Y Bywgraffiadur Cymreig

JAMES, JAMES (Iago ap Iago; 1818 - 1843), prydydd
CYNAN ab IAGO (bu farw 1060?), tywysog a alltudiwyd mab Iago ab Idwal, yn disgyn o Rodri Mawr, ac arglwydd Gwynedd o 1033 hyd 1039. Pan lofruddiwyd Iago yn 1039 gan ei wŷr ei hun a dyfod Gruffydd ap Llywelyn, o linach arall, i awdurdod, ffoes Cynan i blith Daniaid Dulyn. Yno priododd Ragnhildr, ŵyres Sitric 'â'r farf sidanog' (bu farw 1042), ac felly daeth i berthyn i'r teulu brenhinol. Yn ôl David Powel (Historie of Cambria) fe ymdrechodd
IAGO ab IDWAL FOEL (fl. 942-79) Gyrrwyd ef o Wynedd gyda'i frawd, Ieuaf, gan Hywel Dda pan fu Idwal Foel farw, yn 942, eithr cawsant ddychwelyd pan fu Hywel farw yn 950. Dilynodd rhyfel cartrefol a gorchfygwyd Ieuaf yn 969. Carcharwyd Iago yn ei dro yn 979 gan Hywel, mab Ieuaf, a daeth Hywel yn frenin Gwynedd. Iago yw'r unig Gymro y gellir bod yn weddol sicr ei fod gyda'r isbenaethiaid eraill a blygodd lin i Edgar, yng Nghaer
DAFYDD LLWYD ap HUW (fl. ddechrau'r 17eg ganrif), bardd Cedwir o'i waith gywydd i ferch (NLW MS 2692B), dau englyn, a cherdd rydd grefyddol yn canmol y brenin Iago I.
IEUAF (neu IDWAL) ab IDWAL FOEL (bu farw 985), cyd-frenin Gwynedd Am fraslun o'i hanes gweler dan Iago ab Idwal. Bu farw yng ngharchar. Bu dau fab iddo, Hywel a Cadwallon, yn frenhinoedd Gwynedd yn ddiweddarach.
IDWAL ap MEURIG (bu farw 996) mab Meurig ab Idwal Foel. Bu farw mewn alltudiaeth yn ystod cyfnod teyrnasiad Maredudd ab Owain dros Wynedd. Daeth ei fab Iago yn frenin ar Gwynedd yn nes ymlaen.
JONES, Syr THOMAS (1614 - 1692), prif farnwr , 1676; prif farnwr Llys y Pledion Cyffredin, 1683. Yr oedd yn dra gwasaidd i'r Goron, ac yn 1680 penderfynodd Tŷ'r Cyffredin ddwyn uchel-gyhuddiad yn ei erbyn am ei fod yn bleidiol i Iago, dug Efrog. Ond, yn 1686, pan hawliodd Iago (a oedd erbyn hynny ar yr orsedd) y fraint o ddiddymu'r gyfraith, gwrthwynebodd Jones ef. Collodd ei swydd, a daeth yn ei ôl i Garreghwfa. Bu'n garcharor am ysbaid yn 1689
JONES, JAMES (fl. 19eg ganrif) Diau mai un o feirdd Llanrhaeadr ydoedd ' Iago,' ond ychydig o'i hanes sydd ar gael. Yr oedd yn fardd da ac yn gynganeddwr gwych. Yr oedd yn llenor da hefyd, a bu yn dadlau â ' Cawrdaf ' ar ymddangosiad ysbrydion, yn Yr Eurgrawn. Dengys ei gân ' Deio i Dowyn ' ei fod yn fardd i'r werin hefyd.
HYWEL ap IEUAF (bu farw 985), brenin Gwynedd mab Ieuaf ap Idwal Foel. Yn 979 dialodd ar elynion ei dad trwy garcharu ei ewythr, Iago ap Idwal, a dechrau teyrnasu ei hunan yng Ngwynedd. Dilynwyd ef gan ei frawd, Cadwallon (bu farw 986), gŵr na bu iddo yntau ychwaith aer uniongyrchol. Dygwyd y llinach ymlaen gan etifeddion ei ewythr, Meurig ap Idwal Foel.
HUGHES, JAMES (Iago Bencerdd; 1831 - 1878), cerddor
DAVIES, JAMES (Iago ap Dewi; 1800 - 1869), argraffydd a bardd ('Gwilym Cawrdaf') a William Thomas ('Gwilym Mai'). Trwy gymorth ei gilydd buont yn meistroli cynghanedd a'r mesurau rhyddion. Tua'r flwyddyn 1840 ymadawodd Davies â Chaerfyrddin i fynd i weithio yn swyddfa Josiah Thomas Jones yn y Bont-faen, lle yr oeddid yn argraffu Y Gwron. Glynodd wrth J. T. Jones gan symud gydag ef i Gaerfyrddin yn 1842 ac i Aberdar yn 1854. Cystadleuai 'Iago ap Dewi' yn fynych ar
WYNNE, OWEN (1652 - ?), swyddog yn y gwasanaeth gwladol . Bu'n ysgrifennydd cyfrinachol i Syr Leoline Jenkins pan oedd hwnnw'n 'Secretary of State,' a daliodd swydd 'Under-secretary' dan olynwyr Jenkins hyd tua 1690 - yn y cymeriad hwnnw yr oedd yn ysgrifennydd y ddirprwyaeth a anfonwyd gan Iago II (Tachwedd 1688) i siarad â William o Orange. Y mae Wynne felly'n enghraifft gynnar o'r swyddogaeth wladol barhaol; gwelir adroddiad cyfoed o'i ddyletswyddau

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 109 for "Iago"