Y Bywgraffiadur Cymreig

THOMAS, ROBERT (Ap Vychan; 1809 - 1880), gweinidog ac athro diwinyddiaeth gyda'r Annibynwyr, bardd a llenor gyngor ar bob llaw. Ef, ond odid, yn unig a gadwodd ei enw da yn ddilychwin drwy holl 'helynt y cyfansoddiadau' ynglŷn â Choleg y Bala; a safodd wrth ochr ei gyfaill M. D. Jones i'r diwedd. ELLIS THOMAS (1823 - 1878), bardd Barddoniaeth Brawd i 'Ap Vychan'. Pan symudodd ei deulu i Feifod, Sir Drefaldwyn, bu'n gweithio ar ffermydd yn y sir honno, ac wedyn, fel gof, yn Rhuddlan a Kinsford (Sir y Fflint
THOMAS, SIMON, gweinidog Presbyteraidd, ac awdur Ychydig dros ben a wyddys amdano. Dywed D. Lleufer Thomas (yn ysgrif y D.N.B. ar Joshua Thomas) ei fod yn ewythr i hwnnw, ac mai gydag ef yn nhref Henffordd y prentisiwyd Joshua Thomas yn 1739. Yn ôl Joshua Thomas (Hanes y Bedyddwyr ymhlith y Cymry, arg. 1af, xxvii) fe'i ganed yn y Cilgwyn, gerllaw Llanbedr-pont-Steffan. Y mae'n eglur iddo gael addysg glasurol yn rhywle. Dywed T. Eirug Davies
THOMAS, WILLIAM (KEINION) (1856 - 1932), gweinidog Annibynnol, a newyddiadurwr Ganwyd ym Mangor 25 Medi 1856, yn fab hynaf i Robert Hughes Thomas, prif ôf chwarel y Penrhyn, a'i wraig Elinor. Bu'n ddisgybl-athro dan T. Marchant Williams, yna aeth tua 1872 i Fanceinion fel cyfrifydd mewn swyddfa. Codwyd ef i bregethu yng nghapel Garside Street, yna bu yng ngholeg annibynnol y Bala dan M. D. Jones pryd y mabwysiadodd yr enw ychwanegol 'Ceinion' (wedi hynny, 'Keinion'). Dyma
THOMAS, WILLIAM (bu farw 1554), ysgolhaig mewn Eidaleg, a chlerc Cyfrin Gyngor y brenin Edward VI ddienyddio ar 18 Mai 1554. Ysgrifennai D. Lleufer Thomas yn 1898. Wedi hynny darganfuwyd ffeithiau eraill ynglŷn â gyrfa William Thomas, a defnyddiwyd y rhan fwyaf ohonynt gan E. R. Adair yn ei 'William Thomas: A Forgotten Clerk of the Privy Council' a gynhwysir yn Tudor Studies presented … to Albert Frederick Pollard (London, 1924). Awgryma Adair y gallai Thomas, enw yr hwn a gysylltid gan draddodiad â
THOMAS, WILLIAM (Islwyn; 1832 - 1878), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a bardd Ganwyd 3 Ebrill 1832 yn 'Tŷ'r Agent' yn agos i Ynys-ddu, pentref yn nyffryn Sirhywi, sir Fynwy. Mesurwyr tir a pheirianwyr oedd ei ddau frawd, David Thomas a John Thomas, a chychwynnodd 'Islwyn' ddysgu eu crefft hwy, ond gwelodd ei frawd-yng-nghyfraith, y Parch. D. Jenkyns ('Jenkyns y Babell'), ddeunydd pregethwr ynddo, a danfonwyd ef i ysgolion yn Nhredegar, Casnewydd, a'r Bont-faen, ac i
TREGELLES, SAMUEL PRIDEAUX (1813 - 1875), ysgolhaig Beiblaidd, ieithydd Loegr, eithr ni chefnodd yn llwyr ar rai o egwyddorion Brodyr Plymouth. Addysgwyd yn ysgol ramadeg y Parch. T. Sheepshanks, Falmouth (1825-8), a symud yn llanc 15 oed i Fynachlog Nedd. Bu yno am chwe blynedd (1829-35), ac yn ôl un dystiolaeth, clerc ydoedd yn swyddfa'r gwaith haearn. Eithr dywaid D. Rhys Phillips iddo fynd yno yn brentis peiriannydd, ac yr arferai gynnau'r tanau yn y bore cyn cyrraedd
TURNBULL, MAURICE JOSEPH LAWSON (1906 - 1944), cricedwr a chwaraewr rygbi , yn un o sefydlwyr Clwb Sboncen Caerdydd, enillodd bencampwriaeth sboncen De Cymru. Gwasanethodd yn y Gwarchodlu Cymreig yn yr Ail Ryfel Byd. Yn Uwchgapten yn y Bataliwn Cyntaf, fe'i lladdwyd ger pentref Montchamp ar 5 Awst 1944 tra'n arwain grŵp bach yn ystod gwrth-ymosodiad gan yr Almaenwyr yn dilyn glaniadau D-Day yn Normandi.
TURNOR, DAVID (1751? - 1799), clerigwr a diwygiwr amaethyddol , deon gwlad Daugleddau, 1795, ficer Penbryn, 1796-9, a rheithor Maenordeifi, 1797-9. Yr oedd yn ustus heddwch yng Ngheredigion, ac yn un o sefydlwyr y Gymdeithas er Cefnogi Hwsmonaeth a Diwydrwydd yn y Sir, 1790, ac yn fawr ei ddiddordeb mewn sychu tir a phlannu coed. Yr oedd yn gyd-awdur A General View of Agriculture of the County of Cardigan, 1794, gyda Thomas Lloyd, Bronwydd (gweler Syr T. D. Lloyd
VALENTINE, LEWIS EDWARD (1893 - 1986), gweinidog y Bedyddwyr, awdur a chenedlaetholwr Weinyddiaeth Amddiffyn gynlluniau i godi gwersyll ymarfer i'r Awyrlu ym Mhorth Neigwl yn Llŷn, ar dir hen blas Penyberth. Y weithred bennaf y cofir Lewis Valentine amdani yw ei ran yn llosgi'r Ysgol Fomio gyda Saunders Lewis a D. J. Williams ar 8 Medi 1936. Yn yr achos hwn daeth ei genedlaetholdeb a'i heddychiaeth ynghyd mewn gweithred symbolaidd a ysbrydolodd lawer o genedlaetholwyr dros y degawdau dilynol
teulu VAUGHAN Corsygedol, gywydde D[afydd] ap G[wilym].' Gwyddys bod rhai o'r Fychaniaid yn casglu llawysgrifau a llyfrau. Pan ddaeth llawysgrifau Cymraeg Plas Mostyn (Sir y Fflint) i Lyfrgell Genedlaethol Cymru yn 1918 yr oedd yn eu mysg o leiaf 10 (os nad 11) o gyfrolau a fuasai gynt yng Nghorsygedol, sef NLW MS 3034B, NLW MS 3038B, NLW MS 3039B, NLW MS 3047C ('Llyfr Coch Nannau'), NLW MS 3048D ('Llyfr Gwyn Corsygedol), NLW MS
VAUGHAN, EDWIN MONTGOMERY BRUCE (1856 - 1919), pensaer Ganwyd Bruce Vaughan 6 Mawrth 1856 yn Stryd Frederick, Caerdydd, y pedwerydd a'r ieuengaf o blant Thomas Vaughan, llongwr a theiliwr, a'i wraig, Jane Agnes Gribble (gynt Davies). Addysgwyd ef mewn ysgol breifat yn Stryd Charles, Caerdydd cyn ei erthyglu i W. D. Blessey, pensaer lleol amlwg, ac yna mynychodd Ysgolion Gwyddoniaeth a Chelf Caerdydd, cyn ennill medal y Gymdeithas Bensaernïol ym 1880
VAUGHAN, Syr JOHN (1603 - 1674), barnwr benthyg i Robert Vaughan, Hengwrt, i'w chopïo (gweler ysgrif E. D. Jones yn Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, iv, 123). Yn un o'i opiniynau mwyaf nodedig, dywedodd nad oedd hawl gan y llysoedd yn Westminster i anfon 'final process' i Gymru (Reports, 395). Yr oedd ei awdurdod yn ddigon i ddiogelu'r llysoedd Cymreig am gyfnod. Sylfaenodd ei ddadl ar safle Cymru yn y Canol Oesoedd, ac, yn ei farn ef

Canlyniadau chwilio

349 - 360 of 400 for "d〈[]=en"