GRIFFITH, WILLIAM (1853 - 1918), archwiliwr ac awdur

Ganwyd yn y Felinheli; addysgwyd yn 1853 yn ysgol uwchradd Caernarfon. Gwnaed ef yn bartner yn un o chwareli'r sir, a chafodd brofiad yno o waith y fasnach lechi yn ei hamrywiol agweddau. Aeth allan i Victoria, Awstralia, i weithio ym mwngloddiau'r dalaith honno, a daeth yn fedrus fel archwiliwr. Dychwelodd am dymor i Gymru ac ymddiddori yn y gweithiau aur. Yna hwyliodd i Dde Affrica i fwnau diemwnt Kimberley, a dod yn ôl eto i chwareli Cymru. Dychwelodd drachefn i Dde Affrica ac o'r adeg honno bu ganddo ran amlwg yn hanes a datblygiad canoldir Affrica. Dewiswyd ef gan Cecil Rhodes i arwain mintai i ganoldir Affrica i edrych i mewn i ansawdd y tir, ac fe'i penodwyd ef gan amryw o gwmnïau i wneud adroddiad am gyfoeth mwnawl y wlad. Bu yng nghwmni Dr. Jameson yn archwilio dros y British South Africa Chartered Company. Cyhoeddodd ddau lyfr, Anturiaethau Cymro yn Africa , 1894, 1895. Yn 1893 priododd Annie, ail ferch Thomas Morris, Aberystwyth, a bu iddynt ddau fab. Bu farw yn Llundain 25 Tachwedd 1918, yn 65 oed, a'i gladdu ym mynwent Aberystwyth.

Awdur

• Idwal Lewis

Ffynonellau

• The Welsh Gazette, 28 Tachwedd 1918

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734622

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/