Y Bywgraffiadur Cymreig

teulu CHERLETON fwrdeisdref, 1344, a bu'n noddwr i abaty Ystrad Marchell. Claddwyd ef yn y Grey Friars, Amwythig, yn nesaf at fedd ei wraig (bu farw 1344-53?), ail sefydlydd y Grey Friars. JOHN CHERLETON (1362 - 1401) Gorwyr i'r John Cherleton uchod. Daeth yn farnwr Gogledd Cymru yn 1387 a gorchfygodd Owain Glyndwr yn 1401. Brawd iddo, a'i aer, oedd EDWARD CHERLETON (1371 - 1421). Yr oedd Edward yn gomisiynwr er amddiffyn
DAVIES, DAVID JOSHUA (1877 - 1945), dramodydd Owen Glyndŵr heb ei chyhoeddi. Bu farw 8 Ionawr 1945 a chladdwyd ef yng Ngheinewydd.
DAVIES, GWILYM PRYS (1923 - 2017), cyfreithiwr, gwleidydd ac ymgyrchydd iaith i gynorthwyo Cymdeithas yr Iaith, Cronfa Glyndŵr, Cyngor Ysgolion Sul Cymru, Cyhoeddiadau Modern Cymreig (ef oedd y cadeirydd cyntaf) ac unigolion fel Eileen a Trefor Beasley a nifer fawr o wleidyddion Llafur. Gwnaeth wasanaeth gwerthfawr yn Nhŷ'r Arglwyddi ar fesurau'n ymwneud â Chymru, a bu'n aelod amlwg yn San Steffan o'r Cyd-Bwyllgor ar Offerynnau Statudol. Bu'n gadeirydd Cymdeithas Aelwyd a
DAVIES, HUGH EMYR (1878 - 1950), gweinidog (MC) a bardd bryddest, ' Branwen ferch Llŷr '; a thrachefn yn Llangollen (1908) am bryddest, ' Owain Glyndŵr '. Enillodd hefyd gadair Eisteddfod Genedlaethol America yn 1929. Bu'n beirniadu ar gystadleuaeth y goron droeon yn yr Eisteddfod Genedlaethol
DWN, HENRY (cyn c. 1354 - Tachwedd 1416), uchelwr a gwrthryfelwr ystod 1394-95 gwasanaethodd dan Rhisiart II yn Iwerddon. Serch hynny, erbyn 1403, efallai mor gynnar ac 1401, yr oedd Dwn wedi ymuno â gwrthryfel Owain Glyndŵr. Mewn llythyr Lladin 'i'n cyfaill annwyl a thra charedig, Henri Don', y mae Glyndŵr yn ei orchymyn i ymuno ag ef 'gyda'r llu mwyaf posibl'. Efallai na chyrhaeddodd y llythyr hwn ei nod, ond er hynny daeth Dwn a'i fab Maredudd yn arweinwyr
EDNYFED FYCHAN , yn bleidwyr blaenllaw i Owain Glyndwr. Dienyddiwyd Rhys yng Nghaer yn 1412. Cymerwyd y rhan fwyaf o'u heiddo yn fforffed gan y Goron, a serch i gyfran ohono gael ei ddychwelyd yng nghwrs amser i ddisgynyddion Goronwy ap Tudur (bu farw 1382), bychan oedd dylanwad teulu Penmynydd o hyn ymlaen. Y mae cysylltiad agos rhwng edwiniad y gangen hon o ddisgynyddion Ednyfed a chynnydd nodedig cangen arall
ELDRIDGE, MILDRED ELSIE (1909 - 1991), artist anifeiliaid, yn ogystal â phlant sy'n aros mewn cytgord â'r byd gwledig, yn cael ei ddarlunio gyda manylder hynod, yn enwedig o ystyried graddfa enfawr y gwaith. Ar ôl bod mewn storfa am rai blynyddoedd, mae'r gwaith, sydd ymhlith y murluniau pwysicaf a wnaed ers y rhyfel, bellach i'w weld yn Oriel Sycharth ym Mhrifysgol Glyndŵr, Wrecsam. Yn ystod y cyfnod y bu Eldridge yn gweithio ar y murlun (1951-6
EVANS, BERIAH GWYNFE (1848 - 1927), newyddiadurwr a dramodydd cystadlu yn yr eisteddfodau yn y cyfnod hwn; yn 1879, yn eisteddfod Llanberis, gwobrwywyd ei ddrama, 'Owain Glyndŵr,' ac o hynny ymlaen bu ef yn un o arloeswyr mudiad y ddrama yng Nghymru. Gadawodd yr ysgolion yn 1887 ac ymunodd â staff y South Wales Daily News yng Nghaerdydd; bu'n golygu adran Gymraeg y Cardiff Times and South Wales Weekly News. Yn 1892, ar wahoddiad cwmni'r Genedl Gymreig, cwmni yr
EVANS, LEWIS PUGH (1881 - 1962), milwr a ffigwr cyhoeddus, Brigadydd Gadfridog, VC, CB, CMG, DSO hen deulu o Sir Feirionnydd a allai olrhain ei gwreiddiau'n ôl i Ail Lwyth Brenhinol Cymru. Ymysg ei hynafiaid yr oedd teulu Vaughan o Gorsygedol a theulu Owen o Ddolgellau (gan gynnwys y Barwn Lewis Owen, A.S., siryf a Barwn y Trysorlys am Ogledd Cymru – honnai ei wraig ei bod yn ddisgynnydd o chwaer Owain Glyndwr), Gruffydd Dda a ymladdodd ym mrwydr Agincourt, a Syr Gruffydd ab Adda o
teulu FITZ ALAN, arglwyddi Croesoswallt, Clun, ac Arundel Tywysog Du. Yn nechrau y 15fed ganrif bu THOMAS FITZ ALAN yn un o'r comisiwn a enwyd i amddiffyn y gororau ar ôl brwydr Amwythig, 1403, ac yn y flwyddyn ddilynol bu'n arwain y fyddin frenhinol yng Ngogledd Cymru yn erbyn Owain Glyndwr.
teulu GRIFFITH Penrhyn, Gaernarfon. Gafael Goronwy ab Ednyfed oedd cnewyllyn ystad y Penrhyn, a chyfetyb y Gafael cyfan yn fras i ddemen neu barc y Penrhyn heddiw. Y briodas hon oedd y ddolen gydiol gyntaf rhwng teulu Griffith a'r Penrhyn, ond yng ngogledd ddwyrain Cymru y bu Griffith ap Gwilym fyw drwy ei oes. Ynghyd â'i frawd, BLEDDYN, bu farw yn gwrthryfela gyda Owain Glyndŵr cyn Hydref 1406, ond ceid cynrychiolwyr
GRUFFUDD FYCHAN Syr (bu farw 1447), milwr O Froniarth a Threlydan ym mhlwyf Cegidfa, Sir Drefaldwyn. Mab ydoedd i Ruffudd ab Ieuan ap Madog ap Gwenwys o Fawd ferch Griffri ap Rhys Fongam. Olrheiniai teulu Gwenwys eu hachau o Frochwel Ysgithrog. Ymddengys mai ym mhlwyf Cegidfa yn swydd Ystrad Marchell yr oedd prif ganolfannau'r teulu. Bu nifer o'i aelodau yn flaenllaw ym mhlaid Owain Glyndŵr, a Gruffudd ab Ieuan yn un ohonynt. Yn

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 55 for "Glyndŵr"