Y Bywgraffiadur Cymreig

IFOR HAEL awdl hon, fodd bynnag, y tu hwnt i amheuaeth, canys barnai Lewis Glyn Cothi yn y 15fed ganrif i Ddafydd farw o flaen ei noddwr : ' Aeth Dafydd gwawdydd drwy gôr / I nefoedd o flaen Ifor. ' Gweler ymhellach Williams a Roberts, Cywyddau Dafydd ap Gwilym, 1914, xvii-xx. Ar Basaleg, gweler Bulletin of the Board of Celtic Studies, vii, 277.
JACKSON, Sir CHARLES JAMES (1849 - 1923), gwr busnes a chasglwr pan gafodd ei olygu gan Ian Pickford a'i gyhoeddi dan y teitl Jackson's silver and gold marks of England, Scotland and Ireland; argraffiad poced yn 1994. Bu Charles Jackson yn briod ddwywaith. Disgrifir ei wraig gyntaf, Agnes Catherine Martin, yng nghofnodion Caerdydd cyfrifiad 1881 fel Prydeinwraig a anwyd yn Boulougne. Ei ail wraig oedd Ada Elizabeth Williams, a anwyd yng Nghaerdydd yn 1877, yn
JAMES, ANGHARAD (fl. 1680?-1730?), prydyddes fedrus gyda'r delyn, ac yn prydyddu. Yr oedd John Jones, Talsarn, yn or-ŵyr iddi hi a'i gŵr trwy eu merch ieuengaf, Catherine, ac yn or-or-ŵyr trwy eu merch hynaf, sef Gwen. Cadwyd peth o'i gwaith mewn llawysgrifau. Dyma esiamplau: cerdd yn dechrau ' Och alar o choeliwch och golli diddanwch ' (' Angharad James a'i canodd rhyngthi ai gwr William Prichard y fl. 1718 '); un arall, ' Ymddiddan rhwng dwy
JAMES, EDWARD (1569? - 1610?), clerigwr a llenor Gorffennaf 1603, ac yn ganghellor Llandaf yn 1606. Yn 1606 cyfieithodd Certain Sermons or Homilies i'r Gymraeg, o dan y teitl Pregethau a osodwyd allan trwy awdurdod i'w darllein ymhob Eglwys blwyf a phob capel er adailadaeth i'r bobl annyscedig. Gwedi eu troi i'r iaith Gymeraeg drwy waith Edward James … 1606. Cyhoeddwyd ail arg. o'r Homiliau gan John Roberts, Tremeirchion, yn 1817, a trydydd arg. yn 1847
JAMES, JAMES (SPINTHER) (1837 - 1914), un o haneswyr enwad y Bedyddwyr Ganwyd ym mis Ebrill 1837, yn y Braich-garw, Talybont, Ceredigion, yn ail fab i Humphrey a Catherine Jones - symudodd y teulu i Fwlch-y-dderwen ar odre Pumlumon, pan nad oedd ef ond plentyn; ond gan barhau i fod yn aelodau gyda'r Bedyddwyr yn Nhalybont, lle y bedyddiwyd James James (yn ddiweddarach ar ei fywyd y chwanegodd y 'Spinther') yn 13 oed. Bugail (a gyrrwr gwartheg) oedd ef hyd 1854, pan
JAMES, JOHN (1777 - 1848), gweinidog y Bedyddwyr, emynydd, rhwymwr llyfrau, ac argraffydd anghyffredin yn y dref a'r ardaloedd o gwmpas, symudodd, ym Mawrth 1817, i Bont-rhyd-yr-ynn, sir Fynwy, ac oddi yno, ym Mai 1827, i Benybont, Morgannwg, lle y bu farw 30 Ionawr 1848. Ar 30 Medi 1804 priododd Catherine Davies, un o'r aelodau ym Methel, a ganed iddynt dri o blant. Dysgodd hefyd y grefft o rwymo llyfrau, ac ym Mai 1808, wedi cwrs o bedwar mis yng Nghaerfyrddin, agorodd siop lyfrau. Ym Mai 1809
JAMES, THOMAS DAVIES (Iago Erfyl; 1862 - 1927), offeiriad, pregethwr a darlithydd poblogaidd iawn; . Wrth draddodi'r bregeth angladd dywedodd y parchedig ganon J. R. Roberts, Llanfihangel (mab Elis Wyn o Wyrfai), ei fod yn haeddu ei restru yn gyfochrog â gwroniaid pennaf y pulpud yng Nghymru, megis John Elias a Williams o'r Wern. Gadawodd briod (bu farw Ebrill, 1939), mab a merch.
JARMAN, ALFRED OWEN HUGHES (1911 - 1998), ysgolhaig Cymraeg hoff o grwydro'r Cyfandir. Priododd ag Eldra (Roberts) yn 1943 a bu iddynt ddwy ferch. Yr oedd Eldra Jarman yn delynores fedrus ac yn gyd-awdur â'i gŵr Y Sipsiwn Cymreig: teulu Abram Wood (yr arddelai hi berthynas â hwy trwy ei hendaid, John Roberts), 1979, fersiwn Saesneg 1991. Bu farw Fred Jarman yn yr Ysbyty Brenhinol, Caerdydd, 26 Hydref 1998 a chafwyd gwasanaeth yn Amlosgfa Thornhill, Caerdydd
JARMAN, ELDRA MARY (1917 - 2000), telynores ac awdur Ganwyd Eldra Jarman ar 4 Medi 1917 yn Aberystwyth, yn ferch i Ernest France Roberts a'i wraig Edith (g. Howard). Roedd ei dau riant yn ddisgynyddion Roma, ei thad yn ŵyr i John Roberts (Alaw Elwy) a'i mam yn ferch i Eldorai Wood, a oedd yn hanner-Gwyddel hanner-Roma o ran disgynyddiaeth. Yn gyson â thuedd gynyddol ymhlith y Roma i integreiddio â'r gymdeithas ehangach, roedd teulu Eldra wedi
JENKINS, DANIEL (1856 - 1946) Llan-y-crwys, ysgolfeistr a charwr llên a cherddoriaeth Cymru Ganwyd 7 Tachwedd 1856 yn fab i Griffith a Catherine Jenkins, Pentrefelin, Nantcwnlle, Sir Aberteifi. Addysgwyd ef yn ysgol Bwlch-y-llan, Academi Holt a Choleg Normal Bangor. Dewiswyd ef yn brifathro ysgol Cilcennin yn 1877, ysgol Llanfair Clydogau yn 1878, ac ysgol Llan-y-crwys, Sir Gaerfyrddin, yn 1897, a bu yno nes ymddeol o'r swydd yn 1920. Yn 1898 etholwyd ef ar gyngor sir Aberteifi, a bu'n
JENKINS, DAVID (1912 - 2002), llyfrgellydd ac ysgolhaig Llenyddol Kate Roberts, casgliad a golygiad gyda rhagymadrodd helaeth o brif erthyglau llenyddol yr awdur (1978). Ac yntau ar fin ymddeol, gwahoddwyd David Jenkins gan Gyngor y Llyfrgell Genedlaethol i lunio hanes swyddogol y Llyfrgell. Wrth dderbyn yr her, penderfynodd adrodd hanes y sefydliad o'r trafodaethau cyntaf a'r brwydro gwleidyddol hyd 1952, diwedd cyfnod yr ail Lyfrgellydd, Syr William Llewelyn
JENKINS, JOSEPH (1886 - 1962), gweinidog (EF) ac awdur iawn. Cyhoeddodd bump o ddramâu a bu mynd mawr ar rai ohonynt fel Dal y lleidr a Dan gwmwl. Cyhoeddodd werslyfr Hanes yr Efengylau yn 1931. Golygodd Y Winllan 1948-53 a bu'n Llywydd y Gymanfa 1951. Yr oedd yn aelod anrhydeddus o Orsedd y Beirdd a derbyniodd wobr goffa Syr O.M. Edwards yn 1947 am ei gyfraniad i lenyddiaeth. Cyfrannodd lawer i'r cylchgronau. Pr Mary Catherine Williams, Dafen, a bu

Canlyniadau chwilio

205 - 216 of 703 for "Catherine Roberts"