WILLIAMS, OWEN (GAIANYDD) (1865 - 1928), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a llenor

Ganwyd 8 Hydref 1865 ym mhlwyf Llangwyllog, sir Fôn. Bu'n gweithio ar fferm hyd yn 10 oed, pan gafodd ddamwain dost a bu'n dioddef o'i phlegid ar hyd ei oes. Cafodd ei addysg o dan y Parch. Hugh Richards yn Llannerchymedd, y Parch. R. M. Jones yng Nghaergybi, ac yng Ngholeg y Brifysgol, Bangor. Ordeiniwyd ef yn 1897, a'i sefydlu'n fugail ar eglwysi Ro Wen a Tyn-y-groes, lle'r arhosodd hyd ei farwolaeth 11 Tachwedd 1928. Yr oedd yn bregethwr dawnus ac yn fugail cydwybodol a roddai ei wasanaeth yn hael i bobl yr ardal yn gyffredinol. Yr oedd yn llenor ac yn hanesydd diwyd. Gwnaeth astudiaeth arbennig o hanes a hynafiaethau ei sir enedigol. Ysgrifennodd yn helaeth i gylchgronau a newyddiaduron. Cyhoeddodd ' Hanes Llanerchymedd a'i Henwogion,' yn Hanes a Chyfansoddiadau Arobryn Eisteddfod Llanerchymedd (Cymdeithas Eisteddfod Môn, 1906); Ein Pobl Ieuainc … (Caernarfon, 1906); Dafydd Jones o Drefriw (1708-1785) (Caernarfon, 1907); Dewis Aelod Seneddol: Drama Gymreig (Conwy, 1910), Cymeriadau'r Hen Destament … (Conwy, 1926).

Yr oedd yn ŵr priod a ganwyd iddo ddau fab ac un ferch.

Awdur

• Katharine Monica Davies

Ffynonellau

• Who's who in Wales (Cardiff; 1921)
• Y Goleuad, Tachwedd 1928
• Y Clorianydd, Tachwedd 1928
• North Wales Weekly News, Tachwedd 1928
• Blwyddiadur y Methodistiaid Calfinaidd (Caernarfon, 1930)
• NLW MSS 4948, 5579, 6035-40

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20821195

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/