ANWYL, Syr EDWARD (1866 - 1914), ysgolhaig Celtig

Ganwyd 5 Awst 1866 yng Nghaer, yn fab i John ac Ellen Anwyl; addysgwyd yn King's School, Caer, ac yng ngholegau Oriel a Mansfield, Rhydychen. Daeth yn athro Cymraeg yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Aberystwyth, yn 1892, ac, yn ddiweddarach, yn athro ieitheg Gymharol hefyd. Fe'i hapwyntiwyd yn brifathro Coleg Hyfforddi Mynwy, Caerleon, ym mis Tachwedd 1913, ond bu farw 8 Awst 1914, cyn dechrau ar ei waith yno. Yr oedd yn aelod o amryw gyrff, megis Bwrdd Diwinyddol Prifysgol Cymru, y Bwrdd Canol Cymreig (ef yn gadeirydd), Comisiwn Brenhinol Cofadeiliau Hynafol (Cymru), a Chyngor Llyfrgell Genedlaethol Cymru; yr oedd hefyd yn bregethwr cynorthwyol gyda'r Annibynwyr.

Ymysg ei lu cyhoeddiadau fe geir A Welsh Grammar for Schools, Part I, Welsh Accidence, 1898, Part II, Welsh Syntax , 1899; Celtic Religion in Pre-Christian Times, 1906; rhagymadroddion a darlithiau, anerchiadau ac erthyglau mewn cyfnodolion a gwyddoniaduron, yn arbennig Encyclopaedia of Religion and Ethics (Hastings), ac esboniad, yn Gymraeg, ar Hosea.

Yr oedd Anwyl yn ysgolhaig gwych; yr oedd ei wybodaeth yn dra eang ac amryfal. Am flynyddoedd lawer bu'n un o wŷr amlycaf bywyd a gweithgareddau diwylliannol Cymru. Fe'i hurddwyd yn farchog yn 1911.

Awdur

• Syr Thomas Herbert Parry-Williams, (1887)

Ffynonellau

• Syr Thomas Hughes, Great Welshmen of Modern Days (1931)
• Who's who?, 1914
• gwybodaeth bersonol

Darllen Pellach

• Enwogion Cymreig - XL: Yr Athro Edward Anwyl, M.A., The London Welshman, 3 Feb 1906, p.1, gyda llun
• Erthygl Wicipedia: Edward Anwyl

Delweddau

• James Russell & Sons, Sir Edward Anwyl
• John Wickens, Sir Edward Anwyl
• Frank Culliford, Sir Edward Anwyl
• H. H. Davies & Son, Edward Anwyl
• H. H. Davies & Son, Edward Anwyl
• H. H. Davies & Son, Edward Anwyl
• LlGC: Edward Anwyl
• LlGC: Y diweddar Syr Edward Anwyl

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 74238717
• Wikidata: Q5341587

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/