Y Bywgraffiadur Cymreig

ABDUL-HAMID, SHEIKH (1900 - 1944), pensaer ac arweinydd Mwslemaidd gwasanaethu fel aide-de-campe i Dywysog Cymru. Roedd ei gyflogwr, Henry Vaughan Lanchester, yr un a gefnogodd Abdul-Hamid i ddod i Brydain, hefyd wedi adeiladu Neuadd y Ddinas Caerdydd, un o dlysau pensaernïol Cymru. Ac yn olaf, yn sgil yr Ail Ryfel Byd roedd Abdul-Hamid wedi symud i ogledd Cymru. Trwy gydol ei fywyd, felly, byddai wedi clywed am y genedl hon ar ganol yr Ymerodraeth Brydeinig. Efallai nad
ANGHARAD, ferch MORGAN ap MEREDUDD (1293 or 1299) - gweler IFOR HAEL
ANTHONY, HENRY MARK (1817 - 1886), arlunydd
ANTHONY, WILLIAM TREVOR (1912 - 1984), canwr gystadleuaeth oedd y canwr Henry Plunket Greene, a'i hanogodd i ddilyn gyrfa broffesiynol. Arweiniodd ei athro Gwilym R. Jones ymgyrch leol i godi arian iddo gael hyfforddiant yn Llundain, a bu'n astudio yn yr Academi Gerdd Frenhinol o 1935 hyd 1939, dan gyfarwyddyd Norman Allin. Enillodd ysgoloriaeth George Mence Smith, ac ar derfyn ei gwrs Wobr Goffa Robert Radford a Gwobr Goffa Rutson. Yn ystod y cyfnod
AP GWYNN, ARTHUR (1902 - 1987), Llyfrgellydd, a thrydydd llyfrgellydd Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth chynnydd araf a dyfodol ansicr braidd': dyna fel y disgrifiodd Arthur ap Gwynn ei gyfnod yn llyfrgellydd Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth. Gorffennodd J. D. Williams, ei ragflaenydd, ei adroddiad ar Lyfrgell y Coleg yn y llyfr The College by the Sea (golygydd: Iwan Morgan, 1928) gyda chyfeiriadau at y Llyfrgell yn tyfu i'w 'maint presennol o tua 50,000 o gyfrolau ac eithrio llyfrgelloedd dosbarth neu
ASHTON, CHARLES (1848 - 1899), llyfryddwr a hanesydd llenyddiaeth Cymru 1896). Enillodd hefyd yn eisteddfod Chicago, U.D.A., 1893, am draethawd ar 'Y Beirdd Cymreig o William Llŷn hyd at Gwilym Hiraethog.' Cyhoeddwyd y pethau a ganlyn hefyd o waith Ashton : (a) Traethawd ar Ffeiriau Cymru (Llanelli, 1881), (b) Bywyd ac Amserau yr Esgob Morgan (Treherbert, 1891), (c) A Guide to Dinas Mawddwy (Aberystwyth, 1893), a (ch) Y Ddirprwyaeth Dirol Gymreig (Dolgellau, 1895), sef
ATKIN, LEON (1902 - 1976), gweinidog yr Efengyl Gymdeithasol ac ymgyrchydd dros y difreintiedig yn ne Cymru . Cythruddwyd arweinyddion y Synod a threfnwyd i'w symud i Gernyw, ond gwrthododd Atkin dderbyn eu dyfarniad. Clywodd Parchg. Edward Morgan, gweinidog gyda'r Annibynwyr yng Nghaerdydd, am wrthodiad Atkin ac awgrymodd i nifer o eglwysi Annibynnol eu bod yn ei wahodd atynt yn weinidog. Daeth gwahoddiadau o Aberpennar, Abertawe ac Elái yng Nghaerdydd. Derbyniodd Atkin y capel gwanaf o'r tri, sef St Paul yn
AWBREY, WILLIAM (c. 1529 - 1595), gwr o'r gyfraith sifil archesgob Parker a farnodd fod priodas Lady Catherine Grey â Hertford yn anghyfreithlon (1552) - achos yr oedd a fynnai â chwestiwn esgyniad i'r orsedd; a thrachefn pan aeth ei berthynas a'i noddwr Henry Herbert, ail iarll Penfro, yn rhinwedd ei swydd fel prif arweinydd cyrch milwrol y frenhines Mari ar Ffrainc, ag Awbrey gydag ef yno i wasanaethu fel barnwr ('Judge Advocate') (1557); ac yn yr amrywiol
teulu BAILEY Glanusk Park, Bailey I fel barwnig ac yn ystad Glanusk gan ei wyr, Syr JOSEPH RUSSELL BAILEY (1840 - 1906), yr ail farwnig; gwnaethpwyd ef yn farwn Glanusk yn 1899. Gwnaeth ychwanegiadau pwysig at Hist. of Brecknocks (Theophilus Jones). Dilynwyd yntau gan ei fab, Syr JOSEPH HENRY RUSSELL BAILEY (1864 - 1928), ail farwn Glanusk.
BAKER, DAVID (1575 - 1641), ysgolhaig Benedictaidd a chyfriniwr erledigaeth. Daeth y tad drosodd hefyd - o dan ddylanwad Dr. Morgan Clynog, nai Morus Clynnog. Yn 1607 bu'n foddion i ail-ymgorffori aelodau urdd y Benedictiaid yn Lloegr trwy Dom Sigebert Buckley, gwr y dywedir ei hanu o Fiwmares. Ordeiniwyd Baker yn offeiriad yn Rheims yn 1613 a bu'n byw am gyfnod yn nhai rhai teuluoedd Seisnig a oedd yn Gatholig a chadw mewn cysylltiad a De Cymru. Bu iddo dalu am
BAKER, WILLIAM STANLEY (1928 - 1976), actor a chynhyrchydd Ganwyd Stanley Baker ar 28 Chwefror 1928 yn 32 Stryd Albany, Ferndale yn y Rhondda Fach, sir Forgannwg, yr ieuengaf o dri o blant John Henry Baker (1896-1950), halier a dyn injan, a'i wraig Elizabeth Louisa (g. Locke, 1896-1974). Tyfodd i fyny yn 'blentyn gwyllt', yn ôl ei addefiad ei hun, a fyddai'n mitsio ysgol mor aml ag y gallai. Pan gollodd tad Baker ei goes mewn damwain dan ddaear
BALLINGER, Syr JOHN (1860 - 1933), llyfrgellydd cyntaf Llyfrgell Genedlaethol Cymru Ganwyd ym Mhontnewynydd, sir Fynwy, 12 Mai 1860, yn fab i Henry Ballinger; bu farw ym Mhenarlâg, Sir y Fflint, 8 Ionawr 1933. Derbyniodd John Ballinger elfennau ei addysg mewn ysgol yn Canton, Caerdydd; yna, yn 15 oed, aeth yn gynorthwyydd yn Llyfrgell Rydd Caerdydd, lle y bu am bum mlynedd nes mynd ei hunan yn llyfrgellydd Doncaster; dychwelodd yn 1884 i fod yn brif lyfrgellydd Caerdydd ac i

Canlyniadau chwilio

1 - 12 of 1074 for "henry morgan"