ABEL, JOHN (1770 - 1819), gweinidog Annibynnol

Ganwyd yn Llanybri, Sir Gaerfyrddin, 1770, i William Abel, pregethwr cynorthwyol, un o gychwynwyr (1813) achos y Capel Newydd yno. Honnir iddo fynd 'i Academi Caerfyrddin,' ond yn Abertawe yr oedd yr Academi ar y pryd.

Yn 1794 dilynodd David Davies fel gweinidog eglwys fechan Capel Sul, Cydweli, a chadwai ysgol. Nid oedd John Abel yn 'uniongred'; dywed yr Undodwr Wright, a ymwelodd â Chymru yn 1816, y 'cyfrifid ef yn Ariad'; a rhoes fenthyg ei gapel yn rhwydd i Wright.

Bu farw 25 Mehefin 1819.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• Thomas Rees a John Thomas, Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, iii, 336, 471
• E. Pan Jones, Oriel Coleg Presbyteraidd, Caerfyrddin: yn cynwys hanes yr holl fyfyrwyr fu yn y coleg o 1796 hyd 1899 (Merthyr Tydfil 1909), 29, 246
• Monthly Repository, 1816
• H. P. Roberts, Nonconformist Academies in Wales (1662-1862), Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, 1928-9, t.56

Darllen Pellach

• T. Morgan, Enwogion Cymreig 1700-1900 (1907), t.7
• Family notices: Married, The Cambrian, 22 Ebrill 1815, t.3

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20733349

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/