Y Bywgraffiadur Cymreig

RHŶS, ELIZABETH (1841 - 1911), athrawes, gwesteiwraig ac ymgyrchydd dros hawliau merched Ganwyd Elspeth Hughes-Davies ar 26 Mai 1841 yn ffermdy Tyn yr Aelgerth ger Llanberis, sir Gaernarfon, yn ferch i John Davies (Sion Dafydd yr Ali, c.1813-1881); nid yw enw ei mam yn hysbys. Ystyrid bod ei thad yn 'meddu grasp meddwl anghyffredin', er mai '[d]yn syml, heb ddim manteision ysgolion ydoedd'. Wedi gweithio fel disgybl-athrawes yng ngogledd Cymru, aeth Elspeth ymlaen i Goleg Hyfforddi
RHYS, HYWEL (1715? - 1799), bardd Rice a Chatherine Morgan a gofnodir yng nghofrestri'r Faenor, 1 Ionawr 1741/2. Priodolir iddo bedair cân, ' Cân y Daear Fochyn,' ' Cân yn cynnwys achwyniad y bardd am gydmares,' ' Cân yr hwsmon,' ' Cân a gyfansoddwyd yn amser yr hynod ormeswr Morgan Siencyn Dafydd.' Cofnodir claddu ' Howel Rees ' yn y Faenor ar 3 Mehefin 1799.
RHYS, Syr JOHN (1840 - 1915), ysgolhaig Celtig y tir yng Nghymru, 1893; ar addysg brifysgol yn Iwerddon, 1901; ar Brifysgol Cymru a'i cholegau, 1907; ar brifysgol genedlaethol i Iwerddon, 1908; a chadeirydd y comisiwn ar gofarwyddion hynafol Cymru. Ef hefyd oedd cadeirydd Cymdeithas Dafydd ab Gwilym, Rhydychen. Yn y cyfryw gynghorau cyflawnodd wasanaeth amhrisiadwy i ddysg, i addysg, ac i ddiwylliant Cymru yn arbennig. Trefnodd yr Academi
RHYS, JOHN DAVID (Siôn Dafydd; 1534 - 1609?), meddyg a gramadegwr
RHYS, MORGAN (1716 - 1779), athro cylchynol ac emynydd ., Thomas, Caerfyrddin, 1764); Golwg ar Ddull y Byd, etc., 1767; Golwg ar Ddinas Noddfa (sy'n cynnwys marwnad i Ester Siôn, Llansawel), 1770; Griddfanau'r Credadyn, 1772; Griddfanau Credadyn (llyfr gwahanol), c. 1774; Y Frwydr Ysprydol (mewn undeb â Thomas Dafydd), c. 1772-4; a Golwg o Ben Nebo (3ydd arg., Ross, Caerfyrddin, 1775). Cyhoeddodd nifer o farwnadau hefyd, sef Marw-Nad: … Lewis Lewis
RICHARD, EDWARD (1714 - 1777), ysgolfeistr, ysgolhaig a bardd Richard. Awdwr y Gyntaf. Ar ddiwedd hwn, yn un o'r 'Amryw' yn y Llyfrgell Genedlaethol, ceir y fugeilgerdd gyntaf mewn llawysgrif, ond nid llawysgrif Edward Richard ydyw. Cyfieithwyd y fugeilgerdd hon yn Saesneg gan 'Ieuan Brydydd Hir,' a cheir ei gyfieithiad yn Panton MS. 2 (193-200). Yn Gwaith Dafydd Ionawr, a olygwyd gan Morris Williams ('Nicander'), tadogwyd un o englynion Edward Richard arno
RICHARDS, DAVID (Dafydd Ionawr; 1751 - 1827), athro a bardd Ganwyd yn Glanymorfa, treftadaeth fechan yn ymyl Tywyn, Meirionnydd, 22 Ionawr 1751, yn fab i John ac Anne Richards. Pan oedd yn 16 (neu'n 14 yn ôl NLW MS 2735F) daeth Evan Evans ('Ieuan Brydydd Hir') yn gurad i Dywyn, ond ni all hyn fod yn wir, canys rhwng 1772 a 1777 yr oedd ef yn gurad yno. Cafodd 'Dafydd Ionawr' yn 'Ieuan Brydydd Hir' athro barddol. Ar gais 'Ieuan Brydydd Hir,' cydsyniodd ei
RICHARDS, WILLIAM LESLIE (1916 - 1989), Ysgolhaig, athro, bardd a llenor graddiodd gydag anrhydedd dosbarth cyntaf yn y Gymraeg yn 1938. O 1939-40 bu'n ddisgybl–ddarlithydd yn Adran y Gymraeg. Pan dorrodd yr Ail Ryfel Byd allan rhestrodd fel gwrthwynebydd cydwybodol ac anfonwyd ef i weithio yn y fforest ger Llanymddyfri. Yn ddiweddarach ymunodd ag Uned Ambiwlans y Crynwyr, gan weithio yn Lloegr, yr Almaen a Gwlad Pwyl. Yr oedd wedi dechrau gwaith ymchwil ar farddoniaeth Dafydd
ROBERT ap MAREDUDD ap HYWEL ap DAFYDD ap GRUFFYDD (fl. dechrau'r 15fed ganrif) - gweler WYNN
ROBERT, GRUFFYDD (c. 1527 - 1598), offeiriad, gramadegydd a bardd Ngholeg Eglwys Crist rhwng 1550 a 1555, yno y graddiodd Morys Clynnog a Siôn Dafydd Rhys, ac nid yw'n annichon mai Eglwys Crist oedd coleg Gruffydd Robert yntau. Yn Nhachwedd 1558, tra oedd eto mewn is-urddau, penodwyd Gruffydd Robert gan yr archesgob Reginald Pole yn archddiacon Môn; ond gan i'r frenhines Mari farw ryw fis wedi hynny, gellir bwrw mai byr fu ei arhosiad yno. Gwrthododd gydnabod awdurdod
ROBERTS, DAFYDD (1892 - 1965), cadeirydd Pwyllgor Amddiffyn Capel Celyn
ROBERTS, DAVID (Dewi Ogwen; 1818 - 1897), gweinidog gyda'r Annibynwyr Ganwyd 19 Ebrill 1818 ym Mangor, mab y Parch. Dafydd Roberts, pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac arolygwr un o ysgolion Charles o'r Bala; ei fam o linach John Jones, Talsarn, a Cadwaladr Owen, Dolwyddelan. Addysgwyd ef i ddechrau mewn ysgol breifat yn y dref ac wedi hynny yn ysgol y Dr. Arthur Jones. Yn 1833 aeth yn brentis o argraffydd i swyddfa'r papur lleol. Derbyniwyd ef yn aelod yn

Canlyniadau chwilio

445 - 456 of 566 for "Dafydd"