Y Bywgraffiadur Cymreig

IEUAN ap MADOG ap DAFYDD (fl. c. 1500), bardd Ni wyddys unrhyw fanylion amdano, ond cadwyd peth o'i waith mewn llawysgrifau, yn cynnwys cywyddau moliant i Syr William Gruffudd o'r Penrhyn a Sion Pilstwn, marwnad y bardd Syr Dafydd Trefor, ymryson ag Ieuan Delynor, a dychan i Badrig Wyddel.
IEUAN GETHIN ap IEUAN ap LLEISION (fl. c. 1450), bardd ac uchelwr O Faglan yn Sir Forgannwg, ac un o ddisgynyddion llwyth Caradog ab Iestyn ap Gwrgant; yn ôl rhai arwyddfeirdd, e.e. Gruffudd Hiraethog yn Peniarth MS 178, i (43), priododd â merch Tomas ab Ifor Hael. Croesewid beirdd y Gogledd a Deheubarth i'w lys ym Maglan, a chafwyd mewn llawysgrifau ddau gywydd iddo gan feirdd ei gyfnod, sef un gan Ieuan Ddu ap Dafydd ab Owain, a marwnad gan Iorwerth Fynglwyd
IEUAN LLWYD BRYDYDD (fl. c. 1460-90), bardd y ceir peth o'i waith mewn llawysgrifau megis cywydd marwnad Ifan ap Tudur ap Gruffudd Llwyd o blwyf Henllan yn sir Ddinbych, cywydd i Hywel Coetmor, a chywydd y gŵr dall. Ceir ei farddoniaeth yn y llawysgrifau canlynol: Brogyntyn MS. 2, NLW MS 552B, NLW MS 644B, NLW MS 6471B, NLW MS 6495D, NLW MS 6681B, NLW MS 9166B, Wynnstay MS. I. Dywedir yn Cymru (O.J.) iddo gael ei gladdu yn Llanuwchllyn.
IOLO GOCH (c. 1325 - c. 1400), bardd Bardd o Ddyffryn Clwyd oedd Iolo Goch, mab Ithel Goch ap Cynwrig ab Iorwerth ap Cynwrig Ddewis Herod o linach Hedd ab Alunog o Uwch Aled, un o Bymtheg Llwyth Gwynedd. Ail wraig Ithel Goch oedd ei fam, nas enwir yn yr ach [?]. Cofnodir enwau dau frawd iddo, sef Gruffudd a Thudur Goch. Ffurf anwes ar Iorwerth (enw ei hen-daid) oedd Iolo'n wreiddiol, ond nid oes tystiolaeth mai Iorwerth oedd enw
IOLO GOCH (c. 1320 - c. 1398), bardd briodolir i Iolo yn y llsgrau, yr hynaf a ellir ei ddyddio yw awdl i Dafydd ap Bleddyn, esgob Llanelwy o 1314-46, ac un o'r rhai diweddaraf yw cywydd i Ieuan Trefor II, esgob Llanelwy, a ganwyd yn ôl pob tebyg yn 1397. Rhwng y ddau begwn hyn ceir cywyddau ganddo fel hyn: mawl i Edward III, diwedd 1347; marwnad Syr Rhys ap Gruffudd a fu farw yn 1356 (yr oedd Iolo yn ei angladd yng Nghaerfyrddin); marwnad
ITHEL DDU (fl. c. 1300-40), bardd hela a chwmnïaeth (yn ôl Iolo), ac a oedd, fel eraill o'i ddosbarth, yn noddwr beirdd. Ef (yn ôl Iolo ei hun) a roddodd orchymyn i Iolo Goch i gyfansoddi'r cywydd gogan ffiaidd yn ymosod ar fam y bardd Gruffudd Gryg, a argraffwyd gan Charles Ashton yn ei argraffiad o waith Iolo (rhif xl). Gweler ymhellach yr erthygl ar Gruffudd. Ni ellir derbyn fel tystiolaeth hanesyddol y farwnad a ganodd Iolo i
JOAN (bu farw 1237), tywysoges a diplomydd brenin' ac iddo anfon ei wraig, merch y brenin, ato 'trwy gyngor ei wyrda i geisio cymodi â'r brenin ar unrhyw delerau a ellid'. Bu'r amodau heddwch yn llym. Yn ogystal â chydnabod tra-arglwyddiaeth brenin Lloegr, bu'n rhaid i Lywelyn drosglwyddo nifer o wystlon o blith ei uchelwyr, gan gynnwys Gruffudd ap Llywelyn, ei fab cyntafanedig ei hun gyda'i gyn-ordderch, Tangwystl. Gorfodwyd i'r tywysog ildio
teulu LANGFORD Drefalun, . Bu ef farw 12 Gorffennaf 1466, ddwy flynedd ar ôl ei wraig Alis, ferch ac aeres Hywel ap Gruffudd ap Morgan, yr Hôb, gweddw John ap Richard Wettenhale. Eu hetifedd oedd yr EDWARD LANGFORD a enwyd eisoes. Gwnaethpwyd ef yn siedwr ac atwrnai arglwyddiaeth Dinbych am ei wasanaeth personol i Harri VI yn erbyn Richard, dug Iorc, 4 Chwefror 1460. Priododd ef Elen (bu farw 1465), ferch John Dutton, a bu
LEWIS GLYN COTHI (fl. 1447-86), un o feirdd pennaf y 15fed ganrif Cymerodd ei enw oddi wrth enw fforest Glyn Cothi, ac y mae'n weddol sicr mai o fewn cyffiniau honno y ganwyd ef, ym Mhwllcynbyd ym mhlwyf Llanybyddair, efallai. Yn gynnar yn ei fywyd bu ar herw yng Ngwynedd gydag Owain ap Gruffudd ap Nicolas. Gallai hynny fod mor gynnar â 1443. Y gerdd gynharaf o'i waith y gellir ei dyddio'n bendant yw ei farwnad i Syr Gruffudd Fychan, Cegidfa, yn 1447. Fel plant
LLEWELYN ap GRUFFUDD - gweler LLYWELYN ap GRUFFYDD
teulu LLOYD Dolobran, Meurig oedd rheithor segur Meifod tua 1265. Yr oedd Einion yn fyw yn 1340. Enwir LLYWELYN ab EINION mewn pardwn a roes Edward de Cherleton, arglwydd Powys, i'w ŵyr, Gruffudd ap Jankyn ap Llywelyn, 1419, am ei ran yn rhyfel Owain Glyn Dŵr. Yr oedd ei weddw, Lleucu ferch Gruffudd ab Ednyfed Llwyd o Faelor, yn fyw y pryd hwnnw. DEIO ap LLYWELYN, ei drydydd mab, yw'r cyntaf a gysylltir wrth Ddolobran. (O'r
teulu LLOYD Rhiwaedog, Rhiwedog, yn y 16eg a'r 17eg ganrif ? Rhydd Griffith Roberts ('Gwrtheyrn') yn nwy o'i lawysgrifau (NLW MS 7411C a NLW MS 7421B) enwau llawer o'r beirdd a gyrchai i Riwaedog - Gruffudd Hiraethog, Tudur Aled, Sion Ceri, Bedo Hafhesp, Siôn Phylip, Richard Phylip, Richard Cynwal, Wiliam Cynwal, Rhys Cain - y mae rhôl achau Rhiwaedog a luniodd Rhys Cain yn 1610 yn cael ei chadw yn Rhiwlas yn awr - Wiliam Llŷn

Canlyniadau chwilio

97 - 108 of 182 for "Gruffudd"