DAVIES, DAVID (bu farw 1807), golygydd Y Geirgrawn, gweinidog Annibynnol

Dyn o Lanybydder mae'n debyg. Aeth i'r academi yn Abertawe yn 1786, ond yn 1787 urddwyd ef yn fugail ar ddwy eglwys Capel Sul (Cydweli) a Phen-y-graig. Yn 1790, symudodd i Dreffynnon, a bu yno hyd 1800. Yno y dug allan Y Geirgrawn (naw rhifyn, Chwefror-Hydref 1796), olynydd Cylchgrawn Morgan John Rhys. Pleidiai'r Geirgrawn egwyddorion Radicaliaeth yn bur bendant - ynddo, er enghraifft, argraffwyd trosiad Cymraeg o'r ' Marseillaise ' - ac awgryma Thomas Roberts, Llwyn'rhudol i Davies fod mewn cryn berygl ar law'r awdurdodau gwladol. Efallai i'w olygiadau dramgwyddo ei gynulleidfa hefyd, oblegid dengys llythyrau yn Llyfrgell Coleg y Gogledd (Scorpion MSS.) ei fod yn anghymeradwy ganddi 'era blynyddoedd,' a bod y gynulleidfa'n 'edwino'n gyflym iawn.' Ni wyddys mo'i hanes rhwng 1800 a 1802, pan aeth yn weinidog i'r Trallwng. Oddi yno, symudodd (1803) i eglwys Stoneway yn Bridgnorth (eglwys y bu iddi res hir o weinidogion Cymreig); preswyliai mewn tŷ o'r enw Bridgen Hall, a chadwai ysgol ynddo. Yr oedd iddo air uchel iawn yn Bridgnorth; bu farw yno yn 1807, a chladdwyd ef o fewn muriau'r capel.

Awdur

• Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)

Ffynonellau

• Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru, 373; iii, 443, 470; iv, 219
• Elliot, Congregationalism in Shropshire (1898), 76
• R. T. Jenkins, Hanes Cymru yn y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg, Cyfrol 1, 1789-1843 (Caerdydd 1933), 1933, 25-7

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 22005200
• Wikidata: Q18529684

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/