GRIFFITHS, JOHN (1731 - 1811), ysgolfeistr a phregethwr, Glandwr.

Ganwyd yn Castell Garw, plwyf Llanglydwen, Sir Gaerfyrddin, 1731. Bu am dymor mewn ysgol a gedwid gan Tasker, Hwlffordd. Yn dilyn, agorodd ysgol yng Nglandwr, Penfro. Wedi rhai blynyddoedd ar ôl ei dderbyn yn aelod yng Nglandwr, dechreuodd bregethu yno. Aeth i academi Caerfyrddin, Hydref 1754. Ar achlysur y rhwyg yn hanes honno, aeth ef a phedwar arall i athrofa'r Fenni yn 1757. Prawf hyn ei fod yn efengylaidd a Chalfinaidd ei olygiadau. Ordeiniwyd ef yng Nglandwr, 30 Mehefin 1759. Gofalai hefyd am yr achosion yn Rhydyceisiaid a Phenygroes.

Daeth ei ysgol baratoi pregethwyr yn un o sefydliadau addysgol amlwg ei gyfnod; yr oedd yn olyniaeth yr hen academïau bychain. Ystyrid ef yn ysgolhaig da ac yn athro dawnus. Aeth tyrfa o weinidogion drwy byrth academi Glandwr i'r weinidogaeth. Cyhoeddodd farwnad, catecism, a rhai pamffledau. Ymddeolodd yn 1803, a bu farw 12 Tachwedd 1811. Ceir erthygl ar ei fab William Griffiths (1777 - 1825) mewn man arall.

Awdur

• Y Parchedig John Dyfnallt Owen, (1873 - 1956)

Ffynonellau

• Hanes … y Parch. John Griffiths, Glandwr, ynghyd ag eiddo y Parch. W. Griffiths, ei fab (1826)
• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, iii, 51, 45-7, 52-4
• Y Diwygiwr, 1868
• Walter J. Evans, NLW MS 10327B: Carmarthen Presbyterian College roll of students
• gwybodaeth ychwanegol gan Mr. Howell James, Norwich

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q18671762

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/