Y Bywgraffiadur Cymreig

DAVIES, ELLIS WILLIAM (1871 - 1939), cyfreithiwr a gwleidydd Seneddol dros ranbarth Eifion o Sir Gaernarfon, yn olynydd i John Bryn Roberts. Cadwodd y sedd hon tan 1918. Yn ystod y cyfnod hwn bu'n aelod o'r Pwyllgor Adrannol ar Stadau Tiriog (1911), o'r Pwyllgor Adrannol ar y Gyfundrefn Rheithwyr (1911), o Bwyllgor Arbennig Lloyd George ar Bwnc y Tir (1912), o Gynhadledd Llefarydd Tŷ'r Cyffredin ar ddiwygio'r gyfundrefn etholiadol (1916), o Bwyllgor Adrannol yn
DAVIES, GEORGE MAITLAND LLOYD (1880 - 1949), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac apostol heddwch ferch, Jane Hedd. Oherwydd ei safiad yn erbyn rhyfel carcharwyd ef lawer gwaith yn ystod 1917-19. Yn 1923 etholwyd ef yn aelod seneddol dros Brifysgol Cymru fel heddychwr Cristionogol, ac fel cyfringennad gwnaeth waith pwysig dros heddwch yn yr ymgyflafareddu a fu rhwng Lloyd George a De Valera er enghraifft. Collodd ei sedd yn yr etholiad dilynol ac yn 1926 ordeiniwyd ef yn weinidog yn Eglwys y M.C
DAVIES, GRIFFITH (1788 - 1855), mathemategwr ar ei gyfer. Yn 1827 ymroes i wrthwynebu cais rhai tirfeddianwyr i gau'r comin yn Llanwnda a Llandwrog a difreinio'r lliaws tyddynwyr a sefydlasai yno. Trwy ei ymdrechion ef a chyfeillion eraill llwyddwyd i ladd Bil Seneddol y tirfeddianwyr. Yn 1830 dewiswyd ef yn archwilydd chronfa filwrol Bombay, a'r flwyddyn ddilynol cafodd waith cyffelyb gyda chronfa filwrol Madras. Gwnaeth ei waith i bob
DAVIES, GWILYM ELFED (Barwn Davies o Benrhys), (1913 - 1992), gwleidydd Llafur gadeirydd ei bwyllgor llywodraeth leol, 1959-61. Davies oedd AS Dwyrain y Rhondda yn y Senedd rhwng 1959 a 1974 pan ymddeolodd o'r senedd adeg creu un etholaeth unedig sengl ar gyfer cwm Rhondda. Ei olynydd fel AS Llafur y Rhondda oedd T. Alec Jones. Etholwyd Davies yn ysgrifennydd Grŵp Seneddol y Glowyr ym 1964, ac ef oedd cadeirydd y Blaid Seneddol Gymreig, 1968-69. Fe fu'n ysgrifennydd seneddol preifat
DAVIES, GWILYM PRYS (1923 - 2017), cyfreithiwr, gwleidydd ac ymgyrchydd iaith trafod ac am iddynt gefnogi Ithel Davies yn hytrach na Trefor Morgan yn ymgeisydd seneddol yn Ogwr yn 1950. Pellhaodd oddi wrthynt a phenderfynodd, pan ddaeth dyddiau'r Mudiad i ben, ymuno â'r Blaid Lafur. Derbyniodd swydd cyfreithiwr yng nghwmni Morgan, Bruce a Nicholas, Porth a Phontypridd. Daeth i adnabod undebwyr llafur amlwg maes glo'r de, a gwahoddwyd ef i rannu llwyfan gydag Aneurin Bevan yn
DAVIES, IFOR (1910 - 1982), gwleidydd Llafur Gomisiynydd y Trysorlys a chwip y Llywodraeth Lafur, 1964-66, ac yn is-ysgrifennydd gwladol yn y Swyddfa Gymreig arfaethedig, Ebrill 1966-Hydref 1969. Yno chwaraeodd ran ganolog yn ystod blynyddoedd sefydlu'r adran newydd. Gwasanaethodd hefyd yn gadeirydd yr Uwch Bwyllgor Cymreig lle bu ei degwch a'i wybodaeth eang o'r senedd yn destun edmygedd i Aelodau Seneddol o bob plaid. Bu Davies hefyd yn aelod o
DAVIES, JAMES EIRIAN (1918 - 1998), bardd a gweinidog cyhoedd a'r cyfryngau pan safodd fel ymgeisydd seneddol dros Blaid Cymru yn etholaeth Caerfyrddin yn Etholiad Cyffredinol 1955 ac eto mewn is-etholiad yn 1957. Cefnogai ei phriod hi yn yr etholiadau hyn ac yn ei hymgyrchoedd eraill dros yr iaith Gymraeg a'r bywyd crefyddol. Ganwyd iddynt ddau fab, Siôn Eirian (1954) a ddaeth yn llenor Cymraeg llawn-amser, a Guto (1958). Cafodd Eirian a'i briod ddylanwad
DAVIES, JAMES KITCHENER (1902 - 1952), bardd, dramodydd a chenedlaetholwr pregethwr. Eithr fel un o ladmeryddion Plaid Cymru y daeth i'r amlwg. Yr oedd yn areithiwr meistrolgar a dylanwadol, â dawn i gynhyrfu. Canfasiai a chynhaliai gyrddau awyr-agored (yn aml yng nghwmni ysbrydoledig Morris Williams, a'i wraig Kate (Roberts) hefyd, a drigai yn yr un stryd am gyfnod). Wedi sefyll am y cyngor sir, safodd yn ymgeisydd seneddol ei blaid yn nwyrain y Rhondda yn 1945, ac yn y
DAVIES, JOHN LLOYD (1801 - 1860) Blaendyffryn, Alltyrodyn,, aelod seneddol ynad heddwch ac yn ddirprwy raglaw dros siroedd Aberteifi a Chaerfyrddin, ac yn uchel siryf sir Aberteifi yn 1845. Yn 1855 fe'i etholwyd yn aelod seneddol dros Fwrdeisdrefi Aberteifi ond fe ymddeolodd yn yr etholiad cyffredinol ddwy flynedd yn ddiweddarach. Ceidwadwr ydoedd mewn gwleidyddiaeth ac yn aelod selog o'r Eglwys. Yn ystod gwrthryfel Beca ef oedd prif wrthwynebydd y rhai a dorrai'r clwydi yn
DAVIES, NOËLLE (1899 - 1983), llenor, addysgydd ac ymgyrchydd gwleidyddol in close touch with reality.' Arwydd o barch Lewis tuag ati yw'r ffaith iddo gael ei enwebu ganddi - ynghyd â'r Athro T. H. Parry-Williams - yn ei ymgais am sedd Prifysgol Cymru mewn etholiad seneddol yn 1931. Arweiniodd Noëlle a D. J. Davies ymgyrch hir y Blaid i gadw sir Fynwy'n rhan o Gymru, gan gyd-gyhoeddi Is Monmouthshire In Wales? yn 1943. Un peth pwysig a'u galluogodd i gynhyrchu swmp mor
DAVIES, RICHARD (1818 - 1896), aelod seneddol Bwcleaid Baron Hill (Biwmares) a oedd wedi meddiannu'r sedd ers cyn cof, naill ai'n bersonol neu trwy wyr o'u dewis hwy; ond erbyn hyn yr oedd y llanw Radicalaidd wedi codi'n gryf, a barnodd y Bwcleaid hi'n ddoeth gilio o'r frwydr. Daliodd Davies y sedd hyd 1886, pan ymneilltuodd am na ddygymyddai â rhoi ymreolaeth i Iwerddon. Nid efe, fel yr honnir yn aml, oedd yr aelod seneddol Ymneilltuol cyntaf yng
DAVIES, (FLORENCE) ROSE (1882 - 1958), actifydd y Blaid Lafur a henadur lleol Weinidog Iechyd ym 1926. Yn ystod y 1920au cynnar bu Davies yn flaenllaw yn yr ymgais i sefydlu trefniadaeth y Blaid Lafur o fewn etholaeth seneddol newydd Aberdâr, a hi a etholwyd yn ysgrifenyddes gyntaf Cyngor Ymgynghorol Merched Llafur Dwyrain Morgannwg. Daeth yn frwd ei chefnogaeth i addysg wleidyddol fwy pellgyrhaeddol i ferched. Daeth hefyd yn weithgar o fewn Urdd Gydweithredol y Merched, rhychwant

Canlyniadau chwilio

49 - 60 of 432 for "Seneddol"