Y Bywgraffiadur Cymreig

BRUCE, MORYS GEORGE LYNDHURST (4ydd Barwn Aberdâr), (1919 - 2005), gwleidydd a dyn chwaraeon Beiblaidd i blant. Bu farw mam Bruce 8 Medi 1950. Ailbriododd ei dad 12 Medi 1957 ond cafodd ei ladd mewn damwain car ar ei fis mêl yn Iwgoslafia ar 4 Hydref. Claddwyd ef yn Aberpennar, Sir Forgannwg ar 8 Hydref 1957. Cymerodd yr Arglwydd Aberdâr newydd ei sedd ar feinciau'r Ceidwadwyr yn Nhy'r Arglwyddi ar 5 Chwefror 1958, gan roi ei gyfraniad cyntaf ar 5 Mawrth, yn ystod y ddadl ar y papur gwyn yn
BRYAN, ROBERT (1858 - 1920), bardd a cherddor Ganwyd 6 Medi 1858 yn Camddwr, Llanarmon yn Ial, sir Ddinbych, mab Edward ac Elinor Bryan. Bu'n ddisgybl ac yn ddisgybl-athro yn Ysgol Frutanaidd Wrecsam. Aeth i Goleg Normal Bangor ac oddi yno yn athro i'r Tŷ-gwyn-ar-Daf, Corwen, a Thalsarn, Sir Gaernarfon. Bu am dymor yng Ngholeg Aberystwyth ac aeth oddi yno i Rydychen, ond cyn cymryd ei arholiadau terfynol am raddau B.A. a Mus. Bac. yn 1893
CADWALADR ap RHYS TREFNANT (fl. 1600), bardd Ychydig iawn a wyddys amdano, ac ychydig o'i waith sydd ar gael. Canodd i wŷr Maldwyn yn bennaf; gyrrodd eog a chywydd i Syr Edward Herbert, arglwydd Powys; ysgrifennodd hefyd i Huw ap Iefan o Fathafarn ac i Lewys Gwyn.
CADWALADR CESAIL (fl. 1620), bardd Rhydd un llawysgrif sail dros gredu ei fod yn byw yn y Gesail Gyfarch, plwyf Penmorfa, Sir Gaernarfon. Canodd hefyd gywydd marwnad i Elis Wyn o'r Gesail Gyfarch yn 1624. Mae ar gael 17 cywydd a naw englyn o'i waith, y rhan fwyaf yn gywyddau moliant a marwnad i wahanol aelodau o deuluoedd Gwydir, Glynllifon, Bodwrda, etc., un i Huw Gwyn o'r Berth Ddu pan oedd yn siryf (1609), a chanwyd rhai o'r
CADWGAN (bu farw 1241), esgob Bangor -gwyn-ar-Daf, ar yr amod eu bod yn ceisio cydsyniad y brenin yn ffurfiol yn nes ymlaen. Ar 13 Ebrill rhoes John hysbysrwydd am yr etholiad i'r archesgob Langton a gofyn iddo gysegru. Ar ôl i Gadwgan wneuthur y broffes arferedig o ufudd-dod ar 28 Ebrill cydsyniodd yr archesgob a chymerth y gwasanaeth cysegru le yn Staines, 21 Mehefin. Ni wybuasid ddim am ddechreuad yr esgob newydd oni bai am y darlun a
CARADOG FYNACH (bu farw 1124), meudwy ysgrifennodd Gerallt Gymro hanes Caradog; nid ydyw ar gael mwyach er, efallai, y ceir ei sylwedd yn Nova Legenda Anglie (arg. 1901), i, 174-6. Aeth Gerallt â'r hanes i Rufain a'i ddarllen gerbron Innocent III, gan amcanu cael canoneiddio ei gydwladwr; fe lwyddodd i raddau yn ei amcan gan iddo gael gan y pab lythyr yn dewis abadau y Tŷ-gwyn-ar-Daf, Llandudoch, ac Ystrad Fflur yn gomisiwn i edrych i'r achos (8
CARRINGTON, THOMAS (Pencerdd Gwynfryn; 1881 - 1961), cerddor ac argraffydd Ganwyd yn y Gwynfryn, Bwlch-gwyn, ger Wrecsam, Sir Ddinbych, 24 Tachwedd 1881, yn fab i John Carrington (disgynnydd i un o'r teuluoedd a ymfudodd o Gernyw erbyn dechrau'r 19eg ganrif i weithio i'r Mwynglawdd, sir Ddinbych) a Winifred (ganwyd Roberts), brodor o Fryneglwys. Treuliodd flynyddoedd cyntaf ei oes yn y Gwynfryn, a'i addysgu yn ysgol Bwlch-gwyn. Ar ôl gadael yr ysgol fe'i prentisiwyd yn
CAYO-EVANS, WILLIAM EDWARD JULIAN (1937 - 1995), actifydd gwleidyddol diwrnod ac a ddaeth i ben ar union ddiwrnod yr Arwisgo, 1 Gorffennaf 1969, cafwyd Cayo a dau arall yn euog o droseddau yn erbyn y drefn gyhoeddus, gan gynnwys gwisgo lifrai anghyfreithlon, ac fe'u carcharwyd am 15 mis. Er gwaethaf eu hagwedd fygythiol, bodolai'r FWA ar heip yn fwy na thrais. Gwisgent lifrai gwyrdd a dyfeisiodd Cayo fathodyn wedi ei seilio ar gynllun Eryr Gwyn Eryri. Gorymdeithient mewn
CHARLES, GEOFFREY (1909 - 2002), ffotograffydd uchafbwynt yn hynny o beth oedd ei gywaith gyda John Roberts Williams a Cynan -'Yr Etifeddiaeth.' Saethwyd y ffilm mewn du a gwyn a chafodd ei dangos am y tro cyntaf yn y Gymraeg a'r Saesneg (dan y teitl 'The Heritage') yn Eisteddfod Genedlaethol Dolgellau yn 1949. Ymhlith ei ffilmiau eraill y mae Tir Na Nog a ffilmiwyd yn Iwerddon; Y Cymro - ffilm am argraffu; taith ddiwylliannol i Sbaen dan Franco yn
CHARLES, THOMAS (Charles o'r Bala; 1755 - 1814) gan y plwyfolion, ac ni bu drws y llall yn agored iddo am fwy na mis. O'r diwedd penodwyd ef yn gurad i'r Parch. Edward Owen yn Llanymawddwy, a dechreuodd ar ei waith yno (gan gymryd holl ofal y plwyf gan na phreswyliai y rheithor yn yr ardal) 25 Ionawr 1784. Cysurwyd ef yn fawr o gael cyfle i wasanaethu. Nid oedd unrhyw gwyn gan y plwyfolion yn ei erbyn. Yn wir, llofnododd nifer ohonynt ddeiseb yn
CHARLES, WILLIAM JOHN (1931 - 2004), pêl-droediwr John, yn 14 oed, â gwaith ysgol, gan ymuno â phrentisiaid addawol eraill ar staff clwb pêl-droed Abertawe. Yn ogystal ag ymarfer ar Gae'r Vetch, disgwylid iddo beintio, chwynnu a thacluso'r terasau, ac i ofalu am wisg ac esgidiau sêr y clwb. Am ryw reswm, er bod y clwb yn gwerthfawrogi ei ddoniau fel pêl-droediwr ifanc, ni chafodd wisgo crys gwyn tîm cyntaf Abertawe erioed. Trwy ofer esgeulustod
DANIEL, GWYNFRYN MORGAN (1904 - 1960), addysgwr ac ymgyrchydd iaith Ganwyd Gwyn Daniel ar 1 Awst 1904 ym mhentref y Bryn, Port Talbot, plentyn cyntaf Thomas Daniel (1875-1952), glöwr, a'i wraig Sarah (g. Walters, 1879-1922). Ganwyd yr ail blentyn, Mary Margaret (May) ym 1909. Addolai'r teulu yng Nghapel Bryn Seion y Methodistiaid Calfinaidd. Bu'n ddisgybl yn yr ysgol gynradd leol ac yn Ysgol Sir y Bechgyn ym Mhort Talbot. Ystyriai Gwyn Daniel fod ei deulu wedi

Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 243 for "Gwyn"