Y Bywgraffiadur Cymreig

teulu GWYNNE LANELWEDD, Ymddengys i deulu 'Gwyn' yn Llanelwedd gychwyn gyda mab ieuengaf i Rydderch ap Dafydd Goch Gwyn, o dylwyth mawr a changhennog Glanbrân (Llanymddyfri) a mannau eraill; y mae ymdriniaeth helaeth â'r tylwyth hwn yn Old Wales (gol. W. R. Williams), ii, iii (mynegai), ac argraffwyd achau, anghyson ar brydiau, yn Theophilus Jones, Hist. of Brecknock, 3ydd arg., iii, 199-200; iv, 246-8 - yr ach rhif 21
HARKER, EDWARD (Isnant; 1866 - 1969), chwarelwr, bardd a phregethwr (A) o arwestau ac eisteddfodau blynyddol ar lan Llyn Geirionydd yr oedd Gwilym Cowlyd (William John Roberts) ac yn awyrgylch y rheini y cymerodd y llanc o ddifri at y cynganeddion, meistroli Ysgol farddol Dafydd Morganwg (David Watkin Jones), a chystadlu yn yr eisteddfodau. Wedi gadael gwaith y Nant bu am 15 mlynedd yn gweithio yn chwarel y Graig Ddu, Blaenau Ffestiniog, a 15 mlynedd arall ar stad
HARRIES, EVAN (1786 - 1861), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd yn Nhŷ'n-y-llan, Llanwrtyd, 7 Mawrth 1786, mab Henry ac Anne Harries. Ei frawd hynaf oedd William Harries, Trefeca. Priododd Mariah, merch y Parch. Dafydd Parry, Llanwrtyd, 1808. Argyhoeddwyd ef dan weinidogaeth Ebenezer Richard yn 1812; ymunodd ag eglwys Pontrhyd-y-bere a dechreuodd bregethu yn 1814. Aeth i fyw i Aberhonddu yn 1818 i fasnachu fel brethynwr. Ordeiniwyd ef yn sasiwn
HERBERT, WILLIAM (iarll Pembroke), (bu farw 1469), milwr a gwladweinydd Mab Syr William ap Thomas, Raglan, a Gwladys, merch Syr Dafydd Gam. Bu'n gwasanaethu yn lluoedd Lloegr yn Normandi gyda'i gyd- Gymro Mathau Goch; cymerwyd ef yn garcharor yn Formigny (Ebrill 1450) a chafodd ei wneuthur yn farchog Nadolig yr un flwyddyn. Yn yr ymdrech rhwng plaid Lancaster a phlaid Iorc yr oedd ei ddiddordebau (os nad ei gydymdeimlad hefyd) yn ei dueddu i bleidio plaid Iorc ‐yr
HOLBACHE, DAVID (fl. 1377-1423), cyfreithiwr, sefydlydd ysgol ramadeg Croesoswallt Ar waethaf ei gyfenw (na chafwyd hyd yn hyn esboniad arno), Cymro ydoedd; yn ôl yr ach yn Harl. MS. 4181 (Powys Fadog, iv, 93) a Peniarth MS 129 (gan Gutyn Owain) yr oedd yn fab i Ieuan Goch ap Dafydd Goch ap Iorwerth ap Cynwrig ap Heilyn ap Trahaearn ab Iddon, yr Heilyn uchod o Bentre Heilyn, yn Ellesmere; yr oedd ganddo diroedd yn Dudleston yn 'swydd y Waun'; yr oedd yn stiward tref ac
HOPKINS, BENJAMIN THOMAS (1897 - 1981), ffermwr a bardd Ganwyd Ben T. Hopkins ar 3 Rhagfyr 1897 yn Waunhelyg, Lledrod, Ceredigion, yn fab i Ifan Hopkins (1851-1931), saer coed, a'i wraig Mary (g. Jones, 1859-1897). Bu farw ei fam wythnos ar ôl ei enedigaeth, ac fe'i magwyd gan chwaer a brawd ei fam, Margaretta Jones (1867-1944) a Dafydd Jones (1854-1929), yn y Triael, Blaenpennal, tyddyn sydd bellach yn furddun. Ailbriododd ei dad a ganwyd mab arall
HOWELL, DAVID (1797 - 1873), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Ganwyd yn Waunbrics, Sain Clêr, Sir Gaerfyrddin, 31 Mawrth 1797, mab Dafydd Howell. Derbyniwyd ef yn ieuanc i gymundeb seiat Bancyfelin gan Thomas Charles o'r Bala. Aeth i Abertawe yn 1814 i ddysgu crefft teiliwr, ac ymaelododd yn eglwys y Crug-glas. Dechreuodd bregethu yno yn 1817; anfonwyd ef gan ei gyfundeb yn genhadwr i sir Faesyfed yn 1821, ac ymsefydlodd ym Mhen-y-bont. Ordeiniwyd ef yn
HOWELS, WILLIAM (1778 - 1832), offeiriad efengylaidd Ganwyd Medi 1778, yn Llwynhelyg, gerllaw'r Bont-faen, Morgannwg, mab Samuel Howels. Addysgwyd ef yn Ysgol yr Eryr yn y Bont-faen, a Choleg Wadham, Rhydychen. Daeth i gyswllt â Dafydd Jones, Llan-gan a bu'n gurad iddo am dymor. Aeth i Lundain ar farwolaeth Dafydd Jones a bu yno'n gurad S. Ann, Blackfriars; dewiswyd ef hefyd yn ddarlithydd S. Antholin, Watling Street. Penodwyd ef yn weinidog capel
HUGHES, EDWARD ERNEST (1877 - 1953), Athro hanes cyntaf Coleg y Brifysgol, Abertawe, a dolen gyswllt nodedig rhwng y brifysgol a'r werin prifathro J. C. Evans, gŵr ac ysgol y cydnabyddai ddyled fawr iddynt. Yn 1895 aeth oddi yno i Goleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth, a graddio gydag anrhydedd dosb. I mewn hanes yn 1898. Oddi yno aeth i Goleg Iesu, Rhydychen, a graddio yn yr ail ddosbarth mewn hanes modern yn 1902. Soniai lawer am garedigrwydd Sir John Rhŷs wrtho ac am hwyl Cymdeithas Dafydd ap Gwilym. Gyda'i benodiad i ddysgu hanes yn ysgol
HUGHES, EVAN (bu farw 1800), curad ac awdur flwyddyn 1783 aeth i Drawsfynydd yn gurad ac, ar 23 Mehefin 1792, i Llanuwchllyn, lle y bu farw tua chanol mis Mai 1800. Cyhoeddodd Duwdod Crist, 1777, a Rhai Hymnau Newyddion o Fawl i'r Oen, 1783. Ceir rhai emynau o'i waith mewn llawysgrifau (e.e. yn rhai o ysgriflyfrau ' Dafydd Sion Siams ').
HUGHES, HENRY (1841 - 1924), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a hanesydd ysgrifau yn Y Traethodydd, Y Drysorfa, Cymru (O.M.E.), Y Geninen, Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd. Cyhoeddodd hefyd y llyfrau canlynol: (1) Hanes Cyfarfod Ysgolion ac Ysgolion Sabbothol y Methodistiaid Calfinaidd yn Nosbarth Eifionydd (Caernarfon, 1886); Amddiffyniad i'r Methodistiaid Cymreig - Cyfieithiad o Vindication T. Charles (Caernarfon, 1894); (3) Robert Dafydd, Brynengan
HUGHES, JAMES (Iago Trichrug; 1779 - 1844), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, bardd, ac esboniwr Beiblaidd Ganwyd 3 Gorffennaf 1779, yn y Neuadd-ddu, Ciliau Aeron, Sir Aberteifi, mab Jenkin ac Ellen Hughes. Cafodd ychydig o addysg elfennol yn ei ardal a phrentisiwyd ef yn of. Cafodd dröedigaeth yn 1797 wrth wrando ar y Parch. Dafydd Parry, Llanwrtyd, ac ymaelododd gyda'r Methodistiaid yn Llangeitho. Aeth i Lundain yn 1799 ac ymsefydlodd yn Deptford, lle bu'n flaenllaw gyda chychwyniad achos crefyddol

Canlyniadau chwilio

229 - 240 of 566 for "Dafydd"