Y Bywgraffiadur Cymreig

LEWIS, JOHN SAUNDERS (1893 - 1985), gwleidydd, beirniad a dramodydd Byd yr oedd Lewis wedi'i ddadrithio gan gyfeiriad 'sosialaeth gymunedol' a heddychol Plaid Cymru (fel y'i gelwid erbyn hynny), ei diffyg pwyslais ar yr iaith, ac yn nes ymlaen gan yr hyn a ystyriai'n safiad llugoer ei llywydd, Gwynfor Evans, ar gynlluniau Corfforaeth Lerpwl i foddi pentref Capel Celyn er mwyn creu cronfa ddŵr Tryweryn. Ceisiodd loches mewn dau le. Fe'i penodwyd yn ddarlithydd yng
McLUCAS, CLIFFORD (1945 - 2002), artist a chyfarwyddwr theatr 1994 symudodd McLucas i Gaerdydd er mwyn ymwneud yn agosach â gwaith cynhyrchu a gweinyddol y cwmni a oedd bellach â swyddfeydd yng Nghanolfan Celfyddydau Chapter. Yn 1995 cafodd gwaith arloesol McLucas ar gyfer teledu Y Pen Bas Y Pen Dwfn ei ddarlledu ar S4C a HTV Cymru. Cynhyrchiad dwyieithog oedd hwn a ddarluniai foddi pentref Capel Celyn. Ffilmiwyd y gwaith mewn pwll nofio gyda llawer o'r naratif
MORGAN, EDWARD (1783 - 1869), clerigwr efengylaidd, cofiannydd a chroniclydd ffeithiau pwysig ynglŷn â'r diwygiad Methodistaidd yng Nghymru , 1836. Ei ail arwr oedd David Jones, Llan-gan. Ysgrifennodd Ministerial Records or Brief Accounts of the Great Progress of Religion under the Ministry of … Daniel Rowlands of Llangeitho, The Rev. W. Williams of Pant y Celyn, The Rev. D. Jones of Llangan, 1840, Ysgrifennodd gofiant i John Elias (gweler Y Traethodydd, 1845, 112), Short Memoir of the Rev. Henry Philips, late of Coychurch, ei hen athro, a
PIERCY, ROBERT (1825 - 1894), peiriannydd sifil darganfu ac agorodd wely anferth o lo, a ffynhonnau olew. Dychwelodd i Loegr yn 1887, gan dreulio'r rhan fwyaf o'i amser yn Llundain ac ysbeidiau yn yr Yswisdir. Bu farw 29 Ionawr 1894 yn y Celyn, Caergwrle, a chladdwyd ef ym mynwent eglwys y Waun. Ei wraig oedd Miss Valleria a briododd c. 1874. Bu iddynt un mab a dwy ferch.
REES, Syr JAMES FREDERICK (1883 - 1967), Prifathro Coleg Prifysgol Deheudir Cymru Bedyddwyr, Caerdydd, a bu iddynt un mab. Bu farw 7 Ionawr 1967 yn ei gartref yn 11 Celyn Grove, Cyncoed, Caerdydd.
ROBERTS, DAFYDD (1892 - 1965), cadeirydd Pwyllgor Amddiffyn Capel Celyn Ganwyd 18 Awst 1892 yn Weirglodd-ddu, Capel Celyn, Meirionnydd, yr ieuengaf o blant John a Margaret Roberts. Bu'n byw yn Weirglodd-ddu am y rhan fwyaf o'i oes cyn symud i lawr y dyffryn i fferm Cae Fadog. Bu'n un o ddau yn cario'r post trwy'r ardal am dros ddeugain mlynedd ynghyd â ffermio. Bu'n flaenor am flynyddoedd yng Nghapel Celyn (MC) a pharhaodd yn y swydd hyd ddatgorffori'r capel. Pan
ROBERTS, ROBERT (Bob Tai'r Felin'; 1870 - 1951), canwr cerddi gwerin Ganwyd 1 Medi 1870 yn Nhai'r Felin, Cwmtirmynach, Bala, Meirionnydd, yn fab o briodas Cadwaladr Roberts, Tai'r Felin, â Betsi Rowlands, Cae Gwernog, Capel Celyn. Dilynodd grefft ei dad gartref fel melinydd a ffermwr. Ymbriododd ag Elizabeth Jane Roberts, o fferm y Fron-goch gerllaw, a magasant dri o blant. Yng nghapel Presbyteraidd Cwmtirmynach bu'n codi canu am gryn hanner can mlynedd, yn athro
THOMAS, DAVID (Dafydd Ddu Eryri; 1759 - 1822), llenor a bardd Ganwyd yn Ebrill 1759, mab Thomas a Mary Griffith, Penybont y Waun Fawr. Gwehydd o bandy Glynllifon oedd THOMAS GRIFFITH, ac yr oedd yn gynghorwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, ac ef a'i fab John, a anwyd 8 Rhagfyr 1748, a ofalai am eu hachos yn y Waun Fawr. Âi'r ddau dros y mynydd i Lanberis hefyd i gadw seiat yn y Llwyn-celyn. (Daeth JOHN THOMAS yn bregethwr gyda'r Methodistiaid, ac wedi iddo
WHELDON, THOMAS JONES (1841 - 1916), gweinidog gyda'r Methodistaid Calfinaidd Ganwyd 10 Mawrth 1841 yng Nghae-esgob, Llanberis, yn fab i John a Mari Wheldon; symudodd ei rieni'n fuan i Lwyn-celyn - ei fam yn gweinyddu doniau'r ysbryd, a'i dad o farn annibynnol. Addysgwyd ef yn Ysgol Frutanaidd Capel Coch, Llanberis, a daeth yn ddisgybl-athro ynddi. Yn 1857 aeth i Goleg y Bala, ac yn 1864 graddiodd ym Mhrifysgol Llundain. Cynigiwyd iddo swydd dan Lywodraeth India, ond gwell
WILLIAMS, GRIFFITH (Gutyn Peris; 1769 - 1838), bardd Ganwyd 2 Chwefror 1769 yn Hafod Olau, y Waun Fawr, Sir Gaernarfon. Ei dad oedd William, ail fab Edward William o'r Llwyn-celyn Llanberis, a'i fam oedd Catrin ferch Morgan Gruffydd ('Morgan y Gogrwr') o Lŷn. Gweithiai ar y tir yn nechrau ei fywyd, ond yn ddiweddarach cafodd waith yn chwarel y Penrhyn lle daeth yn swyddog ymhen amser. Cyfarfu a damwain i'w feilwng yn y chwarel a bu heb weithio am

Canlyniadau chwilio

13 - 22 of 22 for "Celyn"