Y Bywgraffiadur Cymreig

OWAIN ab EDWIN (bu farw 1105) Nhegeingl, uchelwr Dywedid mai meibion oedd ef a'i frawd, Uchtryd, i Edwin ap Gronw (gor-or-ŵyr Hywel Dda) ac Iwerydd, hanner-chwaer Bleddyn ap Cynfyn. Serch i Owain gynorthwyo yr iarll Hugh o Gaer yng nghyrch annhymig hwnnw yn erbyn Gwynedd yn 1098, priododd Angharad, ei ferch, â Gruffydd ap Cynan. Gronw ei fab, oedd tad Christina, ail wraig Owain Gwynedd. Ni ddylid cymysgu rhyngddo â chefnder ei dad, hwnnw hefyd
MEREDITH, RICHARD (bu farw 1597), esgob Leighlin yn Iwerddon, ganwyd yn sir Ddinbych, yn fab, meddir, i un Robert Meredith ap Gronw a Margaret, merch William John ap Gronw. Y mae'n bosibl ei fod o'r un cyff â Meredithiaid Stansty. Gall mai ef yw'r Richard Meredith a raddiodd yn B.A. yng Ngholeg Iesu, 4 Mawrth 1572/3, ond mae sicrwydd iddo dderbyn ei M.A. o'r un coleg yn 1575. Daeth yn gaplan i Syr John Perrot, arglwydd-raglaw Iwerddon
teulu YALE Plas yn Iâl, Plas Gronw, cyfnod Nicholas Robinson a Hugh Bellot. Daeth yn brebendari Caer, 1582, ac yn ganghellor yr esgobaeth, 1587. Yn 1598 prynodd diroedd lawer gan deulu Erddig (Erthig) (gweler dan Edisbury), gan werthu rhai ohonynt eithr cadw Plas Gronw a fu'n gartref ei deulu hyd 1721. Priododd ei fab, Thomas Yale II, â merch George Lloyd, esgob Caer, ac wedi marw ei gwr ac iddi hithau ail- briodi â llywiawdr New Haven
GRUFFUDD ap GRONW GETHIN (fl. c. 1380-1420), bardd
LLWYD, FFOWC (fl. c. 1580-1620), bardd ac ysgwïer Fox Hall, sir Ddinbych; mab Siôn Llwyd a'i wraig (gyntaf), Sibl, ferch Rhisiart Glyn. Priododd Alis ferch Ffowc ap Tomas ap Gronw. Ni wyddys fawr amdano, ac nid erys llawer o'i waith mewn llawysgrifau. Canodd i Syr Siôn Llwyd o Iâl (NLW MS 3057D (962)) ac i Tomas Prys o Blas Iolyn (B.M. Add. MS. 14896 (58)); canodd hefyd gerdd a ddengys gydnabyddiaeth â bywyd Llundain (Jesus Coll. MS. 18 (8)).
LLYWARCH ap BRAN (fl. c. 1137), 'sylfaenydd' un o 'Bymtheg Llwyth Gwynedd Dywedir ei fod yn frawd-yng-nghyfraith i Owain Gwynedd - merched i Gronw ab Owain ab Edwin, arglwydd Tegeingl, oedd gwragedd Llywarch ac Owain Gwynedd. Dywedir hefyd iddo, fel Hwfa ap Cynddelw, wasnaethu Owain Gwynedd fel stiward, ei fod yn byw yn nhrefgordd Tref Llywarch, Môn; fe'i disgrifir hefyd yn arglwydd cwmwd Menai. Am enwau rhai teuluoedd yr oedd eu haelodau yn hawlio bod yn ddisgynyddion
MORGAN GAM (bu farw 1241), arglwydd barwniaeth Gymreig Afan Wallia (neu Nedd-Afan) yn arglwyddiaeth ('honour') Morgannwg mab Morgan ap Caradog ap Iestyn, o Gwenllian (y mae'n debygol), merch Ifor Bach. Dilynodd ei frawd hŷn, Lleision, c. 1213, a chan fabwysiadu polisi ei dad, sef polisi o gyfeillgarwch a chyduniad â'r tywysogion cynhenid, bu o gymorth mawr i fwriadau Llywelyn I drwy beri aflonyddwch i arglwyddiaid Clare ym Morgannwg. Yn ôl yr achau priododd (1), Janet, merch Elidyr Ddu, a (2), Ellen, merch Gronw ab
CHRISTINA Ail wraig Owain Gwynedd, merch Gronw (bu farw 1124) ab Owain ab Edwin, ac felly'n gyfnither i'w gwr. Ni chydnabyddid y briodas gan yr Eglwys a cheisiodd yr archesgob Becket a'r pab Alexander III ganddynt ymwahanu, beth amser cyn marw Owain. Eithr parhaodd Owain, a garai ei wraig yn fawr, yn ystyfnig; o'r herwydd bu farw o dan ysgymundod. Wedi ei mynd yn weddw rhoes Christina gynhorthwy sylweddol
ROBERTS, PETER (fl. 1578-1646), cyfreithiwr a chroniclydd Ganwyd 2 Chwefror 1577/8 yn fab i Robert ap Hywel ap Rhys o Fron-yr-wylfa gerllaw Llanelwy, a'i wraig Agnes, o deulu Gruffyddiaid Gwerneigron. Tebyg iddo fynd i ysgol ramadeg y cabidwl yn Llanelwy. Erbyn 1599 ceir ef yn ' notary public ' yno, ac yn 1624 (30 Mehefin) penodwyd ef yn 'proctor' yn llys yr esgob. Priododd yn 1606 â Jane, un o ferched David ap Lewis ap Gronw, o Feiriadog, ac yn un o
LLYWELYN ap HYWEL ap IEUAN ap GRONW (fl. c. 1480?), bardd
DAFYDD ab OWAIN GWYNEDD (bu farw 1203) Mab Owain Gwynedd a'i wraig Christina, merch Gronw ab Owain ab Edwin. Gan fod y tad a'r fam yn gefnder a chyfnither nid oedd eu priodas yn cael ei harddel gan yr Eglwys ac felly ystyrid y plant yn anghyfreithlon. Clywir sôn am Ddafydd y tro cyntaf yn 1157 pryd y cymerth ran yn ymgyrch sydyn coed Penarlâg lle y bu Harri II agos â cholli ei fywyd. Yn 1165 yr oedd wedi ymsefydlu yn nyffryn Clwyd
OWAIN TUDUR (c. 1400 - 1461), gŵr llys Taid y brenin Harri VII; mab Maredudd ap 'Syr' Tudur ap Gronw Fychan (gweler Tudur, Teulu - hanes cynnar) a Margaret, merch Dafydd Fychan ap Dafydd Llwyd. Annelwig a thywyll iawn yw hanes cynnar Owain Tudur, ond y mae'n sicr iddo, pan yn ŵr ieuanc, ddyfod yn was yng ngosgorddlu ('teulu') y brenin Harri V, efallai trwy ddylanwad ei gâr a oedd yn ŵr llys, sef Maredudd ab Owain Glyndŵr. Yn ystod ei

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 21 for "Gronw"