Y Bywgraffiadur Cymreig

CYNFRIG ap DAFYDD GOCH (fl. c. 1420), bardd Ceir amryw o gywyddau o'i waith, yn eu plith dau gywydd mawl i Wiliam o'r Penrhyn, cywydd i ofyn paun a pheunes gan Robin ap Gruffydd Goch dros Lowri Llwyd ferch Ronwy, a chywydd i Dudur ap Iorwerth Sais (Rhys ap Cynfrig Goch yn ôl Cwrtmawr MS 244B (52); Gruffydd Gryg yn ôl Llanstephan MS. 11 (105), Peniarth MS 64 (122), a NLW MS 3047C (793)).
CYNWRIG ap RHYS (bu farw 1237), tywysog
CYNWRIG HIR (fl. 1093) Edeirnion Yn ' Hanes Gruffydd ap Cynan ' adroddir amdano'n dyfod i Gaer lle'r oedd Gruffydd yn garcharor Hu Iarll ers deuddeng mlynedd, gweld y tywysog mewn gefynnau, ei gario i ffwrdd tra oedd y bwrdeisiaid wrth eu bwyd, ei gadw'n ddirgel tros dro yn ei dŷ ei hun, ac yna ei ddwyn yn llechwraidd i Fôn. Os gwir yr hanes, yr oedd yn weithred dyngedfennol yn hanes Cymru yn wyneb pwysigrwydd gyrfa Gruffydd a'i
DAFYDD ab EDMWND (fl. 1450-1490), uchelwr a phencerdd canodd hwyrganau a dychanau i Eiddig. Rhoes fwy o sylw i degwch rhianedd nag a wnaeth Dafydd ap Gwilym, canys canodd yn gain ac yn gywrain iawn gywyddau i ddyfalu harddwch eu pryd, a moli melynder eu gwallt a gwrid eu gruddiau. Ychydig a ganodd i Natur, er y ceir ganddo rai disgrifiadau prydferth o'r 'Deildy' mewn cywyddau sy'n gyfuniad o serch a natur. Er bod y bardd yn ei flodau yn adeg Rhyfeloedd y
DAFYDD ab IEUAN ab IORWERTH (bu farw 1503), esgob Llanelwy Yn ôl yr achau yr oedd yn disgyn o Dudur ap Rhys Sais. Yn Trefor, ger Llangollen, yr oedd cartref y teulu - yn ' Gavella Rosseriet,' efallai (gweler G. P. Jones, Extent of Chirkland, 15). Daeth Dafydd ab Ieuan yn warden ysgol Rhuthyn ac yn abad Valle Crucis, gan ddilyn John ap Richard (gweler Peniarth MS 176 (53)), yn Valle Crucis. Yr oedd yr abad yn noddwr hael i'r beirdd ac y mae Gutun Owain a
DAFYDD ab IEUAN (IFAN) ab OWEN (fl. 1560), bardd
DAFYDD ab IEUAN LLWYD (fl. 1500)
DAFYDD ab IFAN ab EINION (fl. 1440-1468), gŵr sy'n enwog am iddo amddiffyn castell Harlech ar ran plaid Lancaster (1460-8) yn Rhyfel y Rhosynnau Ei dad oedd Ieuan ab Einion o Gryniarth a'r Hendwr, yn yn Edeirnion, Meironnydd, o hil Llywelyn ap Cynwrig o Gors y Gedol; ei fam, Angharad, yn ferch ac etifeddes Dafydd ap Giwn Llwyd o'r Hendwr. Ei wraig oedd Marged, merch John Puleston o Emral, Sir y Fflint. Fel llawer Cymro ieuanc arall yn y cyfnod milwriodd gyda byddinoedd Lloegr yn Ffrainc yn ystod rhan olaf Rhyfel y Can Mlynedd - yn Rouen
DAFYDD ab OWAIN (bu farw 1512), abad ac esgob ym Maenan a ddadfeiliasai, ac ailadeiladodd balas yr esgob yn Llanelwy. Dywedir hefyd iddo adeiladu yno bont o goed, yn y lle y codwyd pont faen yn 1630, ac mai Pont Dafydd Esgob y gelwid honno. Canodd y beirdd yn helaeth iddo gan ei foli am ysgolheictod mewn pob gwybodaeth. Gweler gweithiau Bedo Brwynllys, Dafydd Amharedudd ap Tudur, Gruffudd ap Llywelyn Fychan (2), Guto'r Glyn, Hywel Rheinallt
DAFYDD ab OWAIN - gweler OWAIN, Syr DAFYDD
DAFYDD ab OWAIN GWYNEDD (bu farw 1203) gydymgeiswyr, a Rhodri yn eu plith, taflodd Maelgwn i garchar - yr oedd hwnnw wedi meiddio dychwelyd o Iwerddon - ac am gyfnod byr bu'n teyrnasu ar Wynedd gyfan. I'r flwyddyn hon, fe ymddengys, y perthyn cân foliant Gwilym Ryfel iddo - geilw'r bardd ef yn frenin Cemais. Cymerth Dafydd ran y brenin yn helyntion enbyd 1173 ac felly bu mor hyf â gofyn am gael Emma, merch ordderch i Sieffre o Anjou (ac felly'n
DAFYDD ALAW (fl. 1550), bardd

Canlyniadau chwilio

97 - 108 of 1353 for "dafydd ap gwilym"