MORGAN, WILLIAM ('Gwilym Gellideg '; 1808 - 1878), bardd

Ganwyd yn 1808 yng Nghaerfyrddin eithr treuliodd y rhan fwyaf o'i oes ym mhentref Gellideg, gerllaw Merthyr Tydfil. Bu'n gweithio fel mwynwr yn Rhymni, Dowlais, a Chyfarthfa. Cafodd ei urddo'n fardd yn y Fenni yn 1837. Cystadleuai yn aml mewn eisteddfodau lleol gan ennill gwobrwyon fel bardd ac fel canwr penillion gyda'r tannau; bu hefyd yn beirniadu ar gyfansoddi miwsig ac ar ddatganu. Ymysg ei gynhyrchion gwobrwyedig yr oedd: ' Awdl Gweledigaeth Pedr ' (Merthyr, 1836), ' Cywydd o glod i Wenynen Gwent ' (Merthyr, 1837). Cyhoeddwyd detholiad o'i waith o dan y teitl Cerbyd Awen (Merthyr, 1846). Ysgrifennodd faled, ' Ple byddaf mhen can mlynedd? ' y gwerthwyd miloedd o gopïau ohoni mewn ffeiriau, tafarnau, etc. Bu farw mewn tlodi, 29 Mai 1878, a chladdwyd ef ym mynwent Cefn, gerllaw Merthyr Tydfil.

Awdur

• Watkin William Price, (1873 - 1967)

Ffynonellau

• Cymru (O.M.E.), 1907, 239
• G. Penar Griffith, Blodau Cudd ar Faes Awen (Dolgellau 1906)
• Y Gwron, 18 Mehefin 1859
• Seren Gomer, Medi 1850
• The Principality, 9 Mehefin 1848
• Tarian y Gweithiwr, 7 Mehefin 1878
• NLW MS 2196E, NLW MS 2197E
• Ben Morus, Enwogion Aberdâr (1910)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 24308100
• Wikidata: Q28360888

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/