GRIFFITH, OWEN ('Giraldus '; 1832 - 1896), gweinidog gyda'r Bedyddwyr, golygydd ac awdur

Ganwyd yn Tynybraich, Garn, Dolbenmaen, Sir Gaernarfon. Cafodd ei addysg yn hen ysgol Dolbenmaen o dan Owen Griffith, a daeth yn aelod yng nghapel y Bedyddwyr yn Horeb - gan gael ei fedyddio pan oedd yn 13 oed. Yn gynnar wedi hynny aeth yn brentis saer-coed-llongau ym Mhorthmadog, a bu'n gweithio yn iard y gwneuthurwyr llongau hyd 1862. Penderfynodd fyned i'r weinidogaeth, ac aeth i Goleg y Bedyddwyr, Hwlffordd. Bu'n weinidog yn Risca, sir Fynwy, ac yn Abergele cyn ymfudo i U.D.A. Cyn gadael Cymru yr oedd darnau barddonol o'i waith wedi ymddangos yn Y Greal, a pharhaodd i ysgrifennu i gylchgronau yn America.

Yn 1875 cychwynnodd Y Wawr Americanaidd, misolyn, a bu'n ei olygu hefyd nes y bu ef ei hunan farw yn 1896; at wasanaeth Bedyddwyr yn America y cyhoeddid hwn. Cyhoeddwyd fersiwn yn Saesneg hefyd, yn ddiweddarach, o dan yr enw The Daylight.

Cyhoeddodd dri llyfr: Above and Around, containing Religious Discourses … with Observations on Men and Things in Wales and America … (Utica, 1872, gydag 2il arg. yn 1877), Naw Mis yn Nghymru … (Utica, 1884), a Y Ddwy Ordinhad Gristionogol yn eu Gwraidd a'u Dadblygiad … (Utica, 1891). Bu farw 14 Mai 1896, yn ei 63 flwyddyn.

Awdur

• Robert (Bob) Owen, (1885 - 1962)

Ffynonellau

• Y Wawr sef cylchgrawn misol y Bedyddwyr Cymreig yn America
• The Daylight
• Eryri Jones, Hanes y Garn a'i thrigolion yn y gorphenol sylwedd dau draethawd cyd-fuddugol yn Nghylchwyl Lenyddol Horeb, 1902 (c.1904)
• Cymry America' (yn Frimston MS.)
• Y Greal sef Cylchgrawn Misol at wasanaeth y Bedyddwyr
• Y Drych, 1931

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Owen Griffith (Giraldus)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734066

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/