Y Bywgraffiadur Cymreig

DEIO ab IEUAN DU (fl. 1460-80), bardd Dywaid ef ei hun mai yn y Creuddyn, Ceredigion, yr oedd ei gartref, a gelwir ef yn y llawysgrifau yn ' Deio Du o Benadeiniol.' Canodd i uchelwyr Morgannwg, Ceredigion, Meirionnydd, a Dinbych. Y mwyaf diddorol o wrthrychau ei fawl oedd Gruffudd Fychan o Gorsygedol, un o gefnogwyr mwyaf pybyr Siasbar Tudur yn y blynyddoedd 1460-8. Deio ab Ieuan Du yw awdur y llinell ' Y ddraig goch ddyry cychwyn
DEVONALD, JOHN (1863 - 1936), cerddor Ganwyd yn Aberdâr, 13 Mai 1863. Hanoedd o deulu cerddorol, a meddai ar lais da. Derbyniwyd ef yn aelod o Gôr Undebol Aberdâr pan oedd yn 11 oed. Enillodd yn eisteddfod Caerdydd 1883 ar ganu ' Is not his word like a fire ' (Handel). Dewiswyd ef yn aelod o'r Côr Undebol Cymreig a ffurfiwyd yn 1880 i berfformio oratorio ' Emanuel ' (Dr. Parry), yng Nghaergrawnt a Llundain, am ennill o'r cyfansoddwr
DEWI MAI o FEIRION - gweler ROBERTS, DAVID JOHN
DEWI SANT, sefydlydd ac abad-esgob cyntaf Tyddewi a nawddsant Cymru Ni wyddys ei gyfnod yn fanwl ond tebyg iddo farw tua diwedd y 6ed ganrif; yn Annales Cambriae cofnodir ei farwolaeth s.a. 601 ond dichon fod dyddiad Chronicum Scotorum - 588 - yn nes i'r gwir. Os cywir y traddodiad a gofnodwyd gan Rygyfarch iddo farw ar ddydd Mawrth, hwyrach mai 589 - dyddiad y cofnod yn Annals of Inisfallen - yw'r dyddiad cywir. Un o fynaich dylanwadol y 6ed ganrif oedd, ac
teulu DILLWYN - 'ffotograffi'; yr oedd hefyd yn llysieuydd selog. Bu farw 24 Awst 1882. Ei wraig oedd Emma, ferch Thomas Mansel Talbot o Fargam (gweler Mansel), a'u mab oedd Syr JOHN TALBOT DILLWYN-LLEWELYN (1836 - 1927), Aelod Seneddol Gwleidyddiaeth a Mudiadau Gwleidyddol Ganwyd 26 Mai 1836, a aeth i Eton ac Eglwys Crist (Rhydychen), ac a dyfodd yn wr cyhoeddus amlwg. Bu'n siryf Morgannwg yn 1878, ac yn faer Abertawe yn
DILLWYN, ELIZABETH AMY (1845 - 1935), nofelydd, diwydiannydd ac ymgyrchydd ffeminyddol Ganwyd Amy Dillwyn ar 16 Mai 1845 mewn teulu cefnog a nodedig yn Abertawe, yn ferch i Lewis Llewelyn Dillwyn a'i wraig Elizabeth (Bessie) Dillwyn (née De La Beche). Roedd ei thad yn wyddonydd ac yn ddiwydiannydd; bu'n AS Rhyddfrydol dros Abertawe am gyfnod hir ac ymgyrchodd dros Ddatgysylltiad yr Eglwys yng Nghymru. Dywedir bod ei mam wedi cyfrannu i ddyluniadau Crochenwaith Cambrian a oedd yn
DODD, CHARLES HAROLD (1884 - 1973), ysgolhaig beiblaidd cyfryw yn y pwnc, ac fe'i ordeiniwyd yn weinidog mewn eglwys Gynulleidfaol yn Warwick yn 1912. Yn 1915 dychwelodd i Goleg Mansfield yn Ddarlithydd Yates, ac yn ddiweddarach yn Athro yng Ngroeg ac Esboniadaeth y Testament Newydd, er mai ei fwriad wrth ddychwelyd yno oedd astudio Hanes yr Eglwys. Yn 1927 fe'i apwyntiwyd yn ddarlithydd prifysgol mewn Astudiaethau Testament Newydd yn Rhydychen ac yn
DOGMAEL, sant Nid oes unrhyw fanylion i'w cael am fywyd y sant hwn ond yn unig iddo fyw yn y 6ed ganrif. Dywed yr achau Cymreig mai mab oedd i Ithel ap Ceredig ap Cunedda Wledig, ac felly cysylltir ef ag un o dri llwyth saint Cymru. A barnu oddi wrth yr eglwysi a gysegrwyd iddo, cyfyngwyd ei lafur bron yn llwyr i Sir Benfro; canys yn y sir honno y mae Llandudoch (ar Deifi ger Aberteifi), Capel Degwel yn yr un
teulu DOLBEN Segrwyd, disgyblaeth eglwysig; eithr fe'i cymerwyd yn glaf fis Mai 1633, ymddiswyddodd o'i swyddi eraill, a bu farw fis Tachwedd yr un flwyddyn yn Bangor House, tŷ esgobion Bangor yn Shoe Lane, Holborn. Claddwyd ef yn Hackney, ei hen eglwys, lle y mae mae coffa iddo (gweler copi o'r arysgrif yn Browne Willis, Bangor, 112). Geilw Anthony Wood ef yn 'learned,' ond nid oes dim o'i waith wedi ei gadw ar wahân i rai
DONNE, JAMES (1764 - 1844), offeiriad ac ysgolfeistr Ganwyd 14 Chwefror 1764 yn Kingston, sir Faesyfed. Ymddengys iddo dderbyn cyfran o'i addysg dan David Lloyd, Llanbister - gweler NLW MS 4954C. Derbyniwyd ef i Goleg S. Ioan, Caergrawnt, 21 Mai 1784 (B.A. 1788, M.A. 1792, D.D. 1825). Bu'n athro yn ysgol Dr. Thomson, Kensington, 1788, ordeiniwyd ef (yn Henffordd) 30 Mai 1790, a dyfod yn gurad Kington, Swydd Henffordd; cafodd urddau offeiriad ar 17
DUNAWD (fl. 6ed ganrif), sant , sefydlu mynachlog Bangor Iscoed ar lannau Dyfrdwy yn Sir y Fflint; ac ef fu'r abad cyntaf. Gwell gan Syr John E. Lloyd ar y llaw arall dderbyn y traddodiad mai Deiniol Sant a gychwynnodd fynachlog Bangor Iscoed. Cofnoda'r 'Annales Cambriae' farwolaeth 'Dunaut rex' yn y flwyddyn 595. Ond dywed Beda fod Dunawd (' Dinoot ') yn parhau fel abad Bangor Iscoed ar adeg ail gyfarfyddiad Awstin Sant â'r saith
DURSTON, THOMAS (bu farw 1767), gwerthwr llyfrau ac argraffydd llyfrau a baledi Er nad yw'n sicr mai Cymro oedd Thomas Durston, argraffodd gynifer o lyfrau a baledi Cymraeg nes haeddu ohono gofnod byr yn y gwaith hwn. Dechreuodd argraffu yn Amwythig yn 1711 (e.e. Y Lyfr Gweddi-Gyffredin, Y Cydymmaith Goreu; yn y ty a'r stafell, cystal ac yn y Deml). Cafodd ryddfreiniad y 'Combrethren of Saddlers' ar 23 Mai 1714. Y mae'n debyg iddo barhau mewn busnes hyd ei gladdu ar 26 Medi

Canlyniadau chwilio

289 - 300 of 1867 for "Mai"