Y Bywgraffiadur Cymreig

RHYS PENNARDD (fl. c. 1480), bardd y dywedir amdano ei fod yn ŵr naill ai o Gonwy neu o Glynnog yn Sir Gaernarfon; dywedir ei gladdu yn Llandrillo, Sir Feirionnydd. Ceir nifer o'i gerddi mewn llawysgrifau, ac yn eu plith gywyddau i Elisau ap Gruffudd ab Einion o'r Plas yn Iâl, Gruffudd Fychan ap Hywel ap Madog a Rhys ap Hywel ap Madog o Dalhenbont, Hywel Ddu o Fôn a'i wraig Mallt, a hefyd i Wiliam, cwnstabl Aberystwyth. Canodd
teulu RICE Newton, Yr oedd aelodau y teulu a gyfenwid yn ddiweddarach yn Rice yn disgyn o Gruffudd ap Nicholas, a chyraeddasant fan uchaf eu cyfoeth a'u dylanwad ym mherson Syr Rhys ap Thomas Dienyddiwyd ei wyr ef, Syr RHYS AP GRUFFYDD, am fradwriaeth yn 1531. Priodasai Syr Rhys ap Gruffydd, yn 1524, Lady Catherine Howard, merch ail dduc Norfolk. Eiddil oedd y dystiolaeth i'w euogrwydd, y gwir drosedd, y mae'n
RICHARD ap JOHN, (fl. 1578-1611) Sgorlegan,, gŵr bonheddig, prydydd, noddwr bardd, a chopïydd llawysgrifau Olrheiniai ei ach drwy Edwin ap Grono i Hywel Dda a Rhodri Mawr. Yr oedd ei dad, John Wyn ap Robert ap Gruffudd, yn waetiwr yn Ewri'r Frenhines, ond bu farw o'r pla cyn i'r plant, Richard, John Wyn, a Chatrin, ddyfod i'w hoed; canwyd ei farwnad gan Lewis ab Edwart a Gruffudd Hiraethog. Ymddengys i'r plant, a'u mam, Margred ferch Gruffudd ab Edwart o Blas y Bwld, ddychwelyd i Sgorlegan. Bu'r taid
ROBERT, GRUFFYDD (c. 1527 - 1598), offeiriad, gramadegydd a bardd Brodor o sir Gaernarfon oedd Gruffydd Robert. Ni wyddys pryd y ganwyd ef, ond dengys dogfennau a ddiogelir ym Milan iddo gael ei eni circa 1527 yn fab i ryw Robert a'r domina Catherina de Griffis, sef y foneddiges Catrin ferch Gruffudd. Posibilrwydd atyniadol yw mai'r brydyddes Catrin ferch Gruffudd ap Hywel a'i chymar, yr offeiriad Syr Robert ap Rhys o Landdeiniolen, a olygir. Yr oedd brydyddes
ROBERTS, HUW (fl. c. 1555-1619), bardd, awdur, a chlerigwr , megis Bodorgan, Henblas, Mellteyrn, Mysoglen, Penhesgyn, Penrhyn, a Phlas Iolyn. Canodd gywydd i groesawu Henry Rowland, esgob Bangor, adref o Lundain yn 1610, cywydd ar Frad y Powdr Gwn, 1605, cywydd ymddiddan rhwng offeiriad a'i gariad, nifer o amrywiol englynion a gynnwys un i'r Forwyn Fair, a chywyddau ymryson i Gruffudd Llwyd, a hefyd i Llywelyn Siôn o Forgannwg. Cyhoeddwyd yn Llundain, 1600, ei
ROBERTS, THOMAS (1884 - 1960), addysgwr ac ysgolhaig , Bangor, ac yn is-brifathro yn 1920, a daliodd y swydd nes ymddeol yn 1949. Dechreuodd Thomas Roberts ymddiddori'n gynnar yn hanes a gwaith Beirdd yr Uchelwyr, a pharhaodd ei ddiddordeb ar hyd ei oes. Testun ei draethawd M.A. yn 1910 oedd barddoniaeth Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan. Yn 1914 cyhoeddodd Gwaith Dafydd ab Edmwnd yng nghyfres The Bangor Welsh MSS Society. Casglwyd copïau o'r cerddi o
ROBIN DDU (fl. c. 1450), cywyddwr mae'r cywydd marwnad a ganodd i saith o blant Gruffudd ap Rhys ap Maredudd o Loddaeth, a'i gywydd i'r llong a'i dug i Rufain ar bererindod yn 1450. Canwyd marwnad iddo gan Ifan Môn, un o'i ddisgyblion.
SIMWNT FYCHAN (c. 1530 - 1606), bardd a oedd yn byw yn y Tŷ Brith yn Llanfair Dyffryn Clwyd. Dywedir weithiau ei eni yn 1526. Ni ellir profi hynny, ond gan ei fod yn canu tua 1550, y mae'n eglur ei eni cyn 1530. Ei athro barddol ydoedd Gruffudd Hiraethog, ac fe'i hurddwyd yn bencerdd yn eisteddfod Caerwys yn 1568, ac y mae copi o'r drwydded a gafodd yn Y Greal, 1806. Ceir llawer iawn o'i gywyddau yn y llawysgrifau, cywyddau mawl a
SIÔN BRWYNOG (bu farw 1567?), bardd Mab i William ap Llywelyn ap Iorwerth. Ym Mrwynog, plwyf Llanfflewyn, sir Fôn, yr oedd ei gartref, ac oddi wrth enw'r fferm y cafodd ei gyfenw. Perthynai i ddosbarth y mân ysweiniaid. Byddai'n clera rhan helaeth o'r wlad, a chanodd i uchelwyr Môn, Arfon, Dinbych, Fflint, a Meirion. Bu ymryson fer rhyngddo a Gruffudd Hiraethog ynghylch rhagoriaethau Môn a Thegaingl. Canodd i Harri VIII a Mari
SION LEIAF Syr (fl. c. 1480), bardd ac offeiriad Mab i Ieuan ap Gruffudd Leiaf o sir Ddinbych, a disgynnydd o Owain Gwynedd (Peniarth MS 127 (20)). Ni wyddys unrhyw fanylion amdano, ond cadwyd peth o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau. Yn ei phlith ceir dau gywydd crefyddol, sef cywydd cyffes, a chywydd y feronagl ('veronicle'), cywydd moliant i Risiart Cyffin, deon Bangor, cywydd serch, a chywydd i'r dylluan. (Priodolir y cywydd olaf mewn
SION TUDUR (bu farw 1602), bardd Bu farw Siôn Tudur nos y Pasg, 3 Ebrill 1602, a chladdwyd ef yn eglwys plwyf Llanelwy y dydd Llun canlynol, 5 Ebrill. Gan y tystiai yn niwedd ei oes ei fod yr hynaf o'r beirdd, a'i fod yn cwyno wrth Rys Gruffudd o'r Penrhyn, rhywdro cyn 1580, ei fod yn heneiddio, awgrymir ei eni cyn 1530. Yn y Wigfair, Llanelwy, yr oedd ei gartref, ac yr oedd yn ŵr bonheddig tiriog, yn hanu o lin Llywarch
teulu STRADLING dan 26 oed. Ei wraig ef oedd Sioned ferch Thomas Mathau, Radyr, a gwraig Syr Rhys ap Tomas wedi hynny. Yn y cyfnod hwn daw'r teulu'n amlycach yn y bywyd Cymreig, ac ennill ei le ymhlith noddwyr beirdd Morgannwg. Trwy briodas un o ferched y Stradling hwn â Syr Wiliam Gruffudd y Penrhyn yn Arfon cymerodd y teulu gam ychwanegol i ganol y bywyd Cymreig. Plentyn ieuanc oedd yr etifedd. Urddwyd ef yn

Canlyniadau chwilio

157 - 168 of 182 for "Gruffudd"