Y Bywgraffiadur Cymreig

BRACE, DAVID ONLLWYN (1848 - 1891), gweinidog Annibynnol Ganwyd yn Onllwyn, ger Castell Nedd, ar yr 11 Tachwedd 1848. Prin oedd ei fanteision bore oes. Dechreuodd bregethu yn Onllwyn. Bu'n fyfyriwr yn athrofa ogleddol yr Annibynwyr, Bala, 1866-9. Urddwyd ef yn Rhosymedre, sir Ddinbych, 24 Hydref 1870. Symudodd i Bantycrwys, Cwmtawe, yn 1872, a bugeilio'r praidd yn Felindre, a Bethel, Llantwrch, am dymor. Symudodd i Fethel, Aberdâr, 1878. Ymroes yn
FRANCIS, DAVID (1911 - 1981), undebwr llafur ac arweinydd y glowyr aelwyd, ac roedd y teulu'n Annibynwyr i'r carn, gan fynychu'r capel yn rheolaidd deirgwaith y Sul. Roedd Thomas Francis yn flaenor yng Nghapel yr Annibynwyr, Onllwyn ac yn bregethwr lleyg. Derbyniodd Dai Francis ei addysg yn ysgol elfennol Onllwyn o 1915 hyd 1926, ond methodd yr arholiad 'eleven plus'. Yn ystod bachgendod Dai Francis bu plwyfoldeb ac ynysigrwydd maes glo carreg y gorllewin yn edwino'n
WATKIN-JONES, ELIZABETH (1887 - 1966), awdur llyfrau i blant Ganwyd 13 Gorffennaf 1887 yn Nefyn, Sir Gaernarfon, yn unig ferch Henry a Jane Parry. Capten llong oedd ei thad a bu foddi yn Ne America cyn i'w ferch ei weld. Cafodd ei haddysg yn ysgol Nefyn, ysgol sirol Pwllheli ac yn y Coleg Normal, Bangor, a bu'n athrawes plant bach yn Aberdâr, Onllwyn, Porthmadog, Trefriw, a Nefyn. Priododd â John Watkin-Jones yn Chwefror 1916. Ar ôl Rhyfel Byd I bu'n byw
MORGAN, HERBERT (1875 - 1946), gweinidog gyda'r Bedyddwyr a darlithydd prifysgol Ganwyd 15 Medi 1875 yn yr Onllwyn, ger Castell Nedd, Sir Forgannwg, ond tra'r oedd yn blentyn symudodd y teulu i'r Porth yng Nghwm Rhondda. Addysgwyd ef yn ysgol y Porth, ac am ysbaid, ar ôl gadael yr ysgol, bu'n glerc yng ngwasanaeth Bwrdd Dŵr Pontypridd. Yna aeth i academi Pontypridd ac oddi yno i goleg y Bedyddwyr a choleg y Brifysgol, Caerdydd. Graddiodd gydag anrhydedd mewn athroniaeth a
REES, EBENEZER (1848 - 1908), argraffydd a chyhoeddwr . Sefydlodd bapur newydd wythnosol, Y Gwladwr Cymreig, yn 1885. Ymddangosodd y rhifyn cyntaf 22 Ionawr ond daeth i ben ar 24 Medi yr un flwyddyn. Bu D. Onllwyn Brace, Ystalyfera, J. Dyfrig Owen, Glan-twrch a J. T. Morgan ('Thalamus') yn olygyddion iddo yn eu tro. Yr oedd gan Ebenezer Rees ddiddordeb mawr mewn materion cymdeithasol a bu'n flaenllaw gyda'r mudiad llafur yng nghwm Tawe ar droad y ganrif. Yr
DAI O'R ONLLWYN - gweler FRANCIS, DAVID

Canlyniadau chwilio

1 - 6 of 6 for "Onllwyn"