LEWIS, ALUN (1915 - 1944), bardd

Ganwyd 1 Gorffennaf 1915 yn Aberdâr, mab Thomas John Lewis, ysgolfeistr, a Gwladys Elizabeth (née Evans). Cafodd ei addysg yn ysgol elfennol Glynhafod, 1920-26, ysgol ramadeg y Bont-faen, 1926-32, Coleg y Brifysgol, Aberystwyth, 1932-35 (B.A., gydag anrhydedd mewn hanes), Prifysgol Manceinion, 1935-37 (M.A. ar ôl arbenigo yn hanes y canol oesoedd), a thrachefn yn Aberystwyth, 1937-38. Bu'n athro am gyfnod yn ysgol Lewis, Pengam, eithr ymunodd â'r fyddin ym mis Mai 1940 heb aros am ei alw. Yr oedd wedi dechrau ysgrifennu i gyfnodolion llenyddol yn 1938; yn 1940-41 yr oedd yn un o gychwynwyr antur y 'Caseg Broadsheets'. Ar 5 Gorffennaf 1941 priododd Gweno Ellis, Aberystwyth. Y flwyddyn honno ymddangosodd ei gyfrol gyntaf o farddoniaeth, Raiders' Dawn ; yn 1942 cafwyd cyfrol o ystorïau byrion, The Last Inspection. Gwnaethpwyd ef yn swyddog yn y fyddin ym mis Hydref 1941 a'r flwyddyn wedyn aeth i'r India. Ar 5 Mawrth 1944, ac yntau yn lifftenant yn chweched bataliwn y South Wales Borderers, bu farw yng ngwasanaeth ei wlad ar y ffrynt yn Arakan. Cyhoeddwyd ail gyfrol o farddoniaeth, Ha, ha! Among the Trumpets, wedi ei farw; cafwyd yn 1946 ddetholiad o'i lythyrau at ei rieni a'i wraig, Letters from India; cyhoeddwyd hefyd (1948) ystorïau na chasglwyd mohonynt cyn hynny ynghyd ag ad-argraffiad o'r llythyrau o'r India yn In the Green Tree. Ni bu iddo ef a'i wraig blant.

Awdur

• Yr Athro Gwyn Jones, (1907 - 1999)

Ffynonellau

• In the Green Tree (Llundain 1948) (rhagair gan A. L. Rowse ac ôl-ysgrif gan Gwyn Jones)
• Alun John, Alun Lewis (1970)
• John Pikoulis, Alun Lewis, a life (1983)
• Gwenno Lewis, ed., Alun Lewis, letters to my wife (1989)
• Ulrich Schäfer, Alun Lewis, a bibliography (1986)
• Cary Archard, ed., Alun Lewis Collected Poems (1994)

Darllen Pellach

• Zoe Brigley Thompson, A Song Like a Branch of Cherries: Alun Lewis, the Letter and the Epistolary Poem, Poetry Wales, Cyf.51, rhif 2, Gaeaf 2015, tt.20-22
• Jeremy Hooker, Alun Lewis: 'the tragic condition', Poetry Wales, Cyf.51, rhif 2, Gaeaf 2015, tt.22-26
• Erthygl Wicipedia: Alun Lewis

Gweithiau

• Archifau LlGC: Alun Lewis MS.1: Poems published in Raiders' Dawn and Other Poems

Dolenni Ychwanegol

• Archifau LlGC: Alun Lewis Papers
• VIAF: 7424919
• Wikidata: Q3399847

Dyddiad cyhoeddi: 1970

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/