PROBERT, WILLIAM (1790 - 1870), gweinidog gyda'r Undodiaid

Ganwyd yn Painscastle, sir Faesyfed, 11 Awst 1790, yn fab i dyddynnwr. Yn gynnar yn ei oes bu'n bregethwr lleol gyda'r Wesleaid yn Bolton, Leeds, Lerpwl, a sir Stafford, ond yn 1815 troes at yr Undodiaid a'i sefydlu yn 1821 yn weinidog yn Walmsley ger Bolton, lle y treuliodd y 48 mlynedd nesaf o'i oes. Yr oedd yn hynafiaethydd, yn ysgolhaig mewn pynciau dwyreiniol, ac yn awdurdod ar gyfreithiau ac arferion Cymreig. Yr oedd hefyd yn feistr ar yr iaith Gymraeg, a derbyniodd amryw o fedalau oddi wrth gymdeithasau diwylliadol am ei adroddiadau ar gestyll Cymru ac am gyfieithiadau o Gymraeg i Saesneg. Cyhoeddodd amryw o lyfrau a ddengys ei wybodaeth eang, e.e. Calvinism and Arminianism, 1815; The Gododin being translations from the Welsh, 1820; Ancient Laws of Cambria, 1823; Elements of Chaldee and Hebrew Grammar, 1832; Hebrew and English Concordance, 1838; Hebrew and English Lexicon Grammar, 1850; Laws of Hebrew Poetry, 1860. Ysgrifennodd hefyd 'History of Walmsley Chapel,' a argraffwyd yn y Christian Reformer, 1834. Yn 1814 priododd Margaret Carr, Broxton, sir Gaerlleon, a ganwyd iddynt chwech o blant. Bu farw yn Dimple, Turton, 1 Ebrill 1870.

Awdur

• Thomas Isfryn Jones

Ffynonellau

• The Unitarian Herald, 1870
• James C. Scholes, Bolton Bibliography, and jottings of book-lore; with notes on local authors and printers (Bolton 1886)
• Oxford Dictionary of National Biography

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 12648730
• Wikidata: Q18762132

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/