Y Bywgraffiadur Cymreig

PRICHARD, JOHN WILLIAM (1749 - 1829), llenor Chwaen-wen Uchaf yn Llantrisant. Bu farw 5 Mawrth 1829, a chladdwyd yn Llangwyllog. Yr oedd yn ddyn eithriadol amryddawn; ffermwr, mesurwr tir ac almanaciwr, meddyg gwlad, twrnai gwlad, llenor a phrydydd a hynafiaethydd, tynnwr lluniau a mapiau, cerfiwr. Yr oedd ar delerau da ag uchelwyr y sir, yn enwedig a Paul Panton o'r Plas Gwyn. Nid ymddengys iddo gyhoeddi dim heblaw Hanes Pibau'r Bugeiliaid, ond
PROSSER, DAVID LEWIS (1868 - 1950), archesgob Ganwyd 10 Mehefin 1868, mab David Prosser, o'r Tŷ Gwyn, Llangynnwr, ger Caerfyrddin, ac Elizabeth ei wraig. Cafodd ei addysg yn ysgol Llanymddyfri a choleg Keble, Rhydychen, lle y graddiodd gydag anrhydedd yn y trydydd dosbarth mewn Hanes; cymerodd ei B.A. yn 1891 a'i M.A. yn 1895. Ordeiniwyd ef yn ddiacon, 18 Rhagfyr 1892, gan yr esgob Basil Jones o Dyddewi, a'i drwyddedu i guradaeth eglwys y
PRYCE, THOMAS MALDWYN (1949 - 1977), rasiwr ceir i dderbyn y faner ddu-a-gwyn, dros hanner munud o flaen y car nesaf, gan ddod yn gyfartal â'r record am lap cyflymaf y trac. O bosibl fe allai fod wedi esgyn eto i ben y podiwm ar ôl GP Awstria ar 17 Awst 1975: yn y glaw trwm fe ruthrodd o'r 15ed safle ar y grid i'r trydydd safle ar ôl 29 o'r 54 o lapiau arfaethedig, ond dyna pryd bu'n rhaid rhoi'r gorau i'r ras. Fodd bynnag, dyna flas cyntaf
teulu PRYSE Gogerddan, ganodd Lewis Trefnant pan aeth DAFYDD LLWYD ar bererindod i Rufain; ceir yn yr un llawysgrif gywydd gan Gutyn Coch Brydydd i Dafydd Llwyd a'i fab Rhys. Hen-ewythr Dafydd Llwyd, y mae'n debyg, ydoedd IEUAN AP RHYDDERCH AP IEUAN LLWYD, Glyn Aeron, gŵr bonheddig a bardd; ef a bioedd Llyfr Gwyn Rhydderch (Peniarth MS 4 a Peniarth MS 5) ar un adeg. (Ni wyddys ar hyn o bryd pa le y mae Llyfr Gwyrdd Gogerddan
teulu PUW Penrhyn Creuddyn, Ymdrinir yma â rhai o aelodau'r teulu yn eu trefn amseryddol. GWILYM PUW (c. 1618 - c. 1689), llenor Catholig, milwr, meddyg, ac aelod o Urdd y Benedictiaid Crefydd Llenyddiaeth ac Ysgrifennu Meddygaeth Milwrol Trydydd mab Phylip Puw (isod) a Gaynor Gwyn o'r Penrhyn yn y Creuddyn, Sir Gaernarfon, a brawd Robert Puw (isod). Yr oedd yn gapten ym myddin Siarl I yn Raglan yn 1648, ac wedi cyfnod o
REES, OWEN (1717 - 1768), gweinidog gyda'r Annibynwyr ei weinidogaeth ef (1749) y cododd ei eglwys dŷ-cwrdd Pentre-tŷ-gwyn. Symudodd yn 1756 i fugeilio eglwys Aberdâr. Yr oedd ei ragflaenydd yno'n Galfin, ac am ddim a wyddys, Calfin oedd Rees ar y pryd; ond y mae'n eglur iddo ef a'i bobl droi'n Arminiaid wedyn; sieryd Edmund Jones yn 1789 am 'wrthgiliad' Rees. Bu farw 14 Mawrth 1768, a chladdwyd ym mynwent y llan yn Aberdâr; y mae ar ei feddrod ddau
REES, REES ARTHUR (Rhys Dyfed; 1837 - 1866), bardd gwaelodd ei iechyd a bu raid iddo aros gartref. Enillodd lawer o wobrwyon eisteddfodol. Cipiodd y wobr yn eisteddfod Llandudno (1864) am farwnad 'Carn Ingli,' a daeth yn ail i 'Glan Cunllo' am gân ar 'Llywelyn ein Llyw Olaf' yn eisteddfod y Tŷ-gwyn-ar-Daf (1865). Bwriadai gyhoeddi cyfrol o'i farddoniaeth, ond ni bu fyw i wneuthur hynny. Bu farw 8 Gorffennaf 1866, a'i gladdu yn Llangunllo.
REES, THOMAS (1869 - 1926), prifathro Coleg Bala-Bangor, Bangor wedi cychwyn yn ysgol Hen-dŷ-gwyn-ar-Daf, a oedd dan ofal y Parch. Lewis Evans, a phan roes ef hi i fyny aeth Rees i ysgol yr Hen Goleg, Caerfyrddin, a gedwid gan Evan Jones. Ym Mehefin 1891 derbyniwyd ef ar ben y rhestr i Goleg Presbyteraidd Caerfyrddin a'r flwyddyn ddilynol pasiodd ' matriculation ' Prifysgol Llundain. Enillodd hefyd ysgoloriaeth y Drapers' Company (£35), ac aeth i Goleg y
RHYDDERCH AB IEUAN LLWYD (c. 1325 - cyn 1399?), cyfreithiwr a noddwr llenyddol Maredudd ab Owain (bu farw 1265), gorwyr Rhys ap Gruffudd a gorhendaid Rhydderch, gyfieithiadau Cymraeg o dri thestun rhyddiaith crefyddol a seciwlar o Ladin a Hen Ffrangeg, testunau a gopïwyd yn ddiweddarach yn Llyfr Gwyn Rhydderch. Ymddengys fod Ieuan Llwyd, ei fab Rhydderch, ac efallai ei ŵyr Ieuan ap Rhydderch, hefyd yn berchen ar Lawysgrif Hendregadredd, casgliad amhrisiadwy o waith Beirdd y
RHYS ap GRUFFYDD (Yr Arglwydd Rhys), (1132 - 1197), arglwydd Deheubarth Ninefwr, yr hen brif 'ddinas'; yn Aberteifi hefyd fe godwyd caer arall gyffelyb, sef honno y cynhaliwyd ynddi 'eisteddfod' enwog 1176 o dan nawdd Rhys. Rhoes ei gefnogaeth i urddau mynachaidd newydd yr oes ac yr oedd ganddo ddiddordeb yn lles crefyddol ei ddeiliaid; cafodd y Tŷ-gwyn-ar-Daf ei nawdd, ef oedd gwir sefydlydd Ystrad Fflur, ac yr oedd Talyllychau yn greadigaeth arbennig o'i eiddo. Cymylwyd
RHYS BRYCHAN (fl. c. 1500), bardd Y mae 27 o gerddi o'i waith ar gael mewn llawysgrifau, yn eu plith awdl a marwnad i Rosser Fychan o Dalgarth, awdl foliant i Lewis ap Risiart Gwyn o'r Fan, a cherddi i Einion Fychan o'r Tywyn, Watkin Fychan o Dreffylip, Syr Morgan ap Syr Sion Farchog o Dredeigr, William Herbert, ac eraill. Ceir y rhan fwyaf o'i waith yn y llawysgrifau canlynol: NLW MS 970E (177, 184), NLW MS 6511B (37, 129), NLW
RHYS, WALTER FITZURYAN (1873 - 1956) Newton House (castell Dinefwr) a gofidiai am barhad gyr hynafol y parc o wartheg gwyllt gwyn. Bu farw 8 Mehefin 1956 a chladdwyd ef yn eglwys Llandyfeisant ym Mharc Dinefwr. RHYS, CHARLES ARTHYR URYAN, 8fed Barwn Dinefwr (1899 - 1962) Diwydiant a BusnesPerchnogaeth TirMilwrolNatur ac AmaethyddiaethGwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol oedd y mab hynaf; ganwyd 21 Medi 1899. Addysgwyd ef yn Eton a Choleg

Canlyniadau chwilio

181 - 192 of 243 for "Gwyn"