Y Bywgraffiadur Cymreig

GRUFFUDD GRYG (fl. ail hanner y 14eg ganrif), bardd Cesglir hyn oddi wrth ei gywydd i saith mab Iorwerth ap Gruffudd o Liwon ym Môn, gwŷr a oedd yn eu blodau yn ôl pob tebyg tua 1360-70. Dywed ei fod yn gâr iddynt, a chyfarch hwy fel ei geraint; gan hynny rhaid ei fod yn rhywfath o berthynas i lwyth Hwfa ap Cynddelw (gweler J. E. Griffith, Pedigrees, 5). Canodd hefyd i Einion ap Gruffudd, Chwilog, Eifionydd; cyfeiria at ei radd, 'ar waith ystad
HUGHES, HUGH JOHN (1912 - 1978), athro ysgol, awdur, golygydd ac adolygydd Meirionydd (1974) dan olygyddiaeth Geraint Bowen. Urddwyd ef yn 'Aelod er Anrhydedd' o Orsedd y Beirdd (Urdd Derwydd) yn Eisteddfod Genedlaethol y Bala, 1967. Bu'n aelod o Gyngor Cymdeithas Hanes a Chofnodion Sir Feirionydd o 1967 hyd ei farw. Dan nawdd Cymdeithas Addysg y Gweithwyr cynhaliodd ddosbarthiadau nos poblogaidd yn Ardudwy ar y cynganeddion. Roedd ganddo wybodaeth eang o gyfrinion cerdd dafod, a
RHYDDERCH AB IEUAN LLWYD (c. 1325 - cyn 1399?), cyfreithiwr a noddwr llenyddol awdl iddo gan Ddafydd y Coed yn ei gyffelybu i Selyf oherwydd ei ddoethineb, a hefyd i gymeriadau chwedlonol fel Arthur, Cai, Caw, Garwy Hir, Meirion, Bedwyr, Llŷr, Geraint, a'r arwr Ffrengig Rholant, gan adlewyrchu diddordeb Rhydderch yn y rhyddiaith Gymraeg a gedwir yn y llawysgrif enwog sy'n dwyn ei enw. Tua chanol y bedwaredd ganrif ar ddeg, comisiynodd Rhydderch ysgrifenyddion Ystrad Fflur
WILLIAMS, JOHN ELLIS CAERWYN (1912 - 1999), ysgolhaig Cymraeg a Cheltaidd . Etholwyd ef yn Gadeirydd yr Academi Gymreig 1966-75, yn Gymrawd Cymdeithas yr Hynafiaethwyr yn 1975, yn Gymrawd yr Academi Brydeinig yn 1978 (enillodd hefyd wobr Derek Allen yr Academi yn 1985) ac yn Aelod Anrhydeddus o Academi Frenhinol Iwerddon yn 1990. Cyflwynwyd dwy gyfrol deyrnged iddo (yr ail i'w goffadwriaeth): Bardos, gol. R. Geraint Gruffydd (1982), a Cyfoeth y Testun, gol. I. Daniel et al
DAVIES, ALUN TALFAN (1913 - 2000), bargyfreithiwr, barnwr, gwleidydd, cyhoeddwr a dyn busnes ymgeisydd y Rhyddfrydwyr dros Sir Gaerfyrddin, ond collodd ddwywaith i'r AS Llafur ar y pryd, yr Arglwyddes Megan Lloyd George. Yn etholiad cyffredinol 1966 daeth yn ail yn Ninbych i'r AS Ceidwadol Geraint Morgan. Bu'n gadeirydd ar Ryddfrydwyr Cymru 1963-1966. Roedd yn gefnogol iawn i ddatganoli, a phasiwyd cynnig ganddo yn cefnogi datganoli i Gymru yng nghynhadledd y Rhyddfrydwyr yn Torquay yn 1958. O
DAVIES, WINDSOR (1930 - 2019), actor dadleuon ambell waith. O ganol y 1980au ymlaen, chwaraeodd Davies rannau mwy difrifol, megis George Vance yn The New Statesman, David Lloyd George yn Mosely, General Tufto yn Vanity Fair, a Rottcodd yn Gormenghast. Yn 1988, ymunodd â chast llawn sêr o Gymru i recordio Under Milk Wood. Arweiniwyd y cast gan Syr Anthony Hopkins, gyda Syr Geraint Evans, y Fonesig Sian Phillips, Syr Harry Secombe a Philip
teulu NANNAU canu marwnadau iddo pan fu farw yn 1623. Nid gŵr heb ei brofedigaethau: yr oedd ar delerau drwg iawn â theuluoedd y Llwyn a Llwydiaid Rhiwaedog, ac Oweniaid yr Hengwrt; ac nid oedd ei geraint yng Nghefndeuddwr yn ddieuog o swcro brad yn ei erbyn (dywedid mai ei bechod mawr oedd gwthio ei fab Gruffudd yn aelod seneddol dros Feirion yn 1593 yn erbyn John Lewis Owen o'r Llwyn). Canolbwyntiodd ei elynion
COPPACK, MAIR HAFINA (1936 - 2011), awdur a cholofnydd . Cyhoeddwyd ei hymdrech yn Abergwaun ym 1986 yn gyfrol o dan y teitl Merch Morfydd. Barn R. Geraint Gruffydd, un o'r beirniaid, oedd “Campus o hunangofiant … y mae'r ysgrifennu'n gyson hwyliog a diddorol ac ar brydiau'n wefreiddiol.” Sylw Rhiannon Davies Jones oedd “Dawn lenyddol gynhenid gyda'r gyfoethocaf yn y gystadleuaeth.” Beirniadodd y Fedal Ryddiaith ddwywaith (1997 a 2002) a bu'n feirniad Llyfr y
THOMAS, EDWARD (1925 - 1997), paffiwr a hyfforddwr hynod o lwyddiannus a gwr cyhoeddus ym mywyd Merthyr Tudful . Gwahoddwyd ef yn aelod o Fwrdd Rheoli'r BBC yng Nghymru ac yn aelod o Fwrdd Pensiwn Bwrdd Glo Cenedlaethol, Adran De Cymru. Adnabyddid ef fel gwr bonheddig, cymwynasgar a haelionus, a llysgennad i dref ei febyd. Bu'n briod ddwywaith. Ganwyd mab, Edward, a merch, Lynne, o'i briodas gyntaf a Mwynwen Penry, ac o'r ail briodas, ganwyd Rhysian, Geraint a Delyth. Bu farw Eddie Thomas yn ei gartref ym Merthyr o
teulu WYNN Berthddu, Bodysgallen, ar ei ran ei hun eithr yr oedd yn gofalu am fuddiannau ei 'geraint' o Gymru; yr oedd William a Henry Bodwrda yn gymrodyr dano, a chawsant eu cofio yn ei ewyllys; ac os methodd Robert Wynn, Gwydir (a dderbyniasai y meistr fel efrydydd), â chael ei ethol yn gymrawd, nid ar y meistr yr oedd y bai; gofalodd ef fod Robert yn cael lle blaenllaw pan oeddid yn croesawu'r brenin a'r tywysog i'r coleg yn
ORMSBY-GORE, WILLIAM DAVID (1918 - 1985), gwleidydd, diplomydd, impresario'r cyfryngau Lloegr. Ymhlith aelodau bwrdd y cwmni newydd roedd nifer o Gymry blaenllaw, gan gynnwys Richard Burton a'i wraig Elizabeth Taylor, y canwr opera Geraint Evans, y comedïwr Harry Secombe, a'r darlledwr Wynford Vaughan-Thomas. HTV a ddarlledodd seremoni arwisgo'r Tywysog Charles yng Nghaernarfon yn 1969. Cyfrannodd yr Arglwydd Harlech at waith nifer o sefydliadau trawsbleidiol ac elusennau, megis Shelter
REES, THOMAS IFOR (1890 - 1977), llysgennad rhyfel. Wedi'r rhyfel, priododd Elizabeth Phillips, Trefaes Uchaf, Llangwyrfon, Ceredigion, yn 1919 a rhwng 1920 a 1930 ganwyd iddynt bedwar o blant - Morfudd, Ceredig, Nest a Geraint. Er ei holl deithio, Cymro i'r carn oedd T. Ifor Rees. Roedd ei Gymreictod yn bwysig iawn iddo, a gwnaeth yn sicr bod ei blant yn cael eu trwytho yn y Gymraeg o'r cychwyn, ble bynnag roedd y teulu'n byw ar y pryd. Yn y

Canlyniadau chwilio

25 - 36 of 49 for "Geraint"