Y Bywgraffiadur Cymreig

LLOYD GEORGE, DAVID (yr IARLL LLOYD-GEORGE o DDWYFOR cyntaf), (1863 - 1945), gwleidydd afon Dwyfor, ger ei gartref. Priodasai 24 Ionawr 1888, Margaret Owen, merch Richard Owen, Mynydd Ednyfed, Cricieth. Bu iddynt bump o blant, Richard (a'i dilynodd fel iarll) 1889 -; Mair Eluned (1890 - 1907); Olwen Elizabeth, 1892 -; Gwilym, (Arglwydd Tenby), 1894 - 1967; Megan, 1902 - 1966. Gwnaethpwyd ei wraig yn Dame Grand Cross of the British Empire yn 1918. Bu hi farw 20 Ionawr 1941. Priododd
LLYWELYN ab EDNYFED (fl. c. 1400-60?), bardd a'r un gŵr, y mae'n debyg â'r Llywelyn ap Maredudd ab Ednyfed a enwir mewn rhai llawysgrifau. Cywyddau brud yw pob darn o'i farddoniaeth a erys. Ceir y dyddiad 1400 wrth un copi o gywydd ganddo (NLW MS 6499B), a phriodolir cywydd arall, a gyfansoddwyd yn bendant yn 1460, iddo ef (ymhlith gwahanol feirdd eraill) yn rhai o'r llawysgrifau (gweler Mynegai). Ar wahân i'r ddau awgrym hyn nid oes unrhyw
LLYWELYN ap MAREDUDD ab EDNYFED - gweler LLYWELYN ab EDNYFED
LLYWELYN GOCH ap MEURIG HEN (fl. c. 1360-90) Un o'r olaf o'r Gogynfeirdd, a brodor o Feirionnydd. Cadwyd llawer o'i farddoniaeth mewn llawysgrifau, e.e. awdl grefyddol, awdlau i Dafydd ap Cadwaladr o Fachelldref a Goronwy ap Tudur o Benmynydd, ac i'r Deheuwyr, Hopcyn ap Tomas o Ynys Dawy, Llywelyn Fychan a Rhydderch ei frawd, a Rhys ap Gruffudd ab Ednyfed. Cadwyd hefyd ei gywydd marwnad enwog i Leucu Llwyd o Bennal, a phriodolir nifer o
MADOG BENFRAS (fl. c. 1320-60), bardd o Farchwiail yn sir Ddinbych. Rhoddir ei achau yn Powys Fadog : ' Madog Benfras ap Gruffudd ap Iorwerth, arglwydd Sonlli, ab Einion Goch ab Ieuaf ap Llywarch ab Ieuaf ap Niniaw ap Cynfrig ap Rhiwallawn.' Yr oedd ei ddau frawd, Llywelyn Llogell (person plwyf March'wiail) ac Ednyfed, yn feirdd hefyd, a dywedir gan ' Iolo Morganwg ' mai Llywelyn ap Gwilym o Emlyn oedd eu hathro barddonol hwy ill tri
MADOG FYCHAN ap MADOG ap GRUFFYDD (bu farw 1269) ŵyr Gruffydd Maelor I a brawd Gruffydd Maelor II. Pan fu ei dad farw yn 1236 ymunodd Madog Fychan yn y rhannu a ddilynodd ar Powys Fadog. Yr oedd ei osgo ef ar broblemau gwleidyddol mawr y cyfnod yn gyffelyb i eiddo Gruffydd Maelor I. Yn 1245 ceir ef ymhlith cynghreiriaid Dafydd II; yn 1258 yr oedd ar ochr Llywelyn II. Nid oedd y ffaith i'w ymrwymiad ar ran Tudur ab Ednyfed gael ei dderbyn gan
MORGANN, MAURICE (c. 1725 - 1802), awdur ysgrifau beirniadol ar Shakespeare ac ar wleidyddiaeth un o deulu'r Morganiaid, Blaenbylan, ym mhlwyf Clydau, Sir Benfro, hen dylwyth â'i achau yn olrhain i Lywelyn ap Gwilym o'r Cryngae (a oedd yn ewythr i'r bardd Dafydd ap Gwilym), ac Ednyfed Fychan, yn ôl yr achydd William Lewes (N.L.W. Bronwydd MS. 7170). Adwaenai Richard Fenton ef a'i frawd William yn dda a dywed mai ym Mlaenbylan, cyn i'r hen gartref syrthio'n adfeilion tua 1740-50, y magwyd ef
MORTIMER, ROGER de (4ydd iarll y Mars ('March'), 4ydd iarll Wlster), (1374 - 1398) , gynt, gan Iolo) yr oedd gwrogaeth 'hil Ednyfed,' arweinyddion swyddogaeth Gymreig y Dywysogaeth, yn naturiol ddyledus. Eithr ni ddaeth dim o freuddwydion Rhosier, nac o freuddwydion Iolo ar ei ran. Oerodd y carueiddiwch rhwng y brenin ac yntau - y mae'n anodd bod yn sicr beth oedd ei safle yn y cynllwynio annelwig a gronnai yn llys Rhisiart. Ond sut bynnag, lladdwyd ef mewn ysgarmes yn Kells
MORYS, HUW (Eos Ceiriog; 1622 - 1709), bardd Ail fab Morris ap John ap John ab Ednyfed o'r Hafodgynfor ym mhlwyf Llangollen, sir Ddinbych. Er iddo dreulio'r rhan helaethaf o'i oes faith ym Mhontymeibion ym mhlwyf Llansilin, fe ymddengys nad yno y ganed Huw, eithr iddo symud yno gyda'i dad a gweddill y teulu tua 1647. Gwyddom fod i'w daid, John ap John, diroedd yng nghymydau Rhiwlas a Hafodgynfor, pan briododd â Gwen, ferch Thomas ap
teulu OWEN Peniarth, , Heraldic Visitations, a (b) yn J. E. Griffith, Pedigrees, 323. Braslun yn unig a roir yma. Hawliai'r teulu ddisgyn o Ednowain ap Bradwen. Ceir LLEWELYN a dalodd warogaeth am ei diroedd i'r brenin Edward I. Mab i Lewelyn oedd EDNYFED, a briododd Gwenllian, merch a chydaeres Gruffydd ab Adda ap Gruffydd, Dôl Goch, rhaglod cwmwd Ystumaner am beth amser yn ystod amser Edward III - ceir beddrod Gruffydd ab
OWEN, RICHARD JONES (Glaslyn; 1831 - 1909), bardd a llenor . Parhaodd cysylltiad ' Glaslyn ' â'r chwarelau; yn 1869 yr oedd yn arolygydd ar chwarel fechan yn Nyffryn Ardudwy. Yn 1877 symudodd y ddau i bentref Bryntirion, Nantmor, a thrachefn wedi ychydig amser i fwthyn o'r enw Penygroes gerllaw Pont Aberglaslyn. Ar 17 Mai 1902 collodd ' Glaslyn ' ei briod, ac aeth i ' Lys Ednyfed ' ym Mhenryndeudraeth, lle y bu farw ar 13 Mawrth 1909 yn 78 mlwydd oed; claddwyd ef
RHIRID FLAIDD (fl. 1160) Maredudd, brenin diwethaf Powys unedig, a fu farw yn 1160. Dywedir hefyd iddo briodi Gwenllian, ferch Ednyfed ap Rhiwallon, Brochdyn, ac iddo gael ohoni ddau fab, Einion a Madog. Yr oedd y teuluoedd hyn yn hawlio disgyn ohono - Llwydiaid Rhiwaedog, Myddeltoniaid Gwaenynog a Chastell y Waun, Fychaniaid Glanllyn, a Llwydiaid Glanhavon. Y mae tystiolaeth gyfoes ar glawr sydd yn profi bod rhan (o leiaf) o'r

Canlyniadau chwilio

37 - 48 of 55 for "Ednyfed"