GWYN, FRANCIS (1648? - 1734), gwleidydd

mab ac etifedd Edward Gwyn o Lansannwr, Sir Forgannwg, ac Eleanor, merch ieuaf Syr Francis Popham o Littlecott, swydd Wilts; ganwyd yn Combe Florey, Gwlad yr Haf, yn 1648 neu 1649. Ymaelododd yng Ngholeg Eglwys Crist, Rhydychen, 1 Mehefin 1666, yn 17 mlwydd oed, a daeth yn efrydydd o'r Middle Temple yn 1667. Galwyd ef i'r bar ond yn ddiweddarach gadawodd y gyfraith ac ymroddodd i wleidyddiaeth. Rhwng 1673 a 1727 eisteddodd mewn 15 senedd a chynrychiolodd amryw etholaethau, gan gynnwys Caerdydd, 1685-7. Yr oedd yn Dori a chyfaill mynwesol i Rochester. Daliodd swyddi pwysig a bu yn Ysgrifennydd Rhyfel, 1713-4. Penodwyd ef yn siambrlen Brycheiniog, 15 Hydref 1681. Trwy ei briodas â Margaret, trydedd ferch Edmund Prideaux, cafodd stadau Ford Abbey yn Nyfnaint; bu farw yn Ford Abbey 2 Mehefin 1734.

Dilynwyd ef gan ei fab, FRANCIS GWYN, a fu farw heb blant. Wedi ei farwolaeth ef disgynodd eiddo Llansannwr i ANTHONY GWYN, cefnder iddo. Ar ôl ei farwolaeth yntau, darfu teulu Gwyn, cangen o'r Herbertiaid.

Awdur

• Walter Thomas Morgan, (1912 - 1990)

Ffynonellau

• Oxford Dictionary of National Biography
• W. R. Williams, The parliamentary history of the principality of Wales, from the earliest times to the present day, 1541-1895 (Brecknock 1895)
• Foster, Alumni Oxonienses: the members of the University of Oxford
• G. T. ClarkLimbus Patrum Morganiae et Glamorganiae (1886)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 58035152
• Wikidata: Q5481184

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/