MORGAN, WILLIAM (1623 - 1689), Jesiwit

Ganwyd 1623 yng Nghilcain, Sir y Fflint, yn fab i Henry Morgan a Winefrid Gwynne. Addysgwyd ef yn Ysgol Westminster a dywed Foley iddo fyned oddi yno yn 1640 i Goleg y Drindod, Caergrawnt, er nad oes dim o'i hanes yng nghofnodion na'r coleg hwnnw na cholegau eraill y brifysgol. Trowyd ef allan ymhen dwy flynedd fel un o bleidwyr y brenin Siarl. Cymerwyd ef yn garcharor ym mrwydr Naseby, ac ymhen chwe mis fe'i halltudiwyd gan y Seneddwyr. Troes yn Babydd ar y Cyfandir; fe'i derbyniwyd yn aelod o Gymdeithas Iesu yn 1651, a dychwelodd i Brydain yr un flwyddyn. Bu'n bennaeth ar Goleg y Santes Gwenfrewi yn Nhreffynnon, 1672-8; ffodd i'r Cyfandir yn ystod helynt Titus Oates; dychwelodd drachefn, ond daliwyd ef gan yr awdurdodau yn niwedd 1679. Bu yng ngharchar hyd 1683, ac yna aeth i Rufain fel pennaeth y Coleg Seisnig, 1683-6. Etholwyd ef yn ' provincial ' o Gymdeithas Iesu a bu farw yng Ngholeg S. Omer, 28 Medi 1689.

Awdur

• Emyr Gwynne Jones, (1911 - 1972)

Ffynonellau

• Oxford Dictionary of National Biography, a'r awdurdodau a enwir yno
• T. P. Ellis, The Catholic Martyrs of Wales, 1535-1680, 182

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q18736094

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/