Y Bywgraffiadur Cymreig

ABEL, JOHN (1770 - 1819), gweinidog Annibynnol Ganwyd yn Llanybri, Sir Gaerfyrddin, 1770, i William Abel, pregethwr cynorthwyol, un o gychwynwyr (1813) achos y Capel Newydd yno. Honnir iddo fynd 'i Academi Caerfyrddin,' ond yn Abertawe yr oedd yr Academi ar y pryd. Yn 1794 dilynodd David Davies fel gweinidog eglwys fechan Capel Sul, Cydweli, a chadwai ysgol. Nid oedd John Abel yn 'uniongred'; dywed yr Undodwr Wright, a ymwelodd â Chymru yn
ABRAHAM, WILLIAM (Mabon; 1842 - 1922), aelod seneddol a llywydd cyntaf Ffederasiwn Glowyr De Cymru arall ei fywyd oedd yr eisteddfod. Yn herwydd ei gorff cadarn a'i lais cyrhaeddgar daeth yn enwog fel arweinydd effeithiol yn eisteddfodau diwedd y 19eg a dechrau'r 20fed ganrif. Dyna'r cyfnod yr oedd tyrfaoedd mawrion yn tyrru i'r eisteddfodau. Gan ei fod wedi ei ddonio â llais tenor clir, canai yn fynych i'r cynulleidfaoedd. Yn 1860 priododd Sarah, merch David Williams. Bu iddynt dri mab a thair
ADAM (bu farw 1181), esgob Llanelwy amddiffynnydd uniongrededd yn 1147, sef tua'r adeg y ganed Gerallt. Yn wir, os gellir credu John o Salisbury, Sais ydoedd Adam du Petit Pont ('Anglicus noster'). Nid hir y bu'r esgob newydd cyn manteisio ar ei dras Cymreig i hyrwyddo buddiannau ei esgobaeth yng nghanolbarth Cymru. Mewn amseroedd a fu, cyfrifasid y rhanbarth rhwng Gwy a Hafren yn rhan o Bowys; ymddangosai marw David, esgob Tyddewi, ym mis Mai
ADAMS, DAVID (1845 - 1922), diwinydd Ganwyd 28 Awst 1845 yn Nhalybont, Ceredigion, i John a Margaret Adams. Crydd oedd ei dad, yn wr blaenllaw mewn diwylliant gwledig, a phregethwr cynorthwyol. Anfonwyd David i ysgol ramadeg Llanfihangel, lle y dysgodd elfennau Lladin a Groeg. Pan gyfyngwyd yr ysgol i fynychwyr yr Eglwys gadawodd hi am y gwaith mwyn. Wedi tair blynedd dychwelodd i ysgol Talybont fel ' pupil teacher.' Yn 1863 aeth i
ALBAN DAVIES, DAVID (1873 - 1951), gŵr busnes a dyngarwr yn Nghroesoswallt pan oedd yn 18 oed. Ar 28 Tachwedd 1899 priododd â Rachel Williams, Brynglas, Moria, Penuwch, yn Eglwys y Drindod, Aberystwyth, a bu iddynt 4 mab a merch. Aethant i weithio gydag Evan, brawd Rachel, a gadwai fusnes laeth lwyddiannus yn Llundain. Ymhen yrhawg prynodd David Alban Davies gwmni llaeth Hitchman a ddatblygodd yn fusnes lewyrchus o dan ei gyfarwyddyd. Yn 1933 cododd dŷ
ALBAN DAVIES, JENKIN (1901 - 1968), gŵr busnes a dyngarwr Ganwyd 24 Mehefin 1901, yn Walthamstow, Llundain, mab hynaf David Alban Davies a Rachel (ganwyd Williams) ei wraig, y ddau o Geredigion. Addysgwyd ef yn ysgol Merchant Taylors, ac enillodd ysgoloriaeth i Goleg S. Ioan, Rhydychen, ond ni allai fforddio mynd yno. Aeth i Brifysgol Cornell, T.U.A., am ddwy flynedd yn efrydydd amaethyddiaeth a llaetheg a gweithiodd am gyfnod byr mewn cwmnïau
ALBAN, Syr FREDERICK JOHN (1882 - 1965), cyfrifydd a gweinyddwr. Ganwyd 11 Ionawr 1882 yn (?) Y Fenni, yn fab i David Alban a'i wraig Hannah. Bu'r fam farw yn Y Fenni 28 Medi 1884. Teiliwr wrth y dydd oedd y tad a bu yntau farw yn Henffordd 2 Ionawr 1891. Y canlyniad fu chwalu'r teulu. Bu'r ddau fab hynaf yn cadw siop grydd yn agos i Fleetwood. Magwyd Frederick John gan ' Miss Williams ' a elwid yn fodryb gan ei blant, ond ni wyddys a oedd yn berthynas gwaed
ALLCHURCH, IVOR JOHN (1929 - 1997), pêl-droediwr . Daeth uchafbwynt ei yrfa ryngwladol yn 1958 yn rowndiau terfynol Cwpan y Byd yn Sweden, pan sgoriodd Allchurch ddwy gôl allweddol wrth i Gymru gyrraedd rownd yr wyth olaf, cyn cael eu curo gan Brazil, enillwyr y gystadleuaeth yn y pen draw. Priododd Esme Thomas o Abertawe ar 13 Mehefin 1953. Bu iddynt ddau fab, John Stephen Allchurch (ganwyd 1954) a David Ivor Allchurch (ganwyd 1961). Ymddangosodd
ALLEN, JAMES (1802 - 1897), deon Tyddewi a hynafiaethydd Ganwyd 15 Gorffennaf 1802, mab David Bord Allen, rheithor Burton, Sir Benfro. Cafodd ei addysg yn ysgolion Westminster a Charterhouse ac yng Ngholeg y Drindod, Caer-grawnt (B.A., 1825, M.A., 1829). Fe'i hordeiniwyd yn ddiacon, 1834, ac yn offeiriad, 1835; bu'n gurad Miserden, swydd Gaerloyw, 1834-9, ficer Castell-Martin, Sir Benfro, 1839-1872, deon gwladol Castell-Martin, 1840-1875, canon Tyddewi
ANIAN (bu farw 1293), esgob Llanelwy yr amser y bu'n esgob. Pan ddyrchafwyd ef yn esgob yr oedd yr esgobaeth, oblegid cyfamod Trefaldwyn, yn gwbl o dan reolaeth Llywelyn ap Gruffydd. Ar y cyntaf yr oedd y tywysog a'r esgob ar delerau da. Ar 1 Mai 1269 cytunasant â'i gilydd yn yr Wyddgrug ar fater cynnal hen hawliau'r esgobaeth yn y Berfeddwlad. Yr oedd Anian yn cymryd rhan yn y cytundeb rhwng Llywelyn a David y daethpwyd iddo yn yr un
ANTHONY, DAVID BRYNMOR (1886 - 1966), athro a chofrestrydd Palmes Académiques am ei wasanaeth i Ffrainc a'i diwylliant. Ymddeolodd o'r gofrestryddiaeth yn 1945, ac yn Chwefror 1946 penodwyd ef yn brif arolygydd y Bwrdd Canol Cymreig. Unwyd y Bwrdd gyda'r Cyd-bwyllgor Addysg dan y drefn newydd ac aeth yntau drosodd i'r Cydbwyllgor. Priododd Doris Musson, merch ieuengaf Mr a Mrs George Tait Galloway Musson, Lerpwl, 24 Ebrill 1918. Bu iddynt ddau blentyn, David
ANTHONY, WILLIAM TREVOR (1912 - 1984), canwr Ganwyd Trevor Anthony ar 28 Hydref 1912 yn Nhŷ-croes, ger Rhydaman, yn fab hynaf i David John Anthony a'i wraig Adeline (ganwyd Lewis). Wedi gadael yr ysgol bu'n gweithio dan ddaear a derbyn hyfforddiant lleisiol gan Gwilym R. Jones. Daeth i amlygrwydd pan enillodd gystadleuaeth yr unawd bas yn Eisteddfod Genedlaethol Castell-nedd yn 1934, ac yntau'n ddim ond 21 oed. Un o feirniaid y

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 1208 for "David%20Lloyd%20George"