Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 35 for "Teifi"

13 - 24 of 35 for "Teifi"

  • EVANS, HAROLD MEURIG (1911 - 2010), athro, geiriadurwr Teifi Edwards, Gareth Jones oedd yn gyfarwyddwr addysg Ceredigion ar y pryd a'r Dr. Huw Walters, pennaeth Uned Llyfryddiaeth Cymru yn y Llyfrgell Genedlaethol. Pan godwyd y mater gyda Hywel Teifi Edwards ei gwestiwn oedd “Y merch fach, ble yn y byd ych chi gyd wedi bod tan hyn?” Ond er hyn i gyd ni welodd Prifysgol Cymru yn dda i ddyfarnu'r radd iddo, fuon nhw ddim hyd yn oed â'r cwrteisi i hysbysu'r
  • FRANCIS, ABEL (bu farw 1743), gweinidog Bedyddiedig Arminaidd mab i Francis Thomas Francis, a chyfyrder i Enoch Francis. Bu am faith flynyddoedd yn weinidog cynorthwyol yn ' eglwys Glannau Teifi,' gan lafurio, mae'n debyg, yn bennaf yn ardal Pencarreg lle'r oedd yn byw - yng nghofnod ei briodas yn 1733 (Trafodion Cymdeithas Hanes Bedyddwyr Cymru, 1948-9) disgrifir ef fel gŵr 'o Lanybydder neu'r cyffiniau.' Yn 1729, troes yn Armin, ac yn 1735 neu 1736
  • FRANCIS, ENOCH (1688-9 - 1740), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Ganwyd ym Mhant-y-llaethdy ar lan Teifi, rhwng Llanllwni a Llanybydder, yn fab i Francis David Francis, o deulu â'i wreiddiau crefyddol yn Rhydwilym; gweler y daflen gan T. Shankland yn Trafodion Cymdeithas Hanes Bedyddwyr Cymru, 1911-2, a ddengys i 11 o leiaf ohonynt ddyfod yn weinidogion. Magwyd Enoch Francis yn ' eglwys Glannau Teifi,' naill ai yn ei chanolfan cyntaf, Glandŵr (Llandysul) neu
  • GWRTHEYRN 'Muchedd Garmon,' y cyfarwyddyd arall, bu Gwrtheyrn yn euog o losgach, a phriodi ei ferch ei hun. Melltithiwyd ef gan y sant, a'i erlid o le i le. Daeth tân o'r nef a'i losgi ef a'i wragedd yng Nghaer Wrtheyrn, yn Nyfed, ger Teifi. Nid oes olau o gwbl ar y modd y daeth Gwrtheyrn yn frenin y Brython, na beth oedd ei berthynas â meibion Cunedda yng Nghymru. Gan fod Gildas hefyd yn moli gwrhydri Emrys
  • GWYNN, HARRI (1913 - 1985), llenor a darlledwr y Beirdd, fel oedd yn arferiad i gyn-Ysgrifenyddion Cyffredinol. (Amlygwyd y stori hon gan Hywel Teifi Edwards flynyddoedd yn ddiweddarach.) Bu'n rhaid iddo aros am ddegawdau cyn cael ei urddo i'r Orsedd. Daeth newid byd eto yn 1961, gyda lansio'r rhaglen newyddion Heddiw, dan ofalaeth Nan Davies, a phenodi Harri'n gynhyrchydd ac yn brif gyflwynydd. Golygai hyn deithio i stiwdio'r BBC ym
  • HUGHES, GARFIELD HOPKIN (1912 - 1969), darlithydd prifysgol ac ysgolhaig Cymraeg ei gyhoeddiadau cynharaf, sef Iaco ap Dewi, 1648-1722 (1953); ' Ben Simon ', Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, 5; ' Halsingod Dyffryn Teifi ', Eurgrawn, 1941. Yr oedd yn wr o ddiwylliant eang a osodai bwyslais ar gyd-destun hanesyddol a llenyddol y llyfrau a'r cyfnodau a astudiai. Tynnai ar ei wybodaeth helaeth o lenyddiaeth Saesneg wrth drafod llên Cymru, fel y gwelir yn arbennig yn y nifer
  • JAMES, CARWYN REES (1929 - 1983), athro, chwaraewr a hyfforddwr rygbi ddechrau'r 20au gan adael ei deulu yn Rhydlewis. Wedi geni'r mab cyntaf yn 1927, aeth y teulu cyfan i fyw mewn ty rhent, Rose Villa, Cefneithin. Aeth Carwyn, yr unig un o'r chwech a anwyd i'r de o afon Teifi, i'r ysgol gynradd hanner canllath o'i gartref ac yna i Ysgol y Gwendraeth ddwy filltir i ffwrdd. Roedd rygbi yno o'r dechrau gan fod hyd yn oed ei brifathro cyntaf W. J. Jones wedi cael cap. Yn ifanc
  • JENKINS, DAVID (1912 - 2002), llyfrgellydd ac ysgolhaig fywyd hawliai Cwm Rhondda a Phenrhyn-coch deyrngarwch cyfartal ganddo. Cyflwynodd beth o hanes Blaenclydach ynghyd â'i atgofion personol yn 'Cyfaredd Cof a Chyfnod' yn Cwm Rhondda (gol. Hywel Teifi Edwards, 1995), 227-53, a hanes y Penrhyn yn 1992 a 1993. Aeth i ysgol ramadeg Ardwyn yn Aberystwyth ac oddi yno yn 1932 i Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth gan raddio mewn Llenyddiaeth Gymraeg yn 1935
  • JONES, JENKIN (1623 - ?), capten ym myddin y Senedd a phregethwr Piwritanaidd , diflanna o olwg hanes. Nid oes air amdano yn llyfrau 'consistory' Aberhonddu o 1660 i 1668; ac am y gred mai yr un oedd ef â'r Capten Jenkin Jones o Gilgerran rhaid yw ei gosod yn ddiogel iawn o'r neilltu. Prawf ewyllys sgwier Cilgerran mai gŵr wedi gwreiddio ar lannau Teifi ydoedd. Rhoddir enwau ei blant i lawr; nid oes sôn yno am Barzillai - un o feibion y sgwïer arall oedd ef, mab i Biwritan a dyfodd
  • JONES, JENKIN (bu farw 1689) Cilgerran, capten ym myddin y Senedd a phregethwr Piwritanaidd, Annibynnwr 1688-9 -profwyd hi yng Nghaerfyrddin ar 25 Mehefin - ei fod yn bur gefnog: cadwai bedair iau o ychen, mwy nag 20 o geffylau, ac yr oedd iddo lawer o diroedd a da yn siroedd Penfro a Chaerfyrddin. Arolygwyr ei ewyllys oedd Stephen Hughes a John Evans o Drefenty yn Abercywyn, uchel sirydd Caerfyrddin yn 1687-8; y tyst cyntaf oedd y John Thomas hwnnw a gadwai lygad ar Annibynwyr dwy ochr Teifi wedi marw
  • JONES, RICHARD IDWAL MERVYN (1895 - 1937), athro ysgol, bardd, a dramaydd Ganwyd 8 Mehefin 1895, yn Rhoslwyn, Llanbedr-Pont-Steffan, Sir Aberteifi, mab D. Teifi Jones, brodor o Gwmystwyth, Rhyddfrydwr adnabyddus ac arweinydd eisteddfodau, a'i wraig Mary, a oedd yn disgyn o T. Phillips, Neuaddlwyd. Ei thad hi oedd y Parch. Thomas Jones, Tynygwndwn a Bethel Parc-y-rhos. Cafodd Idwal Jones ei addysg yn ysgol elfennol Llanbedr-pont-Steffan, 1900-8, ac yn Ysgol Coleg Dewi
  • teulu LEWIS, argraffwyr a chyhoeddwyr Edward a Rhys yn y lluoedd arfog. Ef oedd cyfarwyddwr gwasg Gomer hyd ei farw. Dilynodd ei dad fel trysorydd eglwys Bedyddwyr Pen-y-bont; ysgrifennydd cymanfa ganu Bedyddwyr cylch Llandysul; trysorydd cyntaf a llywydd cymdeithas Cymrodorion Llandysul; cynrychiolodd dde plwy Llandysul ar gyngor sir Aberteifi am flynyddoedd. Fe'i gwnaed yn ynad heddwch, yn aelod o fwrdd gwarcheidwaid glannau Teifi, aelod