BENNETT, RICHARD (1860 - 1937), hanesydd Methodistaidd
Dyddiad geni: 1860
Dyddiad marw: 1937
Rhiant: Jane Bennett (née Richards)
Rhiant: Edward Bennett
Rhyw: Gwryw
Galwedigaeth: hanesydd Methodistaidd
Maes gweithgaredd: Crefydd; Hanes a Diwylliant; Llenyddiaeth ac Ysgrifennu
Awdur: Robert Thomas Jenkins
Ganwyd yn Hendre, Cwm Pennant, Llanbrynmair, 21 Medi 1860, yn fab i Edward Bennett, ffermwr, a'i wraig Jane (Richards), a oedd o'r un cyff a Richard Lumley. Ni chafodd ond addysg gynradd, a bu fyw ar ei dyddyn genedigol hyd 1914, pan ymneilltuodd (yn herwydd trymder ei glyw) i Fangor, ac wedyn i Gaersws, lle y bu farw 13 Awst 1937, yn ddi-briod.
Er yn fore, yr oedd yn Bennett dueddfryd at chwilota hanesyddol, a chopïodd gofrestrau plwyfi ei ardal. Yn 1899 dechreuodd sgrifennu i'r Traethodydd. Yn 1905 aeth i Drefeca i ddarllen y llawysgrifau yno; ac o hynny allan bwriai bob gaeaf yn Nhrefeca, gan ddychwelyd at waith y fferm yn y gwanwyn. Efo a gopïodd lythyrau Trefeca at eu cyhoeddi yn Atodiadau Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid Calfinaidd, a chyfrannodd nifer o erthyglau i'r un cyhoeddiad.. Cyhoeddodd y llyfrau a ganlyn: Blynyddoedd Cyntaf Methodistiaeth (Caernarfon, 1909), Methodistiaeth Trefaldwyn Uchaf (Bala, 1929), Methodistiaeth Trefeglwys (Llanidloes, 1933), Methodistiaeth Cemaes (Llanidloes, 1934), Methodistiaeth Caersws (Llanidloes, 1938). Wedi ei farw, cyhoeddwyd rhai o'i anerchiadau, gyda byr-gofiant, yn Cyfrol Goffa Richard Bennett (Bala, 1940).
Yr oedd Bennett yn chwilotwr ac yn hanesydd o radd anarferol uchel - yn rhyfeddol felly pan gofiwn na chafodd unrhyw hyfforddiant. Nid yn unig yr oedd ei wybodaeth o lawysgrifau Trefeca bron yn wyrthiol yn ei manylder, ond yr oedd ganddo hefyd welediad eang iawn ar ei faes. Ni bu neb mwy teilwng nag ef o'r radd o M.A. a gyflwynwyd iddo, er clod, gan Brifysgol Cymru yn 1932.
Awdur
- Yr Athro Emeritus Robert Thomas Jenkins, (1881 - 1969)
- Cyfrol Goffa Richard Bennett, M.A., 1860-1937: hanesydd, llenor a sant (Bala 1940), a'r cyfeiriadau pellach ynddi
- Y Llenor: cylchgrawn chwarterol dan nawdd cymdeithasau Cymraeg y colegau cenedlaethol, Gaeaf 1939
Ffynonellau
Dyddiad cyhoeddi: 1953
Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/
Mae'r Bywgraffiadur Cymreig yn cael ei ddarparu gan Lyfrgell Genedlaethol Cymru a Chanolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru. Mae ar gael am ddim ac nid yw'n derbyn cymorth grant. Byddai cyfraniad ariannol yn ein helpu i gynnal a gwella'r wefan er mwyn i ni fedru parhau i gydnabod Cymry sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i fywyd yng Nghymru a thu hwnt.
Ewch i'n tudalen codi arian am ragor o wybodaeth.