Y Bywgraffiadur Cymreig

SALISBURY, THOMAS (1567? - 1620), cyhoeddwr llyfrau Gymraeg y buasid wedi eu cyhoeddi oni buasai i Edward Kyffin farw pan ymwelodd pla â Llundain yn 1603; sylwer ar y gair Rhann yn nheitl llyfr salmau Kyffin ac na chwpláwyd argraffu'r Basilikon. Cyflwynwyd Psalmae William Middleton ('Gwilym Canoldref') i Syr Thomas Myddelton, a oedd yn berthynas i'r bardd. Dangosodd E. D. Jones (Cylchgrawn Ll.G.C., i, 52-3) gymaint o gymorth a roes Syr Thomas i Salisbury
SAMWELL, DAVID (1751 - 1798), meddyg yn y llynges, a bardd y boblogaeth Frodorol? Yr oedd hefyd ar delerau cyfeillgar â rhai o lenorion Seisnig ei gyfnod. Er mor ddiddorol ydyw ei ganeuon y mae'n bosibl i Samwell wneuthur mwy o les i'w wlad trwy helpu gyda'r gwaith o gasglu gwaith Dafydd ap Gwilym a Huw Morys ac fel aelod o Gymdeithas y Gwyneddigion; yr oedd yn un o aelodau cynnar y gymdeithas honno (1774), daeth yn ysgrifennydd iddi yn 1788, ac yn
SEFNYN (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd Canodd awdl foliant i Dudur ap Goronwy o Drecastell a Phenmynydd (bu farw 1367), ac awdl farwnad i Iorwerth Gyriawg, bardd o Fôn a flodeuai o gwmpas 1360. Canai hefyd foliant gwragedd, megis rhyw Angharad 'gymar Dafydd '; yn gymysg annhrefnus y ceir ei waith yn y llawysgrifau. Y mae'n dra thebyg mai ef oedd tad y bardd Gwilym ap Sefnyn.
SIMON, BEN (c. 1703 - 1793) ab Dewi '. Rhwng 1747 a 1751 y copiodd ei lawysgrif enwocaf, 'Tlysau'r Beirdd' (NLW MS 5474A), a'i gasgliad adnabyddus o weithiau Dafydd ap Gwilym (NLW MS 5475A) yn 1754. Y mae eraill o'i lawysgrifau yn Llyfrgell Dinas Caerdydd ac yn Rhydychen. Prynwyd ei lawysgrifau a'i lyfrau gan Thomas Evans ('Tomos Glyn Cothi') yn 1790, a defnyddiwyd rhai ohonynt, ar ôl hynny, gan ' Iolo Morganwg.' Yr oedd
SION LEIAF Syr (fl. c. 1480), bardd ac offeiriad gwahanol lawysgrifau eraill i Dafydd ap Gwilym, a hefyd i Robert Leiaf, perthynas i Syr Siôn.)
teulu SOMERSET Raglan, Troy, Cerrig-hywel, Badminton, Casgwent oeddent hwy yn ddrwgdybus iawn o Raglan oherwydd i dy i'r Jesiwitiaid gael ei sefydlu yn Cwm (10 Tachwedd 1637) o dan nawdd Raglan a bod 'gwrthodwyr' adnabyddus fel Hugh Owen, Gwenynog (ganwyd c. 1575), ysgrifennydd Worcester, a'r bardd Gwilym Puw, yn tyrru yno. Pan dorrodd y Rhyfel Cartref allan bu llawer o dyrru i blaid Raglan gan gymdogion y teulu - yr oedd teulu Pembroke wedi colli ei ddylanwad
THOMAS, Syr DANIEL (LLEUFER) (1863 - 1940), ynad heddwch cyflogedig gwnaethpwyd hynny ym mis Hydref 1883, serch bod hynny yn golygu aberth ariannol mawr iddynt; ni chysylltodd ei hun ag unrhyw goleg. Graddiodd yn 1887 gydag anrhydedd y trydydd dosbarth yn y gyfraith ('jurisprudence'). Yn ystod ei gyfnod yn Rhydychen yr oedd yn un o saith aelod gwreiddiol Cymdeithas Dafydd ab Gwilym, a sylfaenwyd ym mis Mai 1886; tua'r adeg hon hefyd y mabwysiadodd yr enw ychwanegol
THOMAS, DAVID (Dafydd Ddu Eryri; 1759 - 1822), llenor a bardd William Williams, Llandegai, yn aelodau gohebol o Gymdeithas y Gwyneddigion a hwy a weithredai dros y gymdeithas honno yng Ngogledd Cymru am gyfnod. Iddynt hwy ill dau yr anfonid eu llyfrau, fel Gwaith Dafydd ab Gwilym, 1789, i'w gwerthu; atynt hwy yr anfonid am ddefnyddiau ar gyfer The Myvyrian Archaiology of Wales, ac ar ôl i 'Dafydd' ennill eu 'tlws' ddwywaith am yr awdl yn Llanelwy a Llanrwst
THOMAS, DAVID FFRANGCON (1910 - 1963), sielydd Ganwyd 19 Medi 1910 ym Mhlas-marl, Abertawe, mab W. Roger Thomas. Cafodd ei enw Ffrangcon ar ôl y canwr David Thomas Ffrangcon Davies, un o arwyr ei dad. Pan oedd yn un ar ddeg oed dechreuodd ddysgu'r sielo gyda Gwilym Thomas, Port Talbot, ac ymhen dwy flynedd enillodd ysgoloriaeth i Ysgol Sielo Herbert Walenn yn Llundain. Cafodd wobrau yn eisteddfodau Cenedlaethol Pont-y-pŵl (1924) ac Abertawe
THOMAS, DYLAN MARLAIS (1914 - 1953), bardd a llenor ddwyieithog, achosodd colli'r Gymraeg dyndra creadigol i'r bardd. Wrth esbonio i gyfaill o fardd Saesneg yn ddiweddarach yr hyn a alwai ei 'cut-glass accent', ychwanegodd Thomas yn ddadlennol '… and I can't speak Welsh either!' Wedi'r cwbl, roedd ei dad yn nai i William Thomas, y bardd-bregethwr radicalaidd enwog Gwilym Marles (y cafodd Dylan ei enw canol, Marlais, ar ei ôl, ac felly hefyd ei chwaer, Nancy
THOMAS, DYLAN MARLAIS (1914 - 1953) Ganwyd 27 Hydref 1914 yn Abertawe, yn fab i David John Thomas a'i wraig Florence Hannah (ganwyd Williams); hanent ill dau o dras gwledig a Chymraeg yn siroedd Ceredigion a Chaerfyrddin. Bu'r tad, a oedd yn nai i Gwilym Marles, yn athro Saesneg yn ysgol ramadeg Abertawe o 1899 hyd 1936, a bu Dylan Thomas yn ddisgybl yno o 1925 hyd 1931. Dyna oedd yr unig gyfnod o addysg ffurfiol a gafodd. Aeth
THOMAS, EBENEZER (Eben Fardd; 1802 - 1863), ysgolfeistr a bardd , William, yn 1822, ymgymerodd 'Eben' â'r ysgol a gadwai hwnnw yn Llangybi. Yn yr un flwyddyn ymadawodd â'r seiat. Yr oedd wedi dechrau ymhel â barddoniaeth, cyn bod yn 15 oed, ac wedi dod i adnabod 'Robert ap Gwilym Ddu' a 'Dewi Wyn.' Yn 1824 enillodd yn eisteddfod Powys yn y Trallwng am ei awdl 'Dinystr Jerusalem gan y Rhufeiniaid.' Symudodd i gadw ysgol yn Llanarmon yn 1825. Yn 1827 aeth i Glynnog ar

Canlyniadau chwilio

301 - 312 of 362 for "Gwilym"