Y Bywgraffiadur Cymreig

EDMUNDS, WILLIAM (1827 - 1875), ysgolfeistr a llenor Ganwyd yn Llanbedr-Pont-Steffan, Sir Aberteifi, bedyddiwyd 27 Rhagfyr 1827. Aeth i ysgol ramadeg Llanbedr Pont Steffan, ac yn 19 oed i Goleg Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan. Enillodd yno wobrau lawer; cyrhaeddodd y rheng flaenaf a chad yr anrhydeddau mwyaf. Ar ôl gadael y coleg aeth yn is-brifathro Coleg Hyfforddi Caerfyrddin; yn ystod y cyfnod hwn ordeiniwyd ef yn offeiriad gan yr esgob
LEWELLIN, LLEWELYN (1798 - 1878), clerigwr offeiriad yn 1823, ar law esgob Rhydychen, ac yn 1826 derbyniodd swydd prifathro ysgol ramadeg Bruton yng Ngwlad yr Haf. Eithr yn lle mynd yno aeth i Goleg Dewi Sant, Llanbedr-Pont-Steffan, fel ei brifathro cyntaf, yn 1827, a bu yno hyd ei farwolaeth, 25 Tachwedd 1878. Bu hefyd yn ficer Llanbedr Pont Steffan (o 1843) ac yn ddeon Tyddewi (o 1843). Claddwyd ef yn Llanbedr Pont Steffan.
JONES, RICHARD IDWAL MERVYN (1895 - 1937), athro ysgol, bardd, a dramaydd Ganwyd 8 Mehefin 1895, yn Rhoslwyn, Llanbedr-Pont-Steffan, Sir Aberteifi, mab D. Teifi Jones, brodor o Gwmystwyth, Rhyddfrydwr adnabyddus ac arweinydd eisteddfodau, a'i wraig Mary, a oedd yn disgyn o T. Phillips, Neuaddlwyd. Ei thad hi oedd y Parch. Thomas Jones, Tynygwndwn a Bethel Parc-y-rhos. Cafodd Idwal Jones ei addysg yn ysgol elfennol Llanbedr-pont-Steffan, 1900-8, ac yn Ysgol Coleg Dewi
JONES, REES CRIBIN (1841 - 1927), gweinidog (U) ac athro Cefncoedycymer, a bu'n weinidog ar eglwysi Pen-y-bont ar Ogwr a'r Betws (1867-68), Cribyn (1869-76), Caeronnen (1871-1915), Ty'nrheol a Brondeifi (1874-1915) - y tair eglwys olaf yn ardal Llanbedr Pont Steffan. Yn ystod ei dymor yn y weinidogaeth (1867-1915) bu'n gyfrwng i sefydlu hen achos Ty'nrheol (1874) a chodi capel Brondeifi (1876), ynghyd â thŷ ac ysgoldy. Magodd wyth o fechgyn i'r weinidogaeth: J
BEBB, LLEWELLYN JOHN MONTFORT (1862 - 1915), offeiriad Coleg Dewi Sant, Lanbedr-Pont-Steffan. Gwnaethpwyd ef yn ganon mygedol yn eglwys gadeiriol Tyddewi yn 1910. Priododd Louisa Fraser, o Lundain, yn 1886, a bu iddynt bedwar mab a thair merch. Bu farw 22 Tachwedd 1915 a'i gladdu yn Lanbedr-Pont-Steffan. Un o'i ferched oedd Gwyneth Marjory Bebb (1889-1921) a ymgyrchodd dros agor proffesiwn y gyfraith i ferched.
WILLIAMS, ELIEZER (1754 - 1820), clerigwr, awdur, ac athro Cynwyl Gaeo a Llansawel yn Sir Gaerfyrddin, a sefydlwyd ef 14 Medi 1784. Bu'n byw yn Llundain ac yn gwasnaethu yn Chadwell, Essex, ac yna dychwelodd i Gymru. Ar 14 Gorffennaf 1805 sefydlwyd ef yn ficer Llanbedr-Pont-Steffan, a bu yno hyd ei farwolaeth 20 Ionawr 1820. Claddwyd ef yn Llanbedr Pont Steffan. Ysgrifennodd nifer o weithiau yn Saesneg (gweler y rhestr yn D.N.B.); cyhoeddwyd casgliad o'r rhain
DAVIES, DAVID CAXTON (1873 - 1955), argraffydd a chyfarwyddwr cwmnïau Ganwyd yn Llanbedr Pont Steffan, 8 Awst 1873, yn fab i David a Margaret Davies (hi oedd yr hynaf o drigolion y dre honno pan fu farw 28 Rhagfyr 1937). Cafodd ei addysg yn ei dref enedigol. Ef oedd rheolwr y Wasg Eglwysig Gymreig yn Llanbedr Pont Steffan a chwmni Grosvenor a Chater, Llundain (1909-19), rheolwr a chyfarwyddwr cwmni William Lewis, argraffwyr, Caerdydd, a chwmni Davies, Harvey a
HARRIS, WILLIAM HENRY (1884 - 1956), offeiriad ac Athro Cymraeg Coleg Dewi Sant Llanbedr Pont Steffan, Ceredigion Ganwyd 28 Ebrill 1884 ym Mhantysgallog, Dowlais, Morgannwg, mab John ac Anne Harris. Cafodd ei addysg yn ysgol sir Merthyr Tudful, a Choleg Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan, lle'r enillodd ysgoloriaeth Traherne a dyfod yn brif fyfyriwr yn ogystal ag ennill gwobrau Creaton am draethodau Cymraeg a Saesneg. Graddiodd gydag anrhydedd dosbarth I yn Gymraeg, 1910, ac aeth i Goleg Iesu, Rhydychen gydag
REES, RICE (1804 - 1839), clerigwr ac ysgolhaig Ganwyd 31 Mawrth 1804 yn y Ton gerllaw Llanymddyfri, yn fab i David a Sarah Rees - gweler yr ysgrif ' Rees o'r Ton.' Ymddengys mai Annibynnwr oedd y tad, ac yng nghapel yr Annibynwyr y bedyddiwyd Rice Rees, gan Peter Jenkins o'r Brychgoed. Yn 1819 aeth i ysgol ramadeg Llanbedr-pont-Steffan, a oedd ar y pryd dan ofal Eliezer Williams, ond ychydig amser a fu yno. Bu gartref wedyn am ysbaid, ac yn y
MOSES, DAVID LEWIS (1822 - 1893), bardd ac ysgolfeistr Ganwyd 1 Mai 1822 yng Nghwmpib, Cribyn Clotas, Llanbedr-Pont-Steffan. Yr oedd o'r un teulu â David Davis, Castell Hywel. Pan yn 12 oed, symudodd i Flaenbidernyn ger Pencarreg. Pum mlynedd ar ôl hynny agorodd ysgol ddyddiol ym Mhencarreg. O Bencarreg aeth i gadw ysgol yn Rhydcymerau, ac oddi yno i Frynaman a Chwmtwrch. Dychwelodd o'r diwedd i Frynaman, lle y bu yn gweithio fel clerc i gwmni gwaith
LEWES, ERASMUS (1663? - 1745), clerigwr ficer Llanbedr-Pont-Steffan. Y mae S. R. Meyrick (The History and Antiquities of the County of Cardigan) yn argraffu'r geiriau sydd ar dabled coffa iddo yn eglwys Llanbedr-pont-Steffan; dywedir yno iddo farw 19 Chwefror 1744/5 yn 82 oed. Yn NLW MS 510A ceir pregethau Saesneg yn ei lawysgrifen, rhai ohonynt wedi eu hysgrifennu yn 1693; yn NLW MS 744A y mae nodiadau cyffredinol ganddo yn Saesneg ac yn
JONES, DAVID (1803 - 1868), baledwr a chantwr pen ffair Ganwyd yn 1803 ar stad y Dolau Bach, Llanybydder, yn fab i David Jones, saer coed. Collodd ei olwg trwy ddamwain, ac adwaenid ef fel 'Dewi Dywyll' a 'Dewi Medi.' Yr oedd yn gantwr adnabyddus iawn ym mhob rhan o Gymru; y mae disgrifiad ohono yn Cymru O.M.E.), xxix, 158. Bu farw yn Llanbedr-Pont-Steffan yn 1868. Y mae 66 o'i gerddi ar gael.

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 162 for "Steffan"