Y Bywgraffiadur Cymreig

PHYLIP BRYDYDD (fl. 1222) O'i waith fe geir awdl ac englynion dadolwch i Rys Grug, cadwyn o englynion ac awdl-farwnad i Rhys Ieuanc fab Gruffudd ab yr arglwydd Rys (bu farw 1222), a dwy awdl ddiddorol lle y mae'n hawlio'r flaenoriaeth ar feirdd isradd. Yn llys Rhys Ieuanc yn Llanbadarn Fawr y canwyd y naill o'r ddwy olaf hyn. Y mae Gwilym Ddu yn cysylltu Phylip yn arbennig â Cheredigion, ac yn ei osod ymhlith cynheiliaid
DAVIES, JOHN EVAN (Rhuddwawr; 1850 - 1929), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a llenor 'Ddarlithydd Davies' yn 1916. Sgrifennai lawer i'r Geninen, a dug allan Gyfrol Goffa James Hughes, 1911, a llyfrau eraill. Cystadleuai'n fynych mewn eisteddfodau, ac yn eisteddfod genedlaethol Llanelli, 1903, enillodd y goron. Cyhoeddwyd ei farddoniaeth yn gyfrol, Blodau'r Grug, 1922.
DAVIES, REES (1694? - 1767), gweinidog Annibynnol Gŵr o Geredigion; yn ôl llythyr ganddo at Howel Harris (Trevecka Letter 100, 20 Awst 1737), yr oedd yn gâr i Evan Davies (1694? - 1770), athro academi Caerfyrddin. Ar adeg anhysbys, trosglwyddodd ei aelodaeth eglwysig o Grug-y-maen, Ceredigion, i'r Fenni. Yn rhestrau'r Dr. John Evans, yn 1718, enwir rhyw ' Rice Davies ' fel gweinidog lle anhysbys o'r enw ' Cromindee,' ond erbyn 1724 yr oedd Rees
PRICE, ISAAC (1735? - 1805), gweinidog gyda'r Annibynwyr weinidog Thomas Morgan yn ei lesgedd. Urddwyd ef yn Nhroedrhiwdalar yn 1758. Meddai ar gorff cadarn a'i galluogodd i fynd ar deithiau pregethu cyson drwy gantrefi Buellt a Brycheiniog, ac i Sir Gaerfyrddin mor bell â Chrug-y-bar; aeth i Grug-y-bar ar wahoddiad yr emynydd David Jones o Gaeo, a phregethodd yno unwaith y mis drwy gydol ei weinidogaeth. Pregethai yn angerddol ac argyhoeddiadol, a gwelodd
PENRY, DAVID (1660? - 1721?) bwrw golwg dros Grug-y-bar a Chrug-y-maen (Ceredigion). Profwyd ei ewyllys yn 1722, ac yn ôl honno preswyliai mewn fferm ym mhlwyf Llandeilo Talybont, bron gyferbyn â'i hen gartref. Gadawodd ei lyfrau i'w olynydd yng nghapel Llanedi, gwerth £2 10s. yn ôl y cyfrif. Trwy ei lafur ef, mae'n ddiau, y codwyd y capel hwnnw, a dichon mai yno y claddwyd ef.
LLYWARCH ap LLYWELYN (fl. 1173-1220) Ogledd a De hyd at fuddugoliaethau 1220, a blaenoriaeth Aberffraw bellach yw balchder Cymru, ei hundod, a'i llwyddiant. Canodd Llywarch hefyd i amryw dywysogion a oedd yn is-wasanaethgar i Lywelyn yng Ngwynedd a Phowys, a'r un modd i Rys Grug yn y De. Y mae'r cyfeiriadau at gastell Gwis, Arberth, a Hawrffordd yn awgrymu 1220 yn hytrach na 1215. Fel ffrwyth undod newydd Cymru ceir gan y bardd hwn
THOMAS, WILLIAM (Islwyn; 1832 - 1878), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a bardd . Dyma restr o lyfrau 'Islwyn' a chasgliadau o'i weithiau: Barddoniaeth, gan Islwyn, 1854; Ymweliad y Doethion a Bethlehem. Y bryddest fuddugol yn Eisteddfod Ivoraidd Llanelli, 1867 (Aberdâr, 1871); Awdl ar y Nefoedd, 1878?; Caniadau gan Islwyn (Gwrecsam, diddyddiad); Cymru, gan Islwyn (Cyfres Blodau'r Grug, diddyddiad); Pregethau y Parch. William Thomas (Islwyn). Gan y Parch. Edward Matthews, 1896
ROBERTS, KATE (1891 - 1985), llenor hiraethus, sef Te yn y Grug ym 1959. Roedd y ddwy gyfrol gyntaf yn sôn am fenywod unig a diobaith yn ceisio ymgodymu â bywyd lle mae pob sicrwydd ynglŷn â'u statws a'u perthynas ag eraill wedi ei golli. Nodwedd y gweithiau hyn yw eu dyfnder seicolegol a'u ffocws parhaol ar y bywyd mewnol. Ond mae Te yn y Grug yn taro nodyn gwahanol iawn, yn mynd â ni yn ôl i brofiadau a chefndiroedd bore oes, gydag

Canlyniadau chwilio

1 - 8 of 8 for "Grug"