Y Bywgraffiadur Cymreig

BAKER, WILLIAM STANLEY (1928 - 1976), actor a chynhyrchydd edmygedd o ddynion fel Tommy Farr a Jimmy Wilde a arferodd y grefft fonheddig mor llwyddiannus. Degawd yn ddiweddarach, dychwelodd Baker i'r teledu yn ei ran orau ar y sgrîn fach, fel y patriarch Gwilym yn addasiad Elaine Morgan o How Green Was My Valley. Mewn rhan a allasai fod fel arall yn oeraidd, a Gwilym i'w weld yn anghydnaws â radicaliaeth ei feibion a phenderfyniad ei wraig, Beth, a chwaraewyd
BARRETT, RACHEL (1874 - 1953), swffragét , arweiniodd Rachel ymgyrch yng ngogledd Cymru yn haf 1910 ac roedd yn rhan o ddirprwyaeth a aeth i gyfarfod â Lloyd George yn ei gartref yng Nghricieth. Wedi dadlau'n frwd ag ef am ddwy awr a hanner gadawodd Rachel yn argyhoeddedig bod Lloyd George yn gwbl wrthwynebus i'r WSPU a bod ei gefnogaeth i'r bleidlais i ferched yn anniffuant. Yn fuan ar ôl y cyfarfod hwnnw, penodwyd Rachel yn drefnydd y WSPU ar
BARRINGTON, DAINES (1727/1728 - 1800), barnwr, hynafiaethydd, a naturiaethwr John Wynn o Wydir, Inigo Jones, a phont Llanrwst), yn NLW MS 3484C (llythyr 8 Mawrth 1770, at Paul Panton eto - yn hwn y mae'n galw Edward Lhuyd '…one of the greatest men that ever existed for philological learning … also … a very distinguished fossilist'), ac yn NLW MS 12416D (llythyrau at John Lloyd, F.R.S., Wigfair - yn un o'r llythyrau hyn dywed Barrington y gall drefnu i Lloyd gael copi gan Paul
BELL, Syr HAROLD IDRIS (1879 - 1967), ysgolhaig a chyfieithydd Llenyddiaeth Gymraeg hyd 1900 (T. Parry). Ychwanegodd rai nodiadau eglurhaol ac atodiad o chwech ugain tudalen yn trafod llenyddiaeth yr ugeinfed ganrif. Cyhoeddwyd y cyfan o dan y teitl A History of Welsh Literature yn 1955. Yn 1926 aeth Bell ar daith i'r Aifft i gasglu papyri dros yr Amgueddfa Brydeinig. Ysgrifennodd yr hanes, a chyfieithwyd ef i'r Gymraeg gan D. Tecwyn Lloyd - Trwy diroedd y dwyrain, dwy
teulu BERRY (Arglwyddi Buckland, Camrose a Kemsley),, diwydianwyr a pherchnogion papurau newyddion yn 1926, a gynhwysai nifer fawr o gylchgronau anwleidyddol, adran lyfrau, dwy wasg ac Imperial Paper Mills. Y flwyddyn ddilynol prynasant Edward Lloyd Cyf. a weithiai un o felinau papur mwyaf y byd, yn ogystal â'u papur dyddiol safonol cyntaf yn Llundain, y Daily Telegraph. Erbyn hyn rheolent 25 papur a thua 70 o gylchgronau. Bu cystadleuaeth ffyrnig yn y tridegau, ond yn lle cynnig rhoddion i
BEVAN, BRIDGET (Madam Bevan; 1698 - 1779), noddwraig ysgolion cylchynol ysgolheigion, oedd y fwyaf llwyddiannus yn hanes y mudiad. Gadawodd Mrs. Bevan £10,000 er mwyn cadw'r ysgolion ymlaen, ond dymchwelwyd ei hewyllys gan ddau berthynas a oedd hefyd yn ymddiriedolwyr, sef yr Arglwyddes Elizabeth Stepney o Lanelli, a'r Llyngesydd William Lloyd, Danyrallt, Llangadog. Trosglwyddwyd ei holl eiddo i lys y Siansri, ac yno y bu am gyfnod o ddeng mlynedd ar hugain hyd nes y cynhyddodd
BEVAN, THOMAS (Caradawc, Caradawc y Fenni; 1802 - 1882), hynafiaethydd adnabyddid fel Llanelly Works). Yno daeth i gyffyrddiad a nifer o Gymry a oedd yn ymddiddori yn llenyddiaeth Cymru a'r eisteddfod - David Lewis (mab y Parch. James Lewis, Llanwenarth), Thomas Williams ('Gwilym Morganwg'), a John Morgan (y 'Rhifyddwr Egwan' yn Seren Gomer). Daeth i ymgydnabyddu ag arddull lenyddol trwy ddilyn dadleuon Thomas Price ('Carnhuanawc') a David Owen ('Brutus') ar dlodi'r iaith a
BEYNON, ROSSER (Asaph Glan Tâf; 1811 - 1876), cerddor ar gerddoriaeth. Efe hefyd oedd golygydd y tonau yn y cylchgrawn. Yn 1845 dug allan Rhan I casgliad o donau ac anthemau, dan yr enw Telyn Seion, a'r holl rannau yn un llyfr yn 1848. Ceir yn y casgliad 20 o donau o'i waith, ac ynddo am y tro cyntaf yr ymddangosodd y tonau 'Eifionydd' a 'Groeswen' o waith John Ambrose Lloyd. Dyma'r casgliad cyntaf y ceir rhifnodau amser y metronom wrth y gerddoriaeth
BEYNON, THOMAS (1744 - 1835), archddiacon Ceredigion, noddwr llenyddiaeth ac eisteddfodau Cymru ; derbyniodd coleg newydd Dewi Sant, Llanbedr-Pont-Steffan, yn helaeth o'i haelioni. Cynorthwyodd ysgolion cylchredol Madam Bevan (Griffith Jones, Llanddowror), a thystiodd i allu Morgan Rhys yr emynwr fel ysgolfeistr yn ei blwyfi yn 1771-2, gan wneud cais amdano dros dymor 1772-3. Noddodd Gymdeithas Cymreigyddion Caerfyrddin am flynyddoedd lawer, a bu'n aelod pwysig o bwyllgor eisteddfod Caerfyrddin yn 1819
teulu BLAYNEY Gregynog, Hawliai'r teulu eu bod yn ddisgynyddion Brochwel Ysgythrog. Y cyntaf o'r teulu y mae gwybodaeth bendant amdano yw IEUAN BLAENAU sydd â'i enw ' Evan Blayney o Dregynon ' ymhlith bwrdeisiaid y Trallwng yn y siartr a roddwyd i'r dref ar 7 Mehefin 1406. Sonnir am ei fab GRUFFYDD gan y bardd Lewis Glyn Cothi. Y nesaf o'r teulu oedd mab Gruffydd - sef EVAN LLOYD ap GRIFFITH, a'i fab yntau THOMAS ap
BLEDRI (bu farw 1022), esgob Llandaf Ceir son amdano yn ' Liber Landavensis ' yn unig. Dywedir yno iddo gael ei ddewis yn 983 gan feibion Morgan Hen (bu farw 974) a thywysogion eraill, gyda chlerigwyr a phobl yr esgobaeth yn cydsynio, a chael (yn ddiweddarach, y mae'n ddiau) gadarnhad Elfric, archesgob Caergaint. Un digwyddiad a groniclir yn ystod yr holl amser maith y bu'n esgob - mewn ymgyrch rhwng ei wyr ef a gwyr Edwin, brenin
BLETHIN, WILLIAM (fl. 1575 hyd 1590), esgob Llandaf Yr oedd yn Gymro Cymraeg a ganwyd ef yn Shirenewton Court, sir Fynwy, o linach Hywel Dda; yr oedd ei gâr Morgan Blethin yn abad Llantarnam yn 1532. Priododd Blethin Anne Young, nith Thomas Young, prifathro Broadgates Hall, Rhydychen (esgob Tyddewi ac archesgob Caerefrog wedi hynny). Pan fu Anne farw yn 1589 priododd Blethin Anne arall yr un flwyddyn. Cafodd ei addysg yn New Inn (neu Broadgates

Canlyniadau chwilio

13 - 24 of 1053 for "Morgan Lloyd"