Y Bywgraffiadur Cymreig

THOMAS, EBENEZER (Eben Fardd; 1802 - 1863), ysgolfeistr a bardd Ganwyd Awst 1802 yn Nhanlan, yn ymyl pentref Llangybi yn Eifionydd, mab Thomas Williams, gwëydd, a Catherine Prys, aelodau selog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd yng nghapel Ysgoldy, Pencaenewydd, lle yr ymunodd y mab â'r seiat yn 1811. Cafodd addysg mewn ysgolion yn Llanarmon, Llangybi, ac Abererch, a dysgodd grefft ei dad. Bu am ychydig mewn ysgol yn Nhudweiliog yn Llŷn, ac wedi marw ei frawd
THOMAS, ROBERT (bu farw 1774), bardd, a chlochydd Llanfair Talhaearn, sir Ddinbych Ef a gopïodd gan mwyaf o lawysgrif NLW MS 6146B a gynnwys gerdd rydd o'i waith ar y testun 'Cywydd y Dylluan' (193-8), a chyfieithiad ganddo o'r Lladin o ddarn o ryddiaith 'Am y flwyddyn a'i rhannau' (187 et seq.). Yn ei law ef hefyd y mae cofrestr eglwys Llanfair Talhaearn am y blynyddoedd 1740-74. Cyfeillion iddo oedd Siôn Powel, Dafydd Siôn Prys, ac Evan Evans ('Ieuan Brydydd Hir'). Fe'i
TUDUR PENLLYN (c. 1420 - c. 1485-90), bardd Am ei ach, gweler llawysgrifau Peniarth MS 125: Cywyddau ymryson Edmwnd Prys a Wiliam Cynwal, Peniarth MS 139i Peniarth MS 139ii Peniarth MS 139iii, Peniarth MS 176: Achau, Wrexham l, a Stowe 669. Tudur Penllyn ab Ieuan ab Iorwerth Foel ydoedd, ond yn un llawysgrif ceir Tudur Penllyn ap Dafydd ab Ieuan ab Iorwerth Foel; yr oedd yn olrhain ei linach i Feirion Goch, uchelwr o Edeirnion, sylfaenydd
teulu VAUGHAN Pant Glas, i ' Thomas Vichan ap Robert ap Rice.' Bu'r Thomas Vaughan hwn yn briod ddwywaith, a thardd llinach olynol y Pant Glas o'r ail briodas, a Catherine Conway o Fryn Euryn (profwyd ei hewyllys yn 1588); gan i Wiliam Llŷn. (a fu farw 1580) ganu marwnad iddo, y mae'n rhaid ei fod yntau wedi marw cyn 1580. Ei aer oedd THOMAS VAUGHAN (II), a enwir mewn cywyddau gan ei gâr Thomas Prys o Blas Iolyn; dywedir
VAUGHAN, ROBERT (1592? - 1667), hynafiaethydd a pherchen llyfrgell enwog Hengwrt Ucheldre; a GRUFFUDD VAUGHAN a etifeddodd Ddolmelynllyn ac a briododd Catherine ferch John ap Robert ap John ap Lewis ap Meredith, Glynmaelda; MARGARET a briododd (1) William Prys, rheithor Dolgellau, a (2) Robert Fychan ap Tudur Fychan, Caerynwch; JANE a briododd Robert Owen, Dolyserau; ELIN a briododd Dafydd Elis ap Rowland Elis, Gwanas; ac ANN a briododd Hugh Evans, Berthlwyd, Llanelltyd.
WEBB, HARRI (1920 - 1994), llyfrgellydd a bardd yn etholiad cyffredinol 1970 ond, mewn gwirionedd, roedd Plaid Cymru'n rhy ddof iddo. Trwy'r 1950au roedd wedi bod yn rhan o fudiad Gweriniaethol Cymru - a gynhelid gan lond dwrn o bobl megis Gwilym Prys Davies, Cliff Bere, Huw Davies, Ithel Davies - a golygodd ei bapur newydd deufisol. Ni lwyddodd y mudiad i ennill cefnogaeth ar lawr gwlad, ac yn y pen draw symudodd Harri ymlaen i Blaid Cymru fel
WILLIAMS, EVAN (1706), telynor mesur cyffredin, (8.6.8.6.) fel y gellid canu salmau cân Edmund Prys arnynt a oedd yn 8.7.8.7. Cyfansoddodd hefyd wyth o donau ym mesur newydd Prys 8.7.8.7. Dyma'r tonau cyntaf o waith Cymro i gael eu hargraffu. Ceir hefyd am y tro cyntaf gyda'r tonau gyfarwyddyd pa fodd i ganu. Cyfeirir ato gan Forysiaid Môn yn eu llythyrau, ond nid oes hanes ei fywyd ar gael, na pha bryd y bu farw; ymddengys ei enw
WILLIAMS, OWEN (1774 - ar ôl 1827), cerddor yn ddwy gyfrol. Cynnwys y gyfrol gyntaf donau ar gyfer mesur salmau can Edmund Prys, a'r ail gyfrol donau ar gyfer mesurau newydd gan ' Pantycelyn ' ac eraill - y gerddoriaeth wedi ei threfnu gan S. Wesley a V. Novello. Y mae'r ddau gasgliad yn werthfawr. Yn 1827 dug allan The Harp of David King of Israel or Royal Psalm of Zion. Ceir yn hwn hanes ei fywyd; dywed iddo trwy ddylanwad C. W. Williams
WILLIAMS, WILLIAM JOHN (1878 - 1952), arolygwr ysgolion a chyfarwyddwr Cyngor Gwasanaeth Cymdeithasol Cymru a Mynwy . Daeth yn fargyfreithiwr yn y Middle Temple yn 1912 ac yn arolygwr ysgolion yn Adran Gymreig y Bwrdd Addysg yn 1915. Chwaraeodd ran bwysig mewn meithrin defnydd o'r Gymraeg yn ysgolion elfennol Sir Gaerfyrddin. Yn 1933 olynodd Dr. G. Prys Williams yn Brif Arolygwr Ysgolion ac arhosodd yn y swydd hon hyd ei ymddeoliad yn Rhagfyr 1944. Cymerai ddiddordeb arbennig mewn efrydiau allanol, yn enwedig yng
teulu WYNN Maesyneuadd, Llandecwyn Gruffydd Phylip tri o ' Phylipiaid Ardudwy'; ceir 'cywydd moliant' hefyd i 'Mastr Edward Humffre' gan Gruffydd Phylip. Trwy ei wraig gyntaf (o dair) yr oedd Edward ab Humphrey yn dad ROBERT AB EDWARD AB HUMPHERY, ei aer. Priododd hwnnw ag Elliw, ferch ac aeres Ifan ap Rhys Hendre'r Mur, Maentwrog, a gadael dwy ferch - (1) Elizabeth, a ddaeth yn wraig Robert, un o feibion yr archddiacon Prys, a (2
teulu WYNN Ynysmaengwyn, Dolau Gwyn, ), a briododd â Syr JAMES PRYSE Gogerddan (bu yntau farw yn 1642), a (2) CATHERINE, a ddaeth yn wraig John Owen ap John ap Lewis ab Owen, Llwyn, Dolgellau. Canodd Siôn Cain gywydd i 'Syr Siams Prys marchog, o ynys y maengwyn,' yn 1633 (Peniarth MS 116); ceir hefyd gywydd gan Richard Phylip 'I Syr Siams Prys o ynis y maengwyn i ofyn kledde a dagar dros Sion Huwes o faes y pandy' (gweler yr erthygl ar

Canlyniadau chwilio

85 - 95 of 95 for "prys"