Y Bywgraffiadur Cymreig

REYNOLDS, JONATHAN OWAIN (Nathan Dyfed; 1814 - 1891), awdur ac eisteddfodwr Thomas Stephens a ddisgrifir ar 66, 71-7, yn yr un gyfrol). Dengys y casgliad llawysgrifau hwn gymaint a wnaeth Llywarch Reynolds dros astudiaethau Cymreig a Cheltaidd. Copïodd lawer o farddoniaeth a rhyddiaith Gymraeg a chyfieithu o'r Almaeneg megis y gwnaeth ei wraig, Elsa Irene Reynolds. Yr oedd Reynolds yn gyfeillgar â Syr John Rhys (gweler e.e. NLW MSS 998C) ac ysgolheigion Celtaidd eraill. Ef a
RHYDDERCH, JOHN - gweler RODERICK, JOHN
RHYS ap THOMAS Syr (1449 - 1525), prif gynorthwywr Cymreig y brenin Harri VII trydydd mab Thomas ap Gruffydd ap Nicholas. Cymerasai ei daid, Gruffudd ap Nicholas, brydles yn 1440 ar arglwyddiaeth Dinefwr a thrwy hynny gosododd sylfaen ffortiwn y teulu. Yr oedd ei dad, Thomas ap Gruffydd, wedi cryfhau safle'r teulu trwy briodi Elizabeth merch ac aeres Syr John Gruffydd, Abermarlais, a allai hawlio ei fod yn ddisgynnydd y tywysogion Cymreig. Yn fachgen ieuanc treuliasai Rhys
RHYS CAIN (bu farw 1614), arwyddfardd Yn ôl yr hen eiriaduron bywgraffyddol, brodor ydoedd o Drawsfynydd, ond y mae'n debycach iddo gymryd ei enw barddol oddi wrth afon Cain ym Mechain Iscoed. Olrheinir ei ach o Edwin, frenin Tegeingl. Ei dad oedd Rheinallt ap John Wynn, ac yr oedd ei nain, fam ei dad, yn ferch Thomas Ireland, Croesoswallt. Yng Nghroesoswallt hefyd y treuliodd yntau ran helaethaf ei oes. Yno y bedyddiwyd ei blant
RHYS GRYG (bu farw 1234) - gweler y ddau enw arno ym molawd 'Prydydd y Moch' (Llywarch ap Llywelyn) iddo, The Myvyrian Archaiology of Wales, i, 292-4; pedwerydd mab yr Arglwydd Rhys o Wenllian ferch Madog ap Maredudd o Bowys. Dyn anystywallt oedd Rhys, a wrthryfelodd yn erbyn ei dad ac a chwaraeodd y ffon ddwybig rhwng ei frodyr a rhwng Llywelyn Fawr a'r brenin John. Nid nad oedd yn rhyfelwr dewr ddigon, ond ni ellir
RHYS, EDWARD PROSSER (1901 - 1945), newyddiadurwr, llenor, a chyhoeddwr 1945. Dechreuodd ymhel â barddoniaeth yn gynnar a chyfrannodd gerddi i Gymru'r Plant pan yn ieuanc iawn. Yn 1924, yn eisteddfod genedlaethol Pont-y-pŵl, enillodd y goron ar ei bryddest 'Atgof', pryddest anghyffredin o ran ffurf a chynnwys, a phryddest a greodd dipyn o gynnwrf. Ar ei briodas a Mary Prudence Hughes, Aberystwyth yn 1928, mabwysiadodd y ffurf Gymraeg Rhys ar ei gyfenw. Ganed iddynt un
RHŶS, ELIZABETH (1841 - 1911), athrawes, gwesteiwraig ac ymgyrchydd dros hawliau merched Ganwyd Elspeth Hughes-Davies ar 26 Mai 1841 yn ffermdy Tyn yr Aelgerth ger Llanberis, sir Gaernarfon, yn ferch i John Davies (Sion Dafydd yr Ali, c.1813-1881); nid yw enw ei mam yn hysbys. Ystyrid bod ei thad yn 'meddu grasp meddwl anghyffredin', er mai '[d]yn syml, heb ddim manteision ysgolion ydoedd'. Wedi gweithio fel disgybl-athrawes yng ngogledd Cymru, aeth Elspeth ymlaen i Goleg Hyfforddi
RHYS, ERNEST (PERCIVAL) (1859 - 1946), bardd, awdur, a golygydd Ganwyd 17 Gorffennaf 1859 yn Islington, Llundain, mab John Rhys, gŵr o Gaerfyrddin a weithiai mewn siop cyhoeddwyr yn Llundain, a'i wraig Emma, merch Robert Percival, Hockerell, sir Hertford. Yn fuan wedi geni'r mab symudodd y rhieni i Nott Square, Caerfyrddin, ac mewn ysgol yn y dref honno y cafodd Ernest Rhys ddechrau ei addysg; o Gaerfyrddin symudodd y teulu i Newcastle-on-Tyne. Anfonwyd Rhys
RHYS, Syr JOHN (1840 - 1915), ysgolhaig Celtig , yn 1877, nid oedd betrustod nad ef a ddylid ei benodi i'w llenwi. Yr un amser gwnaed ef yn gymrawd anrhydeddus o'r coleg; ac yn 1881 yn gymrawd a thrysorydd. Daliodd swydd trysorydd yno hyd 1895, pryd yr etholwyd ef yn bennaeth y coleg, a bu'n bennaeth o hynny hyd ei farwolaeth ar 17 Rhagfyr 1915. Roedd wedi priodi Elspeth Hughes-Davies (bu farw 1911) o Lanberis ym 1872 a bu iddynt ddwy ferch. Dyma
RHYS, JOHN DAVID (Siôn Dafydd; 1534 - 1609?), meddyg a gramadegwr pa mor hir y bu ar y Cyfandir, ond yr oedd yn ôl yng Nghymru erbyn 1579. Tua'r flwyddyn 1583 yr oedd yn ymarfer â'i alwedigaeth fel meddyg yng Nghaerdydd. Wedyn ymsefydlodd yn Clun Hir yn sir Frycheiniog. Ei wraig oedd Agnes ferch John Garbet o Henffordd, a bu iddynt saith o feibion. Dywed rhai awdurdodau iddo farw yn 1609, ond y mae lle i dybio ei fod yn fyw yn 1617. Cyhoeddodd ddau lyfr tra bu ar
RHYS, MORGAN JOHN (Morgan ab Ioan Rhus; 1760 - 1804), gweinidog gyda'r Bedyddwyr, awdur, a gwladychydd Americanaidd Ganwyd 8 Rhagfyr 1760, pedwerydd mab John ac Elizabeth Rees, 'Graddfa,' ffermdy ger Llanbradach, Morgannwg. Bu yn ysgol D. Williams (1709 - 1784), ac yng Nghaerfyrddin, a bu'n cadw ysgol rad i blant ei ardal rhwng 1780 a 1786. Derbyniwyd ef i eglwys y Bedyddwyr yn Hengoed, ac aeth i athrofa Bryste. Cafodd alwad i eglwys Pen-y-garn, ger Pontypwl, a bu'n weinidog arni o Hydref 1787 hyd Fehefin 1791
teulu RICE Newton, Chaerfyrddin - yn cynnwys maenor Newton - y cwbl yn werth £105 10s. 4c. y flwyddyn. Yn 1563 a 1580 cafodd brydlesoedd ar diroedd eraill a fuasai'n perthyn i'w dad. Ceir ef yn fynych ymhlith yr ustusiaid heddwch detholedig yn Sir Gaerfyrddin y rhoddid iddynt ddyletswyddau arbennig gan Gyngor y Goror. Bu'n faer Caerfyrddin yn 1571 ac yn siryf Sir Gaerfyrddin yn 1567-83. Yn 1581 gorfodwyd ef a Syr John Perrot

Canlyniadau chwilio

1957 - 1968 of 2571 for "john hughes"