OLIVER, JOHN (1838 - 1866), bardd

Pedwerydd plentyn John a Sarah Oliver. Ganwyd 7 Tachwedd 1838 yn White Hall, Llanfynydd, Sir Gaerfyrddin, a bedyddiwyd ar y 18fed o'r un mis. Derbyniodd ei addysg fore yn ysgol y pentref (1843-50) ac mewn ysgol yng Nghaerfyrddin (1850-3), ac wedyn penderfynodd ymbaratoi ar gyfer y weinidogaeth Annibynnol. Ar ôl bod o 1853 hyd 1859 yng Ngholeg Presbyteraidd Caerfyrddin, lle yr astudiodd lenyddiaeth Saesneg ac Almaeneg yn arbennig, gorfodwyd ef gan afiechyd i roi heibio ei fwriad i fynd yn fyfyriwr i Brifysgol Glasgow. Gwaethygodd ei iechyd wedi hyn. Pregethai weithiau; cyfansoddodd farddoniaeth yn Gymraeg gan mwyaf; ac addysgodd nifer bychan o efrydwyr yn breifat. Bu farw 24 Mehefin 1866, a chladdwyd ar 28 Mehefin ym mynwent Llanfynydd. Casglodd ei frawd, y Parch. Henry Oliver, ei weithiau at ei gilydd, a chyhoeddodd hwynt yn 1867 o dan y teitl Cerddi Cystudd. Ystyrir ' Dafydd, Tywysog yr Arglwydd ' a ' Myfyrdod ' ymhlith y darnau gorau o'i eiddo.

Awdur

• Hywel David Emanuel, (1921 - 1970)

Ffynonellau

• H. Oliver, Cerddi Cystudd sef gweddillion barddonol (Casnewydd 1867) (gyda rhagymadrodd bywgraffyddol)
• Oxford Dictionary of National Biography (rhydd gyfeiriadau eraill)
• E. Pan Jones, Oriel Coleg Presbyteraidd, Caerfyrddin: yn cynwys hanes yr holl fyfyrwyr fu yn y coleg o 1796 hyd 1899 (Merthyr Tydfil 1909), 80
• Josiah Thomas Jones, Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru (Aberdâr 1867-70), ii, 327
• cofysgrifau'r Eglwys yng Nghymru (yn Ll.G.C.)
• Walter J. Evans, NLW MS 10329B: Carmarthen Presbyterian College roll of students (163)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q18756845

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/