GWYNFARDD BRYCHEINIOG, un o'r Gogynfeirdd Ni chadwyd dim o'i waith oddieithr dwy gerdd, sef ' Canu y Dewi ' ac ' Awdyl yr Arglwydd Rys ': gweler Hendregadredd MS., 197-207. Awgryma ei enw mai gwr o Frycheiniog ydoedd; yn ei ' Canu y Dewi,' cyfeiria at 'blwyf llann dewi lle a volwyf' ac fe all ei fod yn cyfeirio at un o lannau Dewi ym Mrycheiniog. Wrth ystyried ei gerdd i Ddewi Sant, dylid cofio fod Gerallt Gymro wedi ei ethol yn
NON(N) (fl. ddiweddar yn y 5ed ganrif), santes Merch Cynyr o Gaer Gawch ym Mynyw. Ceir y traddodiad amdani bron i gyd ym ' Muchedd Dewi Sant ' a gyfansoddwyd gan Rygyfarch. Dywedir i Non gael ei threisio gan Sant (Sanctus), brenin Ceredigion, er ei bod hi yn lleian, ac iddi mewn canlyniad esgor ar Ddewi Sant. Pan bregethai Gildas Sant un tro yn un o eglwysi'r ardal, collodd ei leferydd am fod Non yno yn feichiog o Ddewi. Adroddir hanes
JONES, DAVID (1803 - 1868), baledwr a chantwr pen ffair Ganwyd yn 1803 ar stad y Dolau Bach, Llanybydder, yn fab i David Jones, saer coed. Collodd ei olwg trwy ddamwain, ac adwaenid ef fel 'Dewi Dywyll' a 'Dewi Medi.' Yr oedd yn gantwr adnabyddus iawn ym mhob rhan o Gymru; y mae disgrifiad ohono yn Cymru O.M.E.), xxix, 158. Bu farw yn Llanbedr-Pont-Steffan yn 1868. Y mae 66 o'i gerddi ar gael.
ABRAHAM (bu farw 1080), esgob Dewi
JONES, DAVID BEVAN (Dewi Elfed; 1807 - 1863), gweinidog (B ac Eglwys Iesu Grist a Saint y Dyddiau Diwethaf - Mormoniaid) y dasg o orffen codi capel Gwawr a gorffolwyd yn achos ym Mehefin 1848. Newidiodd Dewi les y capel gan ddileu enw'r Parchg. Ddr. Thomas Price a chyfaill iddo ac ychwanegu ei enw ei hun a chefnogwr. Dyma ddechau'r gynnen rhyngddo ef a Price ond byrdwn yr anghydfod oedd cyhuddiad fod Dewi yn defnyddio'i swydd fel gweinidog Bedyddiedig i hyrwyddo daliadau'r Saint; o bardduo'i gyd-weinidogion; o wadu
OWEN, DAVID (Dewi Wyn o Eifion; 1784 - 1841), amaethwr a bardd , ac oherwydd afiechyd ei frawd symudodd Dewi a'i fam i Bwllheli (1827). Daliai fferm y Gaerwen er hynny, a phan fu farw ei frawd yn 1837 dychwelodd yno, ac yno y bu yn amaethu hyd ddiwedd ei oes. Ei athro barddonol oedd ei gymydog Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu '), a drigai yn y Betws Fawr gerllaw'r Gaerwen. Yn 21 oed enillodd Dewi fedal y Gwyneddigion am ei awdl ' Molawd Ynys Brydain,' ac
THOMAS, DAVID (Dewi Hefin; 1828 - 1909), bardd
MICHAEL, DAVID (Dewi Afan; 1842 - 1913), bardd

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 302 for "Dewi"