Y Bywgraffiadur Cymreig

LLOYD, WILLIAM (1717 - 1777), clerigwr a chyfieithydd Ceir at ei dras a'i yrfa gynnar trwy gymathu Morris Letters, ii, 158; J. E. Griffith, Pedigrees, 93; a'r recordiau eglwysig yn Ll.G.C. Un o deulu'r Merddyn Gwyn, Pentraeth, Môn, oedd ef, er i Lewis Morris ei gymysgu â William Lloyd o'r Trallwyn yn Eifionydd (Griffith, op. cit., 212). Enw ei dad oedd William Lloyd, ecseismon, a oedd yn 'gantor' (h.y., mae'n debyg, yn canu yn y côr yn yr eglwys
LLYWELYN-WILLIAMS, ALUN (1913 - 1988), bardd a beirniad llenyddol cyflwr dynol. Rhydd hefyd fynegiant i rym iachaol cerddoriaeth; yn wir, cyfrifai gerddoriaeth 'yn un o bleserau mwyaf bywyd ac un o'i gysuron pennaf' (Gwanwyn yn y Ddinas), a thestun balchder iddo o'r herwydd oedd y ffaith fod nifer o'i gerddi wedi eu gosod i gerddoriaeth, e.e. 'Pan Oeddwn Fachgen' (1971) gan William Mathias, ac 'Gwyn Fyd y Griafolen' (2001) gan Dilys Elwyn Edwards ar ôl ei farw. Un o
LOUGHER, Syr LEWIS (1871 - 1955), diwydiannwr a gwleidydd yrfa seneddol oedd iddo lwyddo i gael deddf fel aelod preifat ar y llyfr statud, sef y Road Transport Lighting Act, a gyflwynwyd fel mesur ganddo yn Chwefror 1927, sy'n hawlio hyd heddiw fod pob cerbyd i gael golau gwyn ymlaen a golau coch yn ôl. Bu'n ynad heddwch dros Forgannwg, yn Uchel Siryf yn 1931, ac fe'i hurddwyd yn farchog yn 1929. Yn ystod y 1930au bu'n gyfrifol am ddatblygu rhannau o Radur
MADDOCKS, ANN (y Ferch o Gefn Ydfa; 1704 - 1727) carwriaeth rhwng Ann a'r bardd ' Wil Hopcyn '), iddo ganu iddi'r gân enwog ' Bugeilio'r Gwenith Gwyn,' ac iddi hithau farw o dor calon. Ymdriniwyd yn drwyadl â'r chwedl hon yn Y Llenor, 1927 a 1928, gan G. J. Williams - gweler hefyd ei lyfr, Traddodiad Llenyddol Morgannwg, 251-9.
teulu MANSEL Oxwich, Penrhys, Margam, ), Francis Gwyn, ac Erasmus Lewis - tri gŵr y ceir llythyrau oddi wrthynt at Mansel yng nghasgliad Margam; gweler hefyd Hist. MSS. Comm., Report on the Duke of Portland MSS. Dilynwyd y barwn Mansel 1af gan ei ŵyr, THOMAS MANSEL, ail farwn Mansel. Bu ef farw yn 1744 heb aer, a dilynwyd ef gan ddau ewythr: (a) CHRISTOPHER MANSEL, 3ydd barwn Mansel, na oroesodd ei nai ond am ychydig fisoedd, a (b) BUSSY
MAREDUDD ap RHYS GRYG (bu farw 1271), tywysog Deheubarth yng nghastell Cricieth. Yr oedd telerau ei ymgymodi â Llywelyn yn 1261 yn llym, eithr talwyd am ei wasanaeth i'r brenin trwy i hwnnw achub (a hynny o fwriad) ei wrogaeth yn nhermau cytundeb Trefaldwyn (1267). Yn 1270 caniatawyd i Lywelyn gael yr wrogaeth honno. Bu Maredudd farw 27 Gorffennaf 1271 yn y Dryslwyn a chladdwyd ef yn abaty Ty-gwyn-ar-Daf.
MATHIAS, WILLIAM JAMES (1934 - 1992), athro a chyfansoddwr Ganed William Mathias ar 1 Tachwedd 1934 yn Hendy-gwyn-ar-Daf. Roedd ei dad, James Hughes Mathias (1893-1969), yn athro hanes yn Ysgol Ramadeg Hendy-gwyn a'i fam Marian (ganwyd Evans, 1896-1980) yn organyddes ac yn bianyddes. Yn chwech oed dechreuodd gael gwersi piano gan David Lloyd Phillips, Llanfyrnach, ac iddo ef y cyflwynodd Mathias ei sonata i'r piano, op.23. Yn 1952 aeth i Goleg Prifysgol
MATTHEWS, JOHN HOBSON (Mab Cernyw; 1858 - 1914), hanesydd Pabyddol, arbenigwr mewn dogfennau, a chyfreithiwr , 1781-1838,' ' A list of Monmouthshire Recusants, 1719,' etc. (gweler cyfrolau i, ii, iii, vii, ix, xii, xiii). Yr oedd yn un o'r rhai cyntaf i alw sylw at garolau Richard Gwyn - gweler Catholic Record Society, iv. 90-9. Yr oedd ganddo gryn allu fel ieithydd - iaith Malta, y Gernyweg - a daeth yn bur hyddysg yn yr iaith Gymraeg. Adeg ei farw, yn Ealing, 23 Ionawr 1914, yr oedd yn gweithio ar barhad o
teulu MAURICE Clenennau, Glyn (Cywarch), Penmorfa called Ystymkegid, Clenenny, and Brynkir, Glasfryn or Cwmstrallyn; the other sect descended of Collwyn [ap Tangno], wherof are five houses or more, viz Whelog, Berkin, Bron y foel, Gwnfryn, Talhenbont, and the house of Hugh Gwyn ap John Wynne ap William, called Pennardd, all descended of their common ancestor, Ievan ap Einion ap Griffith.' Priododd MORRIS (neu MAURICE), mab hynaf JOHN AP MEREDYDD
MAURICE, HUGH (1775 - 1825), crwynwr, a chopïydd llawysgrifau ') yn gyfrannog o'r gyfrinach ac yn y briodas. Bu'n byw yn Greenwich, ac yn ddiweddarach ym Mhengwern, Ffestiniog, yn Nhremadog, ac yn y Plas Gwyn, Llanrug, lle y bu farw 18 Mawrth 1825; yn Llanfihangel Glyn Myfyr y claddwyd ef. Yr oedd yn ysgrifennwr destlus ac yn medru peintio â dyfrlliw. Y mae un o'i gopiau cynnar, barddoniaeth Gwalchmai (llawysgrif NLW MS 5941A, a ysgrifennwyd yn 1796), mewn
MAURICE, WILLIAM (bu farw 1680), hynafiaethydd a chasglwr llawysgrifau astudio llawysgrifau. Yn yr astudiaethau hyn ystyriai mai Robert Vaughan, Hengwrt, oedd Gamaliel iddo. Gweithiodd lawer yn Hengwrt a gwnaeth gatalog o'r llawysgrifau a oedd yno. Daeth rhai llawysgrifau Cymraeg pwysig i'w feddiant yntau, megis Llyfr Gwyn Hergest, a gollwyd mewn tân yng ngweithdy llyfr-rwymwr yn Covent Garden yn 1810, a'r llawysgrif cyfraith a gafodd gan ei gâr, Meredith Lloyd, Bryn Elen
MORGAN, DYFNALLT (1917 - 1994), bardd, beirniad llenyddol a chyfieithydd Saesneg yn 1939. Arhosodd yn y coleg am flwyddyn bellach er mwyn hyfforddi fel athro. Ymyrrodd yr Ail Ryfel Byd ag unrhyw gynlluniau i gychwyn gyrfa mewn addysg. Fel Cristion o argyhoeddiad a fagwyd yn y traddodiad Annibynnol yng nghapel y Gwernllwyn, Dowlais, penderfynodd wneud safiad trwy wrthod dwyn arfau. Mae un o'i gerddi cynnar, Y Milwr Gwyn, am y gofeb rhyfel yn Llanddewi Brefi, a gyfansoddodd

Canlyniadau chwilio

145 - 156 of 243 for "Gwyn"