HUGHES, OWEN ('Glasgoed '; 1879 - 1947); swyddog rheilffordd, masnachwr a bardd

Ganwyd yn y Glasgoed, Cwm Prysor, Meirionnydd, yn un o 10 plentyn William a Mary Hughes. Cafodd ychydig addysg yn ysgol Ty Nant a Maentwrog Uchaf, ond bu raid iddo fynd allan i weithio yn 9 oed. Symudodd i weithio ym mhyllau glo Cwm Rhondda yn 1900. Bu yno am tua 6 blynedd gan ddod o dan ddylanwad Diwygiad 1904-05 fel y dengys ei emynau. Dychwelodd i'w hen ardal yn 1906, a'r flwyddyn honno enillodd gadair eisteddfod Rhosesmor.

Ymfudodd i Winnipeg wedyn, ac yno y bu am 20 mlynedd yn weithgar yn yr eglwys Gymraeg a chyda Chymdeithas Dewi Sant. Bu'n swyddog gyda Rheilffordd Genedlaethol Canada, ac yna sefydlodd fasnach lwyddiannus. Symudodd i Galiffornia a thrachefn i Vancouver. Enwogodd ei hun ar feysydd chwarae gan ennill cwpanau a gwobrau. Medrai siarad a darllen 8 iaith. Mabwysiadodd yr enw barddol 'Glasgoed' oddi wrth ei gartref ym Meirion. Enillodd fwy o gadeiriau ac awdlau rhwng 1923 ac 1940 na neb arall yn America. Yr oedd yn fardd meddylgar ac yn gynganeddwr gwych.

Priododd Kate Elliss o Gaernarfon a fu farw yn 1941. Bu yntau farw 29 Awst 1947, a chladdwyd ef yn Vancouver.

Awdur

• Evan David Jones, (1903 - 1987)

Ffynonellau

• Y Genhinen, 4, 168-74
• Dwy gerdd a llythyrau ganddo yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Casgliad J. W. Jones, 2445-559, 291/60, 414/33, a Chasgliad Bob Owen, 32/3/25

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20734076

Dyddiad cyhoeddi: 1997

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/