Y Bywgraffiadur Cymreig

ELIS ap SION ap MORYS (fl. tua diwedd y 15fed ganrif), cywyddwr Ceir yr un cywydd o'i waith sydd ar gael yn Peniarth MS 71. Cywydd moliant ydyw i 'Harri, arglwydd esgob Bangor,' sef Henry Deane, a fu ym Mangor o 1496 hyd 1499, ac a ddaeth yn ddiweddarach yn archesgob Caergaint.
ELIS DRWYNHIR (fl. c. 1600?), bardd na chafwyd ond dau ddarn o'i waith yn y llawysgrifau, sef dau englyn. Cafwyd hefyd englyn dienw ' i Elis drwynhir pan aeth yn faili sir.' Rhydd Henry Blackwell fardd o'r enw Elis ab Ifan ap Rhicart neu Elis ab Ifan Drwynhir y dywedir iddo flodeuo c. 1600. Ceir yn Enwogion Cymru fardd o'r enw Elis ab Ieuan ap Rhisiart neu Elis ab Ifan Drwyndwn, y dywedir iddo flodeuo ar ddiwedd yr 16eg ganrif. Y
ELLIS, DAVID (1736 - 1795), offeiriad, bardd, cyfieithydd, a chopïwr llawysgrifau hi yn Blodeu Dyfed, 55. Copïodd hefyd lawer o lawysgrifau Cymraeg sydd heddiw yn rhan o gasgliadau (a) Peniarth, Cwrtmawr, ac N.L.W. yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru; (b) Gwyneddon, yn llyfrgell Coleg y Brifysgol, Bangor; a (c) llyfrgell dinas Caerdydd. Gwnaeth hefyd gopi o Mona Antiqua Restaurata, Henry Rowlands (Dublin, 1723), a'i roi i lyfrgell ei hen ysgol yn Ystrad Meurig.
ELLIS, GRIFFITH (1844 - 1913), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd cronfa ei jiwbili. Ef a ddewiswyd i draddodi'r Ddarlith Davies gyntaf (1894); cymerodd yn destun ' Y Syched am Dduw,' a chyhoeddwyd hi yn 1895. Ddeng mlynedd cyn hyn ymddangosodd ei gyfrol ar Hanes Methodistiaeth Corris a'r Amgylchoedd; yn 1898 cyhoeddodd gofiant i W. E. Gladstone, ac yn 1906 gofiant Edward Morgan y Dyffryn. Daeth o'r wasg amryw lyfrau llai a llai pwysig o'i eiddo, heblaw amryw byd o
ELLIS, MORGAN ALBERT (1832 - 1901), pregethwr, etc.
ELLIS, RICHARD (1865 - 1928), llyfrgellydd a llyfryddwr cysylltiad rhyngddynt â Rhydychen. Cyhoeddodd (a) Facsimiles of Letters of Oxford Welshmen (Henry Vaughan y Silurist, Syr Leoline Jenkins, Edward Lhuyd, Ellis Wynne ('Bardd Cwsc'), Edward Samuel, Moses Williams), a (b) An Elizabethan Broadside in the Welsh Language, being a Brief granted in 1591 to Sion Salusburi of Gwyddelwern, Merionethshire; nid oes dim dyddiad wrth (a), eithr cyhoeddwyd (b) yn 1904
ELLIS, THOMAS EDWARD (1859 - 1899), aelod seneddol dros Feirionnydd (1886-99) a phrif chwip y blaid Ryddfrydol (1894-5) o'r Bwrdd Canol Cymreig. Yr oedd yn un o arloeswyr y mudiad er sicrhau llyfrgell genedlaethol i Gymru; cychwynnodd ef Gymdeithas Hen Fyfyrwyr Coleg Aberystwyth, a bu'n llywydd arni hyd ei farw; bu hefyd yn warden Urdd Graddedigion Prifysgol Cymru. Golygodd gyfrol gyntaf Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd, a gorffennwyd ei waith gan ei frawd-yng-nghyfraith, J. H. Davies. Priododd Annie, merch R. J
ENDERBIE, PERCY (c. 1606 - 1670), hanesydd a hynafiaethydd Awdur Cambria Triumphans. Ail fab ydoedd, yn ôl y Lincolnshire Pedigrees (Harleian Society), i Thomas Enderby, cyfreithiwr yn ninas Lincoln, a'i wraig, Elizabeth, ferch Robert Rusforth, Coley Hall, sir Efrog. Yn ôl ei achres deuluol fe'i ganwyd rhwng 1604 a 1608 - fe'i gofnodwyd rhwng brawd a anwyd yn 1604 a chwaer a anwyd yn 1608. Gwraig Percy Enderbie oedd Winifred, chwaer Sir Edward Morgan o
ERBERY, WILLIAM (1604 - 1654), Piwritan ac Annibynnwr cysylltiadau agos rhyngddo a'r Piwritaniaid Cymreig, a chyfrifai Morgan Llwyd ef yn athro iddo. Beirniadai ei gydgrefyddwyr yn llym, ac ni fynnai ledaenu addysg y prifysgolion. Ar 12 Hydref 1653 yr oedd Erbery a John Webster yn dadlau'n gyhoeddus yn erbyn addysg ffurfiol yn Lombard Street, Llundain. (Wood, Athenae Oxonienses, iii, c. 361). Bu Erbery farw yn Llundain yn Ebrill 1654, ond ni wyddys fan ei
EVAN, EVAN DAFYDD (fl. 1771-9), cynghorwr Methodistaidd a drigai yn Nhŷ'rclai (neu Tir-y-clai), Llanfynydd, Sir Gaerfyrddin. Yr oedd yn enwog yn ei ddydd oherwydd ei ymddangosiad hynod a'i ddull gwreiddiol o bregethu. Ef oedd moddion troëdigaeth yr hynod Jenkin Thomas ('Siencyn Penhydd'). Ef, ynghyd ag eraill, a gododd gapel cyntaf y Methodistiaid yn Llanfynydd, c. 1771. Enwir ef 'Evan David of Tir y Clai Cordwainer' yn ewyllys Morgan Rhys, 1779 - ef
EVANS, ALBERT OWEN (1864 - 1937), archddiacon Bangor Ganwyd 20 Chwefror 1864, mab capten Henry Evans, Caernarfon. Enillodd ysgoloriaeth yng Ngholeg Dewi Sant, Llanbedr-Pont-Steffan, a graddio yn B.A. yno yn 1898. Wedi ei ordeinio yn 1898 aeth i Connah's Quay, Sir y Fflint, yn gurad, eithr ymddiswyddodd y flwyddyn ddilynol wedi iddo gael ei ddewis yn arolygwr ysgolion yr Eglwys yn esgobaeth Bangor - a dyna gychwyn gyrfa gŵr a ddaeth gyda'r mwyaf ei
EVANS, ALCWYN CARYNI (1828 - 1902), hynafiaethydd baratoi llyfrau trethi tref Caerfyrddin. Bu'n briod dwywaith. Ei wraig gyntaf oedd Elizabeth Amelia Rees (bu farw 1867), merch i John Morgan, a gweddw tafarnwr y Castle yn Stryd y Prior, Caerfyrddin, a bu'r ddau yn cadw'r Castle Inn yn Heol y Prior am gyfnod, ac yna'r Bird in Hand yn Heol Ioan, Caerfyrddin. Ni fu iddynt blant. Priododd a'i ail wraig Mary (1835-1884) ym 1870, yr oedd hi'n ferch i William

Canlyniadau chwilio

169 - 180 of 1076 for "henry morgan"